Pandemi sanat piyasasını vurur mu acaba, derken şaha kaldırdı. Öyle ki Phillips gibi dünyanın önemli müzayede evi 7 Aralık'ta tarihinin rekor satışını gerçekleştirdi. Türkiye'de de durum farksız. Galeriler online satış ortamından memnun. Art On Istanbul'un kurucusu Oktay Duran'ın da dediği gibi "Eve kalmak insanlara boş duvarlarını keşfetme imkanı sunmuş" gibi görünüyor. Pandemide sanat piyasası nasıl etkilendi uzmanlarla konuştuk.
YAHŞİ BARAZ: Galeri Baraz
Sanata para harcanıyor
"Sosyal hayat azaldı ama sanata ilgi çoğaldı. Çünkü insanlar artık büyük topluluklar içine giremiyor. Seyahatlere de kısıtlamalar geldi. Herkes her an her istediği yere gidemiyor. Elbise almak, araç almak, seyahat yapmak yerine parayı eve harcama dönemi başladı. Bu paraların büyük bir kısmı da sanata akmaya başladı."
HAZER ÖZİL: Dirimart Gallery
Çevrimiçi müzayedelere talep arttı
"Pandemi sonrasında çevrimiçi iletişim araçlarının sanat dünyasında çok daha etkili şekilde kullanılmaya başlanacağını düşünüyorum. Müzayedelere çevrimiçi veya telefonla katılım yıllar içinde zaten artıyordu. Pandeminin de getirdiği koşullarla beraber çevrimiçi müzayedelerde katılım ve satış anlamında belirgin bir artış gözlemlendi. Çevrimiçi müzayedelerin esneklik, konfor ve erişim rahatlığı sunmasının da satışlara olan etkisi yadsınamaz."
DOĞAN PAKSOY: Teşvikiye Sanat Galerisi
Koleksiyonerler çoğaldı
"Art Basel ve UBS'in 2020'nin ilk yarısı için yaptığı ankete katılan koleksiyonerlerin yüzde 60'ı salgın sonrası koleksiyon yapma isteklerinin arttığını, yüzde 30'u ise sanat eserine yatırım yaptığını açıklamışlar. Bazı anket sonuçlarına göre, koleksiyonerlerin yüzde 92'si 2020'de en az bir sanat eseri aldıklarını, yüzde 50'si ise son altı ayda sanata en az 100.000 dolar harcadıklarını söylemişler. Mezat şirketlerinin normal müzayede satışları azalmış, online müzayedeler ise daha fazla sanatseverin ilgisini görmüş. Christies' ve Sotheby's müzayedelerini online'a yöneltirken özel satışlara daha çok ağırlık vermiş. Ekimin ilk haftasında müzayedelerden toplam 400 milyon dolara yakın satış yapan Christie's'in Youtube, Facebook ve Wechat gibi sosyal medya mecralarında canlı yayınlanan müzayedesini bütün dünyadan 300 bine yakın sanatseverin takip ettiğini görüyoruz. Christie's müzayedelerin canlı yayın aracılığıyla online olarak çok daha geniş alıcı kitlelere ulaşabildiğini belirtmiş."
OKTAY DURAN: Art On İstanbul
Evin duvarları işlev kazandı
"Bu süreçte zaten hazırlamakta olduğumuz e-ticaret sitemizi hizmete açtık. Bu sayede galeriye gelmeden dileyenler sanatçıların portfolyolarını inceleyebildi. YouTube üzerinden de küratörlerle sergimizi gezip yayın yaptık. Bu sayede ev konforunda sergiyi gezebilme olanağı sunduk. İnsanların evde kaldıkça duvarlarını yeniden keşfettiğini gördük. Örneğin geçen gün koleksiyoner olmayan birileri geldi ve dokuz eser alıp gitti. Ayrıca pandemi sonrası çağdaş sanat daha önem kazandı. Duvarlar resim astıkça etrafımızı sınırlayan değil, genişleten bir işlevsellik kazandılar."
NEZİH ÇAVUŞOĞLU: Sanatçı
20 bin lira altı eserlere rağbet var
"Türkiye'de Pandemi sonrası 20 bin lira ve altı eserlerde ciddi bir satış hacmi oluştu. Hiç tanımadığımız insanlar sosyal medyadan bize ulaşıp randevular alıp alım yapıyorlar."