Ölüm, yaşamımızın kaçınılmaz bir gerçeği ve aynı zamanda tüm canlıların ortak sonudur. Ölümü hayatımızın her anında düşünmüyor olsak da, insan olarak varlığımızın bir sonu olduğunun farkında olmak insanın düşünce, duygu ve davranışlarında etkili olmaktadır. İnsanların hem kendisinin hem de sevdiklerinin yaşamlarının bir sonu olduğunu bilmesi kişi için çok acı vericidir. Bundan ötürü insan, bu acıdan kendini olabildiğince korumalıdır. Ölümün en temelde var olan değiştirilemez bir gerçek olduğunu kabul etmek hem yas sürecini atlatmak hem de sağlıksız bir sürece girmemek açısından önemli olmaktadır. Kişi ölüm korkusunu en minimumda yaşamak için öncelikle hayatında anlam yaratmalı ve kendine yaşamak için sebepler bulursa ölümle yüzleşmesi çok daha kolay olur. İnsanların bireysel olarak kendi değerlerini keşfetmeleri ve bu değerler ile yaşamlarına devam etmeleri önemlidir. Ölümlü bir yaşamda bulunmak aynı zamanda kişinin erteleme davranışında bulunmasının da önüne geçmektedir. Ölüm korkusu insanın kendi isteklerini bulması ve gerçekleştirebilmesi için de kişiyi motive etmektedir. Bu korku ile baş etmenin en önemli maddelerinden biri de bazı yakın kayıpları yaşamış olmaktır. Ölüm yas süreçleri ile ilgili bilgi sahibi olmak, araştırmalar yapmak ölüm korkusunu aşmada kişiye büyük bir yardım sağlamaktadır.
ASLINDA NELERDEN KORKARIZ?
İnsan ölümden ziyade genellikle ölümün getirdiği koşullardan korkmaktadır. Nedir bunlar?
Hayatını anlamlı ve istediği gibi yaşamamış olmak.
Değer verdiği insanları geride bırakıp bir daha göremeyecek olmak.
Travmatik bir ölüme şahit olmak.
Ölümün getirdiği acıdan kaçma isteği duymak.
Ölüm kavramının bilinmezliği...
İnsanın bedeninin tamamen yok olacağını düşünüp bu durumdan korku duymak.
Öldükten sonra cezalandırılmaktan korkmak.
Arkasında bırakacağı insanların kendisi hakkında ne düşünecekleri konusunda endişe yaşaması.
İlişkileri geliştirmek kıymetli
Yaşamımızdaki anlam duygusunu arttıran en önemli durumlardan biri de başkaları tarafından bizlere ihtiyaç duyulması ve önemli hissettirilmektir. Aynı zamanda kişinin insanlarla olan ilişkisi yaşamını kaliteli bir şekilde yaşamasında ve kendine verdiği değeri arttırmasında önemli bir rol oynamaktadır. Sevdiklerinizle kurduğunuz bu derin bağlarda kişinin hissettiği manevi doyum ölüm kaygısını azaltmakta da oldukça etkili olmaktadır.
Korkmak doğal ama...
Ölüm korkusu belirli sınırlar içinde aslında normal bir korkudur. İnsanın kendi ölümünü ve ölünce ne olacağını merak etmesi tamamen insanidir. Bu tarz düşünceler kişiye normal diyeceğimiz bir sınırda etki ediyorsa doğaldır fakat ölüm korkusu kişinin günlük yaşamını etkiliyorsa artık bu durum büyük bir sorun teşkil etmektedir.
Güzel hatıralar biriktirin
Sonuç olarak tüm canlıların bir gün öleceği-öleceğini ve bu durumun yaşamın bir parçası olduğunu ni kabul etmek, insanın sahip olduğu şeylere ve sevdikleriyle geçirdiği güzel zamanlara şükret-şükretmesi, yeni anılar biriktirmesi ve sosyalleşmesi mesi, ve kalan vaktini en güzel şekilde geçirebilmek için üretken olması ölüm korkusu ile barışma-barışmanızda etkili olmaktadır.
ÖLÜM KAYGISIYLA BAŞA ÇIKMANIN YOLLARI
1-Anlam arayışı önemli
İnsanın kendi hayatının anlamlı olduğu duygusunda olması, kişinin ölüm farkındalığı ile korkmadan yaşaması için en önemli faktördür. İnsan yaşamında kendini tatmin eden önemli şeyler yaptığında ölüm konusunda kafasında bir endişe kalmaz. Bundan dolayı da insanın en derinlerdeki istek ve ihtiyaçlarını keşfedip bu değerleri tamamlamaya çabalaması ölüm korkusuyla başa çıkmada oldukça önemlidir.
2- Ertelemeden anı yaşayın
Ölüm kavramı insan yaşamında ne kadar kaygı yaratsa da aynı zamanda insanoğlunu yeni şeyler üretmek yaşamda izler bırakabilmek için canlı tutar. Yaşamda bizlere kısıtlı bir zaman sunulduğunda insan daha fazlasını kısa sürede başarabilmek için ilham alır. Bu durum da yaşamdaki önceliklerimizi belirleyip yaşamımızı daha kaliteli bir biçimde geçirmemize etken olur. Eğer insanoğlu ölümsüz olsaydı yaşamdaki her olayı her duyguyu ertelerdi. Yapacaklarımızı ve söyleyeceklerimizi yakın zamanda yapıp yapmamak yeterince önemsediğimiz bir şey olmazdı.
3- Hedeflerinizi gerçekleştirin
Özgün olmak kişinin kendi olabilme becerisidir. Bireyin kendi değer, tercih, hedef, karar ve eylem planlarını içerir. Kişinin ölümün bilincinde olması kendi için esas önemli konuya odaklanmasını da etkiler. Bu önemli konunun peşinden ilerlemekse ölüm korkusuna karşı sağlam bir duruşta olmayı sağlar.
4- İz bırakmayı önemseyin
Ölüm bir anlamda yok oluş olsa da ölümsüzlük sembolik olarak mümkündür. Arkamızda bir eser, davranış, güzel ilişkiler bırakmak insan varlığının çok daha ötesine geçmeyi sağlar. Ürettiğimiz şeylerle birlikte ölüm kavramı artık yerini memnuniyet duygusuna bırakmaktadır.
5- Bakış açınızı değiştirin
Birçoğumuz ölüme karşı önyargılıyız. Ölümü; sevdiklerimizden, yapmak istediklerimizden ayıran bir şey olarak görürüz. Ölüm korkusu ve acısıyla başa çıkmanın diğer bir önemli yolu da bundan ötürü yaşamda geçici olan şeylere bağımlılığı azaltmaktır. Örneğin zenginlik, şöhret... Bu bağımlılığı ne kadar soyutlarsak ölüm korkusuyla o kadar baş edebiliriz çünkü artık kaybedecek bir şey kalmayacaktır.
6-Özşefkatinizi geliştirin
İnsanın yaşamı; inançları ve değerleriyle şekillenmektedir. Kendimizi olumsuz duygulardan kurtarabilmek yaşam ve ölüm hakkında olumlu bir düşünce ve inanç geliştirebilmekle mümkündür. İnsan yaşamının en olumlu öğretilerinden biri de insanın yaşamında kontrol edebildiklerine odaklanması, kontrol edemeyeceklerine ise endişe duymayıp şefkatli bir kabulü içerir. Bu şefkatli kabul, aynı zamanda ölümü daha soğukkanlı bir biçimde karşılamamıza yol açar.
7-Kaçmayın, yüzleşin...
Yaşamda korku duygusunu en arttıran durumlardan biri, korkulan şeyden kaçınmaya çalışmaktır. Korku ile ilgili yapılan psikolojik çalışmalar da gösteriyor ki, korkuyu azaltmanın en önemli yollarından biri kişinin o korkuya maruz kalmasıdır. Ölüm korkusu açısından baktığımızda da bu korkuyla başa çıkabilmek için olabildiğince ölüm kavramına maruz kalmak gerekiyor. Örneğin gazetede düzenli olarak ölüm haberlerini takip etmek, kendi ölümünüzü hayal etmek, insanların ölümünün arkasından kendi hakkında ne diyeceklerini düşünmek vb. Egzersizler ölüm kaygısı ile başa çıkmada yararı olacak egzersizlerdir.