Çocuğunu seven ve ilgi gösteren her ebeveyn, onun mutlu ve hayattan keyif alan bir birey olarak yetişmesini ister.
Ancak bu süreçte ebeveynler kendi fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarını göz ardı edebilir. Ancak özünde mutlu hissetmeyen bir ebeveynin bir başkasını da mutlu edebilmesi oldukça zordur. Bundan dolayı mutlu çocuk yetiştirmenin en önemli ilk adımı kendisine zaman ayıran ebeveyn olabilmektir. Bu konuda neler yapılması gerektiğine biraz göz atalım...
1. SİZİN PSİKOLOJİNİZ ÇOK ÖNEMLİ
İyi hissetmeyen bir anne babanın, iyi hisseden bir çocuğu olamaz. Eğer ebeveynlik sizi yormaya, olumsuz duygular hissettirmeye başladıysa; profesyonel destek alın. Ebeveynlerin olumsuz bir ruh halinde oluşu, ister istemez davranışlarına yansır. Bu da çocuğun psikolojisi üzerinde etkiler bırakır.
Mutlu çocuk yetiştirmenin altın kurallarından biri, ebeveynin psikolojik olarak sağlıklı olmasıdır.
2. ÇOCUĞUNUZU TANIYIN
Ebeveynlik kuralları, doğru ve yanlışları olan bir şey değildir. Ebeveynlik yolculuğunda aslında çocuk anne ve babayı şekillendirir. Çocuğunuzun mizaç ve karakterini tanıyıp, ona uygun şekilde davranmak ve problemlerde buna uygun çözümlerde bulunmak için çocuğunuzla iletişiminizin sağlıklı olması önemli.
Yani onu yakından tanımanız şart.
3. BEKLENTİLERİNİZİ GÖZDEN GEÇİRİN
Mükemmel annelik veya babalık yoktur. Bu tanıma uymak adına kendinizi zorlamaya çalışmayın. Bu durum hem mutsuz olmanıza hem de mükemmel olmaya çalışırken anı yaşamanıza engel olacaktır. Ayrıca sizi de strese sokacaktır. Kendinize yaptığınız baskıyı fark edin ve rahatlatmaya çalışın.
4. GELİŞİM DÖNEMİNİN ÖZELLİKLERİNİ BİLİN
Ergenlik döneminde olan çocuğunuz kendi sınırlarını çizmek ve benliğini oluşturmak adına anne-babasıyla bazı çatışmalar yaşayabilir. Bu da ebeveynler için oldukça yıpratıcı bir süreçtir. Ergenlik döneminde bir çocuk kendi karakterini oluşturabilmek adına karakter denemeleri yapacaktır.
Bu hem ergene hem de aileye zor zamanlar yaşatır. Fakat bir ergen bu zamanda her ne şekilde davranıyor olursa olsun, ailesi tarafından desteğe ve şefkate ihtiyaç duyabilir.
5. MUTLU ÇOCUK İÇİN MUTLU EVLİLİK ŞART
Çocuk olduğunda evliliği ya da eşi, arka plana atmak aslında yapılan en büyük yanlışlardan biridir. Mutlu ve huzurlu olmayan bir anne baba evde gerilim yaratır ve bu da ister istemez çocuğu etkiler.
6. ONUN SINIRLARINA SAYGI GÖSTERİN
Çocuğunuz kendisi için kararlar almaya başladığında ona sadece destek olmak ve kendi yolunda uçmasını izlemek en doğru olandır. Eğer ki her hareketini engeller, kurallar ve katı sınırlar koyarsanız, kendine güvenilmediğini hisseden çocuk, kendisine güven duygusunu geliştiremez, hayatında yeni deneyimler yaşamaya açık olamaz.
7.ÇOCUKLARINIZLA ŞAKALAŞIN
Bir çocuğun kendine güvenmesi ve sosyal hayatta başarıya ulaşabilmesi için, iyi bir ruh halinde olması şarttır. Bunun için çocuklarınızla şakalaşın, çeşitli taklitler, espriler yapın. Bu durum aynı zamanda çocuğun gün içinde yaşadığı stresin azalmasına ve yaratıcı düşünmesine zemin hazırlayacaktır.
8. ÖZŞEFKATTE ONA REHBER OLUN
Kendi kendini sevebilme becerisi yani özşefkat, kişinin mutlu olabilmesinde temel faktördür.
Bu beceri, insanların hayatında ve diğer kişilerle yaşadığı zorlukları daha kolay atlatmalarına yardımcı olur. Anne ve babalar, çocuklarının yaşadığı problemlere öz duyarlılıkla yaklaşıp bu konuda onlara iyi örnek olmalıdır.
9. YAŞA UYGUN SORUMLULUK
Çocuğun her işini onun adına yapmak ona yapılan en büyük kötülüklerden biridir.
Çocuklarınıza küçük yaşlardan itibaren hem fiziksel hem de gelişimine uygun sorumluluklar verin. Yemeğini üstüne başına dökerek yemesi, size bazı ev işlerinde yardım etmesi gibi küçük sorumluluklar çocuk için büyük anlamlar ifade eder.
Kendi ihtiyaçlarını giderebilen çocuk kendi kendine yetebilme duygusuyla birlikte hayatta problemlere karşı çözüm üretebilecek hatalarından dersler çıkarabilecektir.
10. SUÇLAMAYIN! Elbette herkes hata yapar. Çocuğunuzun yaptığı hatalarda eleştirel ve suçlayıcı olmamaya özen gösterin. Bu durumda yapılması gereken tek şey çocuğun kendi hatasını anlamasına yardımcı olabilmektir. Hatalardan ders çıkarabilmeyi öğrenen çocuk gelişir.
11. SORULARINI ASLA CEVAPSIZ BIRAKMAYIN
Çocuğunuzun zaman zaman sorduğu soruları, mantıksız görünse de yalın, açık, anlaşılır ve sakin bir dille yanıt vermeye çalışın. Verdiğiniz cevaplar onun sorduğu kadar olmalıdır, ayrıntıya girmeyin.
12. KOŞULSUZ SEVGİ VERİN
Sevgi, her insan için en temel ihtiyaçlardan biridir. Çocuğunuza her fırsatta çok sevdiğinizi söylemek, ona sarılmak, öpmek onu şımartmaz. Aksine ileride bu davranışlar gösterilmezse yaşayacak olduğu sevgi açlığını gidermek için yapacağı hatalı davranışlardan onu uzak tutacaktır.
13. SANATLA TANIŞTIRIN
Erken yaşlarda müzik, spor gibi sanat dallarıyla tanışan çocukların daha mutlu oldukları araştırmalarda hep kanıtlanmıştır. Çocuğunuzu spor, müzik, satranç vb. aktivitelere yönlendirmeniz çocuğunuzun hem psikolojik hem de fiziksel sağlığını olumlu yönde etkileyecektir.
Ona ılımlı davranın
Yetişkinlikteki saldırganlık ve öfkenin temel sebeplerinden biri de, bu kişilerin çocukluk yaşamlarında olumsuz düşünce ve duygularla yetiştirilmiş olmasıdır. Bundan dolayı yaşanan problemlerde olabildiğince sakin ve ılımlı bir iletişim dilinde olmak oldukça önemlidir.
Kaliteli vakit geçirin
Kaliteli zamandan kasıt, tüm vaktinizi çocuğunuza harcamak değil elbette. Çocuğunuzla geçirdiğiniz vakitte ilgi ve sevgi düzeyiniz verebileceğiniz en üst seviyede olmalı ve kendini keşfetmesi konusunda ona rehberlik yapmalısınız. Özellikle günde bir öğün bile olsa, birlikte yemek yemeniz, yatmadan önce ona masal okumanız ve benzeri davranışlar bile güvenli bağ kurmanızda ve çocuğunuzun iyi hissetmesinde büyük rol oynar.
Son söz: Özür dilerim
Ebeveynlik, güzel ama bir o kadar zor bir yolculuktur. Bu yolculukta elbet çocuğumuza karşı hatalarımız olacak. Bu hatalar sonucunda ona "Özür dilerim" demeniz, bu davranışın ona da aşılanmasını sağlar. Kendine güvenen, değerli hisseden, kendini farkında olan bir çocuk, hayat ona ne kadar olumsuzluklar getirse de illa bir çıkış kapısı bulacaktır. Kendine güvenmeyi öğrenen çocuklar, hata yapmanın doğal bir süreç olduğunu bilir. Hatalarından ders çıkarır ve sürekli ileriye dönük hareket eder. Unutmayın; onunla siz de büyüyor, olgunlaşıyorsunuz.