ABD'nin dünyanın jandarmalığına soyunup tokatı da yediği yerin adıdır Vietnam. Ve bu yıllar süren savaşta Vietnamlılar ABD'lilere çok sıkı dersler vermişlerdir. Amerikan sinemasının Vietnam Savaşı ile ilgili filmleri de genel olarak bu alınan derslerle ilgilidir. Birçoğu "Ne işimiz vardı orada?" sorusuyla başlar ve Vietnam Savaşı'nın nasıl ABD açısından kirli bir savaş olduğunu anlatır. Kıyamet, Müfreze, Full Metal Jacket, Avcı, Doğum Günü Dört Temmuz ilk akla gelenlerdir. Hatta Rambo 2'nin finalinde bile bu eleştirel yaklaşım kendini gösterir. Dolayısıyla ABD için bile bir kahramanlık cephesi değildir Vietnam.
TUHAF KAHRAMANLIK
Ama Avustralyalılar için durum farklıymış. Kriv Stenders'in yönettiği Yakın Tehlike filminde 1966'da Vietnam'da, bir grup Avusturalyalı askerin Vietnamlılara karşı gösterdiği kahramanlığın hikayesi anlatılıyor. Aslında ortada bir kahramanlık yok. Avustralyalı bir tuğgeneralin basiretsizliği var. Askerine güvenmeyen, az sayıdaki bir kuvveti kalabalık Vietnam askerinin karşısına çıkaran, sonra da onlardan hemen vazgeçen bir komutan o. Emri altındaki askerler rütbe rütbe ona karşı gelerek alandaki, Vietnamlılar karşısında ölüm kalım savaşı veren arkadaşlarını kurtarmak için uğraşıyorlar. Lakin kıdemli senarist Stuart Beattie ve yazı ekibi bu durumdan bir tuhaf kahramanlık çıkarmayı uygun görmüş.
Avustralyalı askerler neden orada sorusunu hiç sormadan, Vietnamlılar neyi savunuyor bunu hiç sorgulamadan akıp gidiyor film. Cephedeki askerlerin anlık durumlarını önplana çıkartıp buradan bir kahramanlık hikayesi devşirilmeye çalışılıyor.
Yani filmin senaryosu, tarihi gerçeklikleri es geçip yeni bir tarih yazma üzerine şekillendirilmiş. Ama işin tuhaf yanı, bunu yaparken sinema dilinin de önemsenmemesi. Bu tür hikayeler anlatılırken insan hikayesinin ana omurgayı oluşturması bir gelenektir. Filmde bu durumun da üstesinden gelinememiş. Hangi askerin hikayesi önplana çıkarılacak karar verilememiş. Filmin bir başka handikapı da Vietnamlılara bakışla ilgili... Hani kimi bu tür filmlerde düşman olarak gösterilen taraf kötü gösterilir ya, Yakın Tehlike'de bu bile yok. Vietnamlılar yok sayılıyor. Hayalet askerler gibiler... Ormanın içinden çıkıp sürekli Avustralyalı askerlere saldıran birileri onlar.
Velhasıl Yakın Tehlike, Avustralyalıların Vietnam Savaşı'ndaki bir çatışmadan kendilerine kahramanlık biçmeye çalıştıkları bunu da beceremedikleri bir film...
Sağlık çalışanlarının dünyasından sesleniyor
Yönetmen Deniz Tortum'un, babasının hekim olarak 30 yıl görev yaptığı ve kendisinin dünyaya geldiği Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'ndeki gündelik hayatı mercek altına aldığı Maddenin Halleri, seyirciyi doktorların ve sağlık çalışanlarının dünyasında gezdiren bir belgesel. Hasta odalarından koridorlara, yemekhaneden ameliyathanelere uzanan kamera, sayesinde işlerini tutkuyla yapmaya çalışan insanların dünyasına tanıklık ediyoruz. Yılın öne çıkan belgesellerinden olan yapım, 39. İstanbul Film Festivali'nde En İyi Belgesel seçilmiş, Engelsiz Filmler Festivali'nde de En İyi Film ve En İyi Yönetmen ödüllerini kazanmış, 57. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Belgesel Film Ödülü'nü kucaklamıştı.
