Her şey bir plağı elinize alıp plakçalara yerleştirdiğiniz an başlıyor. İğnenin dönen plağa değmesiyle birlikte çıkan ses sizi büyülüyor. En rahat koltuğunuza uzanıp anın tadını çıkarmak istiyorsunuz. Müzik dinlemek adeta bir ritüele dönüşüyor...
Sonra giderek plak koleksiyonunuz genişliyor. Plak dükkanlarında daha fazla vakit geçirmeye başlıyorsunuz. Yeni çıkanlar yetmiyor, ikinci el plakların peşine düşüyorsunuz. Ardından bir bakıyorsunuz iflah olmaz bir record digger yani plak avcısına dönüşmüşsünüz.
Son yıllarda plağa olan ilgi yeniden canlandı. Özellikle pandemi döneminde insanlar evde daha fazla vakti geçirmesiyle doğru orantılı olarak plak satışları da arttı. Sadece İngiltere'de bu yılın ilk üç ayında 1 milyon plak satıldı.
Özellikle ikinci el plak alışverişi tüm dünyada koleksiyonerler ve satıcılar için büyük bir pazar. Hem online siteler hem de plak dükkanlarıyla... Peki ikinci el bir plağın değerini hangi özellikleri belirliyor?
NADİR OLAN PAHALI
Orijinal basımlar, limitli edisyonlar ve özel basımlar en çok ilgi görenler. Numaralı basımlarda, küçük sayılı plaklar büyük sayılılara nazara daha kıymetli. Ülkemizde de orijinal basım plaklar 300-400 TL'den satılıyor.
Müzisyen ya da grup tarafından imzalanmış plaklara koleksiyonerler daha fazla para vermekten kaçınmıyor. Ama elbette imzanın orijinal olduğuna ilişkin sertifika isteniyor.
Eski plakları yıpranmamış ve iyi koşullarda bulmak her zaman kolay olmuyor.
Plak şirketleri, albüm piyasaya çıkmadan önce genellikle 15-20 tane test plağı bastırıp bunu prodüksiyon ekibine dağıtıyor. Ekip final dinlemesini yapıp onay verdikten sonra basıma devam ediliyor. İşte bu test plakları da piyasada çok değerli.
Dünyada Beatles, Elton John ülkemizde ise Mavi Işıklar gibi isimlerin plakları çok popüler. Bu yüzden de bulunmaları daha zor. Fiyatları da daha yüksek. Mavi Işıklar'ın Siluetler plağının fiyatı 1000 TL'yi buluyor.
ZİRVEDE KLASİK ROCK VAR
Eski plakların değerini belirlemede ait oldukları müzik türleri de önemli rol oynuyor.
The Rolling Stone, Deep Purple gibi klasik rock gruplarının plaklarına her yaş grubundan ilgi var.
Hayranları John Coltrane ve Miles Davis gibi 50'ler ve 60'lar cazı sahnesinin efsane isimlerinin plaklarını bulduklarında kaçırmıyor.
60'lar garaj ve saykedelik gruplarının plakları da koleksiyonerlerin favorileri arasında. Çünkü türe ait plakların orijinal basımlarını bulmak çok güç.
CD formatının yükselişe geçtiği dönemde çıkan 90'ların grunge grupları Pearl Jam ve Nirvana'nın zor bulunan plakları da çok değerli.