Akımları takip etmek önemli. Ama hepsini mi? Kesinlikle hayır! Mesela bir süredir Amerikalı ve Avrupalı ünlüleri etkisi altına alan çömelme pozu (squad pose) bize ters! Olmuyor, sakil duruyor, komik görünüyor.
İşte bu yüzden bir haftadır, oyuncu Demet Özdemir herkesin dilinde. Her şey bir dergiye verdiği röportaj için yapılan kapak çekimiyle başladı. Dergide yayınlanan pozlar şahane... Ama çekimin arka planı yayınlanınca şenlik başladı. Gözünüzde canlandırabilin diye detay detay anlatıyorum:
Otlak bir arazideyiz... Demet Özdemir, beyaz bir gömlek giymiş, uzun bir yol yürümüş de yorulmuş gibi bir hali var, bir durup soluklanayım diyor, olduğu yere çömeliveriyor... Güneş de tepede, çömelirken hafiften dengesini de kaybediyor ama bozuntuya vermiyor. Sonra uzun uzun mavi gökyüzünü izliyor. Kurgu güzel, derinlikli... Bir Zamanlar Anadolu'da filmi yeniden çekilse, bir sahnede değerlendirilebilir Demet Özdemir. Ama konu Anadolu'da geçmiyor... Benim yaptığım bu yorum, poza dair en hafif espri...
Gerisini siz düşünün. Dedim ya bize olmuyor bu poz. İnsanı bi gülme alıyor, tuhaf espriler patlatası geliyor. Nitekim Instagram'ın açık ara en komik hesabı @tansudayan, dayanamadı ve bence yılın en komik şakasını yaptı... Aynı pozu canlandırdı ama onun espirisi benimkinden epey ağırdı... İşte böyle malzeme olunca, ne karizma, ne güzellik, ne de cool'luk kalıyor. Oysa Demet Özdemir ne kadar hoş, ne kadar zarif bir genç kadın. Bu pozu verdirmek ve yayınlamak adeta ona yapılan bir komplo... Rihanna, Gigi Hadid, Beyonce yapınca oluyor da, bize niye olmuyor bir türlü bu poz biliyor musunuz? Çünkü onlar için squad olarak adlandırılan bu çömelme hareketi, bizim toprakların gariban oturuşu... Anadolu halkını düşünün... Duvara yaslanır çömelir, otoban kenarında çömelir, dört arkadaş bir araya gelir çömelir... Yurdum insanı bunu squad diye yapmıyor elbette. Bu bizim kırk yıllık emmi çömelmemiz bu.
Hatta Perihan Mağden yıllar önce kaleme aldığı bir yazısında o kadar güzel anlatmıştır ki bu durumu. Şöyle der: "Hani köylüler tarlanın kenarına çömelip 'yedi dakika da bir yedi saat de' tarzı, inanılmaz uzunluktaki zamanları, hiçbir şey yaparak, içgüdüsel bir meditasyon haliyle geçirmeye muktedirdirler ya." aynen öyle. Zamanın sonsuzluğunda salınmaktadır sanki yurdum insanı. Orta Anadolu'ya giden herkes gözlemleyebilir bunu. Bir duvar dibinde saatlerce otururlar. Kah konuşurlar, kah susarlar ama çömelmek alameti farikalarıdır."
ÇÖMELMEK ANADOLU İNSANIN ALAMETİFARİKASI...
Peki bizde olmuyor da Amerika'da neden oluyor... Nereden çıktı bu çömelme pozu... Onu da araştırdım...
Çömelme, Run-D.M.C üyelerinin hip-hop kültürünün ilk başlangıcındaki tavrıydı... Onlar çömelerek poz vermeyi bir ifade biçimi olarak kullandı. New York'ta 80'li ve 90'lı yıllarda B-Boys'un yükselişini anlatan bir dosya haber hazırlayan sokak fotoğrafçısı Jamel Shabazz, New York'ta bolca çömelmiş hip hop'çı fotoğrafladı...
Ve bingo! Günümüz Amerikalı fotoğrafçıları işte bu akımdan etkilenerek çömelme pozunu günümüze taşıdı. Yani onların çömelmedeki temeli hip hop kültürü... O kültürün bir yansıması olarak, dünyanın en güzel kadınları o pozu veriyor. Haliyle bizim kadınlarımız o poza özenince, işler komikleşiyor.
Oysa bizde de çömelme pozunun bir geçmişi var. Yılmaz Güney, İlyas Salman filmlerini hatırlayın. Ezilmiş, itilmiş, hatta hüzünlü bir hali ifade eder bu poz bizim kültürümüzde... Yani bizim çömelme başka çömelme...
Tam da bu yüzden bizim ünlülere hiç yakışmıyor.
