Sonbahar, gündüz ve gece arasındaki sıcaklığın 5-10 derece azalarak değiştiği mevsim. Hem ısıdaki bu keskin düşüş hem de gün ışığından giderek daha az yararlanmak doğal olarak vücudumuzda hormonsal değişimleri beraberinde getiriyor. Yorgunluk, enerji azalması, isteksizlik gibi duygu durumları sıkça yaşanıyor. Ayrıca ısı değişimi vücut direncini olumsuz etkileyerek üst solunum yolu hastalıklarının görülmesini hızlandırıyor. Havanın soğumasının, evde geçirilen zamanın da artmasına bağlı olarak iştah artışı ve sürekli atıştırma isteği gibi birçok olumsuzluğu da beraberinde getirdiği bir gerçek. Ama tüm bunlar gözünüzü korkutmasın. Çünkü hepsinin çaresi var.
Atıştırma ataklarına karşı taze meyve, yoğurt, süt ve kakao
Üşüyen beden yiyecek yani yakıt ister. Vücut ısısı düştüğünde halsizlik ve enerji azalması gün boyu yakanızı bırakmaz. Bunu önlemenin iki yolu var. Birincisi atıştırma isteği geldiğinde ev yapımı yoğurdunuza sonbaharın en lezzetli meyvesi elmayı doğrayarak bu karışımı öğle ve akşam yemeği arasında tüketmek.
Yoğurt ve taze meyve beyninizde haz duygusunun çabucak oluşmasını sağlayıp sık atıştırmanızı önleyecek en sağlıklı alternatif. 200 gram yoğurda bir küçük boy elma doğradığınızda 180 kalori tüketmiş olursunuz. İkincisi ise mucize yiyecek kakao. Kakao, atıştırma krizlerini yatıştıran süper bir antioksidan. Bir su bardağı sütün içerisine bir tepeleme tatlı kaşığı kakao ekleyerek sadece 150 kalori alıp atıştırma hissini de yatıştırabilirsiniz.
Enfeksiyonun düşmanı yoğurt bal, zerdeçal ve propolis
Üst solunum yolları enfeksiyonları hava değişimiyle birlikte en sık karşılaşılan hastalıklardandır. Enfeksiyona neden olan bakterileri yok etmenin doğal ilacı, dünyanın en kuvvetli antioksidanı propolisi sonbaharda sofranızdan eksik etmeyin. Yoğurda bir çay kaşığı propolis, bir tatlı kaşığı bal, yarım çay kaşığı zerdeçal ekleyip karıştırın. Bu hazırlayacağınız kür, haftada iki kere yediğinizde vücudunuzdaki bakteri ve mikroplara karşı antiinflamatuar etkisi yaratır.
Balık, badem ve yumurta saç dökülmesini önler
Saç yapısını keratin adı verilen proteinler oluşturur. Protein yetersizliği durumunda saç uzaması yavaşlar ve saçlarınız zayıflar. Bu nedenle et, tavuk, balık, yumurta ve kuru baklagilleri içeren bir beslenme düzeni oluşturun. Biyotin hücre enzimleri ile etkileştiğinde, aminoasit üretimine yardımcı olur. Havuç, badem, ceviz, karnabahar bu mevsimde biyotini sağlamanın en kolay kaynaklarıdır. Demirin depo hali olan ferritin düşüklüğü saç uzamasında yavaşlama, saç dökülmesi gibi problemlere neden olabilir. Omega 3 yağ asitleri saç üretimi ve saç diplerinin nemli kalmasında etkilidir. Kuru saç derisini önlemek ve saç uzamasına yardımcı olmak için özellikle balığı haftada en az iki kez sofranızdan eksik etmeyin. Su tüketiminiz saç sağlığınız için büyük önem taşıyor. Yeterli su tüketimi sayesinde saç derisinin nem oranını koruyarak, kuru saç derisi ve kırıklardan kaçınabilirsiniz. B6, B12 vitaminleri ve folat saç derisindeki hücrelere ve saç foliküllerine besin ve oksijeni taşımakla görevli kırmızı kan hücrelerini oluşumunu sağlar. B vitaminleri eksikliğinde saçların dökülmeye meyili artar, uzaması yavaşlar ve kırıklar artar. Süt ürünleri, yumurta, balık mutlaka tüketin. Çinko saç foliküllerinin güçlenmesinde rol oynar, saç dökülmesini önler. Balık, badem çinkonun zengin kaynaklarıdır.
Güçlü tırnakların sırrı yumurta ve fındık
Sonbaharda tırnakların görünümü, dokusu ve şeklinde değişiklikler oluşabilir. Tırnak sağlığında biyotin en önemli vitamin. Biyotin kırılgan tırnakların güçlendirilmesi ve sağlıklı uzamasında çok etkin olduğu için yumurta, avokado, somon balığı ve karnabaharı sık sık tüketin. B12 ve folik asit kırmızı kan hücresi üretiminde ve tırnak hücrelerine oksijen taşınmasında rol oynar. Bu iki vitaminin yetersizliğinde tırnak renginin değişmesi, tırnak dokusunun incelmesi kaçınılmaz olur. Kırmızı et ve yeşil mercimek bu iki vitaminin yeterli alımını sağlar.
Demir hücrelere yeterli oksijeni sağlamak için gereklidir ki buna sağlıklı tırnaklar da ihtiyaç duyar. Demir eksikliğiniz varsa tırnaklarınızın şekli ve görünümü etkilenebilir. Kırmızı et, yumurta, kuru üzüm ve kuru baklagiller demirin en zengin kaynaklarıdır. Magnezyum alımı tırnaklarınızdaki dikey çıkıntıları önlemek için çok önemlidir. Badem, ceviz, fındık gibi sert kabuklu yemişler, kuru baklagiller, tam tahıllar, buğday kepeği, koyu yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, nane, pazı, roka, pancar) ve muz magnezyumdan zengin besinler arasında.
Cilt kurumasına ceviz, zeytinyağı ve avokado
Ceviz içerdiği antioksidan etkili E vitamini ve çinko sayesinde cildi yeniler. Avokado vücudu nemli ve esnek tutmak için gerekli sağlıklı yağ asitlerine sahiptir. Avokado cildin güçlü ve sağlıklı olmasını sağlayan temel protein kollajenin üretiminde görevli C vitamini ve güçlü antioksidan olan E vitami açısından da zengindir. Ve zeytinyağı hem E vitamini hem de fenol antioksidanları sayesinde tüm cilde nem kazandırır. Sabah aç karnına bir su bardağı ılık suya bir tatlı kaşığı zeytinyağı cildin sürekli kurumasını önler.
Sarımsak kürü direnci artırır
Sarımsak, alisin gibi sülfür içeren bileşenleri sayesinde hastalıklarla savaşır. Bağışıklığı yüksek tutmanın en güzel formülü evde yaptığınız bir kase yoğurda bir diş sarımsağı ezerek karıştırıp yemek. Sarımsağı yutmak hiçbir yarar sağlamaz, alisinin vücutta etkin olması için ezmelisiniz.
C vitamini deposu kuşburnu ve yeşil biber de bağışıklık dostu. Kuşburnu çayı içmek ve kahvaltıda bolca yeşil biber yemek enfeksiyonlara yakalanmanızı önler.
İştahı dengelemek için ayva
Bol lifli taze meyveler, sebzeler, kuru baklagiller ve tam tahıllar açlığınızın azalmasına yardımcı olur. Fakat bazen bu besinleri düzenli tüketmek bile sonbaharda iştahı kontrol etmeye yetmiyor. Bu yüzden hem doyurucu hem de kalorisi düşük olan süper besin ayvayı yemenizi öneririm. Tam bir iştah dengeleyici olan ayva, pektin sayesinde midede şişerek kısa sürede tokluk hissi verip yeme isteğinizin dengelenmesine yardımcı olur. Ayrıca ayvanın çiğneme süresinin uzun olması beyinde tokluk sinyalleri oluşturur. Yemeklerden sonra iki-üç dilim ayva yemeyi ihmal etmeyin. İştah kabarması yaşadığınızda ayvayı rendeleyin, üzerine biraz bal ve çok az tarçın serperek yiyin.
Yorgunluğunuzu atmak için muz, yulaf ve süt
Muzdaki inülin ve potasyum, yulaftaki beta glukan ve her iki besinin de yapısında bulunan sağlıklı karbonhidratlar doğal enerji verir. Süt, magnezyum içeriği sayesinde sağlıklı uyku zamanını belirleyen melatonin hormon salınımını düzenleyerek sizi gün boyu dinç tutmaya yardımcı olur. Uyuşukluk, halsizlik ve bitkinliği önlemek için mevsiminde tüm taze sebze ve meyveleri yemeyi de ihmal etmeyin.