Çocuklar, sevme ve sevilmeyi anne ve babalarından öğrenirler. İleride bu becerilerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesi anne ve babalarının ilişkilerine de bağlıdır. Oysa ebeveynler çoğunlukla birbirlerine olan sevgilerini çocuklarının yanında göstermeye çekinirler. 'Ayıp, o daha küçük, aman yanlış örnek olmayalım' düşüncesi ile birbirlerine güzel sözler söylemekten bile imtina ederler. Oysa anne ve babası arasında kuvvetli bağlar olduğunu gören çocuklar, yetişkinlik dünyalarına bunu taşırlar ve partnerlerine benzer şekilde davranırlar. Çocukları büyütürken kendi ilişkilerini öteleyen anne-babalar aslında hem kendilerine hem de çocuklarına iyilik etmezler. Peki, aile içinde ebeveynler ilişkilerini nasıl yönetmeliler? Çocuklara olumlu örnek olacak ilişki nasıldır? Çocuklara olumlu dönüşler sağlayacak sevgi hareketleri hangileri? Tüm bunları Psikolojik Danışman Aleyna Nazlıcan Aday ile konuştuk.
EBEVEYNLER ROL MODEL OLUYOR
"Çocukların üç tane ebeveynleri vardır. Bunlar: anne, baba ve anne babası arasındaki ilişkidir. Çocuklar güven ve sevgi ihtiyaçlarını ebeveynlerinden karşılarlar. Sağlıklı sevme ve sevilmeyi deneyimlemeleri için ebeveynlerine ihtiyaç duyarlar. Eğer ebeveyn ilişkisi sağlıksız ilerliyorsa çocuklarının duygusal, fiziksel, sosyal ve psikolojik gelişimleri de olumsuz etkilenecektir.
Anne ve babalarının sevgi dilleri uyumluysa birbirlerinin ihtiyaçlarını karşılıyor ve sevgilerini açıkça ifade ediyorlarsa çocuklarda ilk gözlemledikleri ilişki tarzı olan ebeveyn ilişkisine dair olumlu bir bakış açısı kazanacaklardır. Cinsiyet rollerini ebeveynlerini gözlemleyerek öğrenen çocuklar birbirini seven ebeveynler ile büyüdüyse; yetişkin oldukları zaman ikili ilişkisinde kendi rollerini sağlıklı bir şekilde yerine getirebilir ve partnerine karşı da sağlıklı bir beklenti içerisinde olabilir."
KAYGIYLA BAŞA ÇIKABİLİRLER
"Sevme ve sevilmenin karşılanması gereken bir ihtiyaç olduğunun bilincinde olarak büyüyen çocuklar bu konuda duygularına ve kendilerine daha çok güvenirler. Sevgiyi dile getirmenin ayıp, yasaklanan bir şey olmadığının bilincinde olacakları için daha sosyal bireyler olurlar. Güven bağları güçlüdür. Daha uzun soluklu ve istikrarlı ilişkiler kurmaları açısından fayda sağlar. Birbirlerine karşı sevgilerini dile getiren aile ortamında büyüyen çocukların kaygıları ile başa çıkma güçleri daha çok olur. Strese, korkuya bağlı olarak gelişen alt ıslatma, dışkı kaçırma, tırnak yeme, gibi davranış ve uyum problemleri yaşama olasılıkları daha az olur."
İLİŞKİ KURMAYI ÖĞRENİRLER
"Kişilerarası problemleri çözmeyi anne ve babalarını gözlemeyerek öğrenen çocukların sağlıklı tutumlara şahit olması ileride kendi kuracakları ilişkiler için de fayda sağlayacaktır."
FARKLILIKLARI NORMAL GÖRMELİLER
"Her duyguyu tek bir seviye de yaşamak pek mümkün olmayacağı için ebeveynlerde çocuklarını bir masal dünyasında yetiştiremeyeceklerini kabullenmeliler. Her insan partneriyle birebir aynı şeylerden zevk almayabilir; renk, koku, tat beğenileri farklı olabilir. Bu farklılık onların tartışmasına, sevgisinin azalmasına sebep olmaması gerektiğini çocuklara sağlıklı şekilde gösterecek kişiler anne ve babalarıdır. Birbirlerini farklılıklarını kabul ederek, saygı duyarak sevgilerini ifade ettiklerini görmeleri çocuklarında hem kendi beğenilerine saygı duyulması gerektiğini hem de başka insanların beğenilerine saygı duyulması gerektiğine ve bu farklılığın sevgide azalma yaratmasına sebep olmayacağını öğrenmelerini sağlayabilecektir."
3 İLE 5 YAŞ ARASINA DİKKAT
"Ebeveynler, birbirlerine olan sevgilerini çocukların önünde gösterebilmesinin birçok faydası olabileceği gibi dikkat edilmesi gereken dönemde vardır ki bu dönemde ebeveynler birbirlerini sevmesin veya gizli sevgi paylaşımlarında bulunsun demek yanlış olur. Çocukların psikoseksüel gelişim dönemine denk gelen 3 ila 5 yaş arası döneminde çocuklar ebeveynleriyle olan ilişkilerinde gruplaşmalara gidebilirler. Kendi cinsiyetini hemcinsinden öğrenen çocuklar örneğin erkek çocuk ise babası ile kendisini eş tutup annesini sahiplenebilir, babayı kıskanabilir. Bu süreçte anneler çocuklarının ekstra ilgilerini ve kıskançlıklarını gülerek karşılayarak babayla istenen mesafeyi koymak yerine çocuklarına anne ve baba olarak eşit derecede sevgi vermeye ve eş ilişkisinde birbirlerini sevmelerinin normal bir durum olduğunu samimi, sıcak, ilgili aile ortamında yaşamaya devam ederek göstermeleri faydalı olacaktır. Bunun geçici bir dönem olduğu unutulmamalıdır, çocukların hem cinslerinden kendi cinsiyet rollerini öğrenmeleri bu sürecin yetişkinlik hayatlarında sergileyecekleri davranış ve düşünce kalıpları için temeli olacaktır."