"Topuklu ayakkabı endeksi de nedir?" dediğinizi duyar gibiyim... Eminim bir yandan da "Ekonominin durumuyla topuk boylarının da ne tür bir bağlantısı olabilir?" diye içinizden söyleniyorsunuzdur...
Bir grup ekonomiste göre bazı ürünlerin dönemsel tüketim verileri birer ekonomik gösterge. Kriz dönemlerinde belirli ürünlerin satışı azalıyor. Ve aynı şekilde ekonomik olarak rahat edilen dönemlerde de belirli ürünlerin satışı tek kelimeyle patlıyor. Yaklaşık iki yıllık bir sürece yayılan pandemi döneminin ekonomik etkilerinden yavaş yavaş sıyrılmaya başladığımızı yazan İngiliz Guardian gazetesi, "Tüm dünyada ekonomik veriler tam bir iyileşmeye doğru gidildiğini gösteriyor. Bunun göstergelerinden biri de kadınların yeniden topuklu ayakkabı satın almaya başlaması" yorumunda bulundu. İçinizden "Kadınlar evdeydi zaten, en fazla markete giderken spor ayakkabı ya da rahat bir terlik giyiyorlardı. Neden topuklu ayakkabı alsınlar ki?" diye soruyor olabilirsiniz. Ve tabii ki haklısınız... Tüm saptamada tam kapanmaların olduğu dönemler dikkate alınmamış. Bunun yerine pandemi sırasında kısıtlamalar olsa da kontrollü sosyalleşmenin olduğu, ofislere gidilmeye başlanıldığı dönemlerden bugüne kadar yapılan ayakkabı alışverişleri dikkate alınmış. Ve şu anda kadınların alışveriş eğilimleri üzerinden yapılan analizlere göre ekonomik bir rahatlık ve bolluk döneminin başında olduğumuz saptamasında bulunulmuş.
Bir dönem IBM'de tüketici davranışları konusunda araştırmalar yürüten Trevor Davis de, "Bir dönem ayaklarından spor ayakkabılarını çıkarmayan, parmak arası terlikleriyle poz veren bu isimler, şu anda oldukça yüksek topuklu ayakkabılarla hesaplarından fotoğraflar paylaşıyor. Bu da demek oluyor ki dönem yeniden ekonomik olarak güçlenme, ve para harcama dönemi" yorumunda bulunuyor.
Tabii ki topuk boylarındaki bir değişimi herkes aynı şekilde yorumlamıyor. Mesela moda uzmanı yazar Elizabeth Semmelhack ise "Bu bazen sadece bir hayal dünyasına kaçış anlamına da gelebilir... Büyük Buhran yıllarındatopuklar alabildiğine yükselmişti mesela" yorumunda bulunuyor. Öte yandan bazı ekonomistler de dev krizlerin ardından insanların sadece günlük basit ve sade giyim parçalarına yöneldiğinin altını çizip, "2008'deki büyük krizde üç yıl sonra topuklu ayakkabı hâlâ kimsenin hayatına girememişti. Hatta topukluyu rafa kaldıran 'athleisure' akımı da başlamıştı" diyorlar.
Öte yandan pazar araştırma şirketi NPD'nin uzmanları pandemi sürecindeki tüm tüketici davranışlarının farklı bir şekilde yorumlanması gerektiği görüşünde... "Özellikle elbise altına giyilen ayakkabı segmenti asla eski bandına oturamayacak. Topuklu ayakkabı satışları 2019'da yani pandeminin hemen öncesinde yüzde 12 gerileme göstermişti. Satışlar daha da düştü hatta yüzde 71 oranında düştü. Bundan 20 yıl önceki satış grafiklerine ulaşmak henüz çok zor" diyor.
ETEK BOYU TEORİSİ
Kıyafet ve kozmetik ürünleri üzerinden dönemin ekonomik analizini ilk yapmak 1920'lerde Amerikalı ekonomist George Taylor'ın aklına geldi. Modayla ekonomi arasında bir korelasyon olduğunu fark eden Taylor, ortaya attığı teoriye Etek Boyu Teorisi adını verdi. Ünlü ekonomistin gözlemlerine göre; 1920'lerin varlıklı günlerinde kadınların etek boyu kısalmış, ancak borsanın çöküşüyle birlikte etekler hızla uzamıştır. Nedeni olarak varlıklı dönemde kadınların ipekli çoraplarını gösterebilmek için kısa etekler giymeyi tercih ettiğini öne sürer.
RUJ ENDEKSİ
Ruj Endeksi'nin ise fikir babası kozmetik devi Estee Lauder'in eski CEO'su Leonard Lauder... Lauder'in şirket verilerine dayanarak ortaya attığı teze göre kriz zamanlarında ruj satışları artıyor. Çünkü kadınlar lüks tüketim ihtiyacını görece ucuz lüks marka rujlarla gideriyor. Bu teori Büyük Buhran, 11 Eylül terör saldırıları ve 2008 finansal krizinde doğruluğunu ispatladı.
GÜZELLİK SEKTÖRÜNÜ BU MİLYARLIK MARKALAR DEĞİŞTİRDİ
Bir zamanlar güzellik, makyaj ve bakım ürünleri dendiği zaman insanın aklına belirli dev kozmetik firmaları ve modaevlerinin ismini taşıyan ürünler gelirdi. Oysa ki son dönemde farklı alanlarda popüler olan kadınların birer birer kozmetik ve makyaj işine girip milyar dolarlık dev endüstriler kurduklarına şahit oluyoruz... Bunların son örneği Rare Beauty isimli bir marka kuran Selena Gomez... 10 dakikada, farklı güzellik detaylarına sahip kadınların sadece güzelliklerini vurgulamayı hedefleyen ve satışından elde edilen gelirin bir kısmı psikolojik rahatsızlıkların tedavisi için çeşitli yardım kuruluşlarına bağışlanan bu marka piyasaya çıktığından bu yana çok popüler. Rihanna'nın Fenty Beauty'sinin 1.7 milyar dolarlık bir ekonomi haline gelmesinden sonra ünlüler dünyasının en iyi çıkışı olarak kabul ediliyor. Kylie Jenner'ın Kylie Cosmetics isimli markasının yüzde 51'lik kısmının Coty Inc. şirketine 600 milyon dolara satılmasının ardından ve bir zamanlar güzellik merkezinde çalışan Anastasia Soare'nin Anastasia Beverly Hills isimli markasının 3 milyar dolar değere sahip olduğunun açıklanmasının ardından birçok ünlü ismin daha bu sektöre adım atacağı konuşuluyor.
Haftanın konuğu
CANSU ÖZEL'İN TERCİHLERİ
Henüz sonbaharın başlarındayız tatil yapma imkanı bulacak olanlar için plaj giyimi hâlâ ön planda... Ve Türkiye'den bu konuda son derece başarılı markalara imza atan genç tasarımcılar çıkıyor. Bu markalardan biri de Confidente... Markanın kreatif direktörü Cansu Özel ile sohbet ettik ve bize stil sırlarını anlattı.
Pandemiyle birlikte herkes gibi benim de tarzımda değişiklikler oldu. Özellikle ev kıyafetleri hayatımın büyük bir bölümünü kaplamaya başladı. Eşofmanı hâlâ hayatıma sokmamış olsam da dışarıda en rahat edebileceğim fonksiyonel parçalara gidiyor artık elim. Yok denecek kadar az makyaj yapar oldum. Sadeleştiğimi hissediyorum ve bu hoşuma gidiyor.
Rahatlığın pek çoğumuz için öncelik olduğunu düşünüyorum bu süreçte. Ürünlerimi tasarlarken güzel görünmeleri kadar rahat olmaları da önemli benim için. Kullananların geri dönüşlerinin de bu yönde olması beni sevindiriyor. O yüzden bu dönemde en rahat kullanabilecekleri tasarımlarımı öne çıkarıp çok daha fazla kişiye ulaştırmaya çalıştım. Hem spor hem de günlük kullanımlarına uygun şık ve rahat parçalarla tarzlarını tamamlamaya yardımcı olduğumu düşünüyorum.
Moda kazanı
GERÇEK DERİ AYAKKABILAR
Kabul edelim moda dünyası deri kullanımı konusunda ikiye bölünmüş durumda... Ama ben tasarımlarda gerçek deri kullanılmasıyla tasarımın ömrünün uzatıldığı ve sürekli yeni alışverişler yapılmasına gerek kalmadığı görüşündeyim. Ilvi markası da son dönemde stilleto'dan spor ayakkabısına deri kullanarak uzun süreli hayatımızda kalacak ürünler tasarlama prensibi benimsemiş markalardan. Markanın sonbahar koleksiyonu da bu duruşlarını yansıtıyor.
ANLAMLI KOKULAR
Son dönemin en önemli trendlerinden biri kesinlikle anlamlı kokular... Herkeste olan değil; farklı ve size özgü olan kokular kesinlikle aylarca evlerde geçirdiğimiz dönemlerin sonunda bir çeşit kendimizi motive etmenin önemli bir şekli... Bu açıdan baktığımız zaman yabancı birçok marka da son dönemde Türk tüketiciler arasında dikkat çekiyor. 1870 yılında berber ve parfümör olan William Penhaligon tarafından kurulan İngiltere'nin köklü niş parfüm markası Penhaligon's bunlardan biri... Markanın Trade Routes koleksiyonu sizleri büyüleyici ve gizemli bir seyahate davet ediyor. Koleksiyonda yer alan parfümlerden birinin isminin Halfeti olması da eminim sizin de dikkatinizi çekecek ve markaya yakın hissedeceksiniz.
DOĞADAN İLHAM ALAN MÜCEVHERLER
Son dönemde yaşadığımız birçok doğa felaketi bizlerin her anlamda doğaya yakınlaşmamızı sağladı. Mücevher sektörü de doğaya yaklaşan, doğadan ilham alan sektörler arasında yer aldı. Bunun son örneği de Ariş Pırlanta oldu. Marka yeni tasarımlarıyla her bir parçası mucizevi, her bir detayı yeniden keşfedilecek güzellikteki doğanın eşsiz detaylarından biri olan ağaçların önemine dikkat çekiyor. Ağaç formlu tasarımlardan oluşan kolye ve yüzükler, sevdikleriniz ve kendiniz için muhteşem bir hediye seçeneği olurken, eşsiz bir aile yadigarı olarak da nesilden nesile aktarılacak.
