Anneler Günü arifesinde belki tam da Fransa'nın yeni Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile kendisinden 25 yaş büyük eşi (ve akıl hocası) Brigitte hakkında yazmalı... Nitelik değilse de nicelik olarak benzerlik gösteren bizden bir örneği deşmeli ya da: Sosyal figür Çiğdem Kayalı ile kendisinden 25 yaş küçük DJ eşi Uğurcan Kaya'yı... Bazı erkeklerin eşten anladığı, biraz da anne mi? Koşulsuz sevsin, akıl versin, öğretsin... Kollasın, baksın, büyütsün...
Yıllardır İstanbul'da yaşayan Amerikalı bir araştırmacı, Türkiye'de en dikkatini çeken şeylerden birinin, bizim kadınların evliliğin bir noktasında kocalarının annesi gibi davranmaya başladıkları olduğunu söylemişti. Acaba bazı kadınların o noktaya kadar da mı tahammülleri yok? En baştan mı anne olmak istiyorlar kocaya? Büyütmek, istediği gibi yetiştirmek? Erkekler peki? Ana gibi yar olmaz, diye mi düşünüyorlar? Hep bir ana kucağı mı arıyorlar? Biraz ana kuzusu olarak yetiştikleri için mi?
Kayalı-Kaya çiftini bilemem ama Macron'lar bu satırları okuyordur eminim! Zaten celallendi adam, özel hayata tecavüzden ana avrat düz gitsin ve anamızı ağlatsın istemem. Sonra dava mava açar, anasının nikâhını ister mazallah! Anasının gözü avukatlar tutup anamızdan doğduğumuza pişman eder. E böyle bir durumda gazetenin de 'Ananın ak sütü gibi helal olsun', diyeceğini hiç zannetmem. Tam tersi, 'Anan güzel mi' derler insana! Velhasıl tercihlerle ilgili ahkâm kesmeyelim; kızının, oğlunun, kocasının, kardeşinin, yaşlandıklarında ebeveyninin, kedisinin, köpeğinin, tüm ihtiyacı olanların anası/annesi olanların gününü kutlayalım.
Hangi anneyi takiptesiniz?
Ananın bahtı kızına, derler. Bodrum Masalı'ndaki Yıldız (Şevval Sam) ve Su (Dilan Çiçek Deniz) için söylenmiş olsa gerek. Annenin Faryalı'yla olan aşkından sonra kızın da bu koskoca dünyada kalkıp da onun kardeşi Kelebek'i bulması... Bu arada Aslı da (Ezgi Şenler) yıllar sonra bulduğu annesi Maya (Aslıhan Gürbüz) sayesinde anadan doğmuşa döndü. Ana kızına taht kurar, baht kuramaz... Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz'da Meryem'le (Deniz Çakır) Zeyno'ya (Ece Hakim) en uyan söz bu herhalde. 'Ana kadın' tabirinin en yakışacağı da Hayriye Çakırbeyli (Sabina Toziya) elbette. En anasının gözü, Hayat Şarkısı'nın Hülya'sı (Burcu Biricik). Ama en sıcak ana kucağı da onda. Ana ile kız, helva ile koz derler sonra, ayrılmaz manasında. Onca badireye rağmen, doğru, cuk. Ananın bastığı civciv ölmez, peki. Ama bazı ana yüreği de nasıl dayanır, şaşırtır ve 'Yok ananın örekesi' dedirtir. Anne'nin Şule'si (Gonca Vuslateri) tam da bunu yapıyor. Anasından emdiği süt burnundan geliyor Melek'in (Beren Gökyıldız). Kaynanadili, dil formunda yassı ve dikenli dalları olan bir kaktüs. Ekrandaki karşılığıysa İstanbullu Gelin'in Esma hanımı/sultanı (İpek Bilgin). Kesinkes. Tereddütsüz. Net.
'Anneli' okumalar
Kurgu ya da sayıklama, kitapçı raflarında içinden annelerin geçtiği pek çok kitap yer alıyor: Anne, Annem, Oyuncu Anne, Yanlış Anne, Hoşçakal Anne, Varolan Annenin Yokluğu, Başka Bir Anne, Kaplan Annenin Zafer Marşı, Anne Kalbi, Çakma Anne, Sana Söyleyeceklerim Var Anne, Süper Anne, Masal Anne, Pekmezci Anne, Bir Dilek Tut Anne, Geber Anne, Ağlama Anne, Biz Kimden Kaçıyorduk Anne, Anne Kafamda Bit Var, Damdan Düşen Anne, Pazarları Beni Çok Öp Anne...
Genellikle kitapların diziye uyarlanmasına alışığız. Ama bu, tam tersi bir uygulama: Anne dizisine paralel olarak, Cansu Dere'nin canlandırdığı karakterin hikâyesini anlatan Zeynep. Kapağında "Dünyada üç tür insan vardır; kadınlar, erkekler ve anneler..." diyen, yazarı olarak da dizideki gazeteci Ali Arhan'ın ismini ve cismini (mahlas) gördüğümüz bir proje kitap bu... Dizide Ali'nin, Zeynep'le Turna'nın macerasını kaleme almasıyla beraber, gerçek hayatta da derhal yazılıp basıldı kitap evvelki ay. Peki sizin yerinizde olsam, bu 'anneli' kitaplardan hangisini okurdum?
1. Selim İleri'nin Alzheimer'la boğuşan annesiyle olan sevgi ve hüzün dolu ilişkisini anlattığı anı kitabı Annem İçin...a
2. Gündüz Vassaf'ın Osmanlı İmparatorluğu, Cumhuriyet Türkiye'si ve ABD'de yaşayan Rumeli kökenli annesinin hayatını aktardığı, gündelik yaşama dair nefis ayrıntılarıyla Annem Belkıs...
3. Elif Türkölmez'in mutlu olmaya çalışan iddiasız insanların, 90'lar fonu ve binbir aşina obje refakatindeki acı-tatlı hikâyelerinden oluşan Anne Kız, Harikasın...