Sonbaharla birlikte grip mevsimine de girmiş olduk. Koronavirüs ise hâlâ hepimizin korkulu rüyası. Covid-19 belirtileri ile grip ve nezle belirtileri birbirine benzediği için nasıl ayıt edeceğimiz ise merak konusu oldu. Virüsün çocukları fazla etkilemediği söylense de aileler için çocukları en büyük endişe konusu. Hepimiz bu kışı hasta olmadan, çocuklarımızın burnu bile akmadan geçirmek istiyor. Peki, bu nasıl olacak? Grip ve zatürre aşısını çocuklarımıza da vurdurmalı mıyız? Evde ne tür önlemler alıp onları nasıl beslemeliyiz? Tüm bu soruların cevabını Acıbadem Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ülkü Yılmaz Tıraş'tan aldık.
GRİP AŞISI YAPTIRIN
"Korunmada mevsimsel grip aşısı altı ayın üzerinde tüm çocuklara öneriliyor. Mevsimsel grip enfeksiyonu ile Covid-19'un birlikte olduğu zaman kliniğin daha ağır olabileceğini düşündüğümüz için altı aydan büyük tüm çocuklar aşılanabilir. Her mevsimde aşının tekrarlanması gerekiyor. İlave zatürre aşısına ihtiyaç yoktur. Çünkü çocuklara iki aydan sonra ikinci, dördüncü ay ve bir yaşından sonra toplam üç doz zatürre aşısı yapılıyor bu nedenle çocuklarda tekrar bir zatürre aşısına gerek yoktur."
DOKTOR KONTROLÜ ŞART
"Nezle her mevsimde görülebilen, değişik virüslerle olan bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Klinik olarak burun akıntısı, hapşırık, boğaz ağrısı ile yavaş olarak başlar. Ateş nadir görülür, hafif öksürük, baş ağrısı, kas ağrısı olabilir. Genellikle bir hafta içerisinde kendiliğinden iyileşir. Grip ise influenza A ve B ile olan mevsimsel dağılımı gösteren özellikle sonbahar, kış ve ilkbahar aylarında bir üst solunum yolu enfeksiyonu şeklinde başlamaktadır. Covid-19 çocuklarda da diğer viral enfeksiyonlar gibi aynı yolla bulaşabiliyor ancak kısa sürede akciğere geçebiliyor ve vücudu oksijensiz bırakarak, çoklu organ yetmezliğine sokabiliyor. Çocuklardaki klinik bulgular erişkinlere göre çok daha hafif görülmekte. Bu nedenle çocuklar hastanelere daha az geliyorlar. Kuru öksürük, halsizlik, kas ağrısı ve hafif ateş bulguları genellikle görülüyor. Klinik bulgular genellikle çocuklarda da görülür, ancak altta yatan bir sebep varsa klinik her zaman çok daha ağır seyredebiliyor. Çocukların hastalığı etraflarına bulaştırabiliyor olması çok önemli, bu neden çocukları korumalıyız. Bu üç enfeksiyonun birbirinden farkı: Nezle ateşsiz olarak halsizlikle seyreder. Grip mevsimseldir ve nezleye göre daha ağır seyreder. Belirgin ateş, eklem ağrısı, solunum sıkıntısı olabilir. Genellikle üst solunum yolu bulguları var her iki hastalıkta da. Alt solunum yolu enfeksiyonları gripte nadirdir. Kuru öksürük olabilir ama ateş yüksektir hastayı yatağa bağlayabiliyor. Covid 19 enfeksiyonunun başlangıç bulguları mevsimsel gribe çok benzemektedir. Kuru öksürük, boğaz ağrısı ve ateş oluyor ancak hızla akciğerlere ilerleyebiliyor. Bu hastalıkların birbirine yakın olması nedeniyle özellikle başlangıçta tanısını evde yapmak zor bu nedenle hekim kontrolünde yapılması gerekir."
HİJYEN, MASKE, MESAFE
Alacağımız önlemler ile çocuklarımızı virüsten korumak mümkün. İşte Dr. Ülkü Yılmaz Tıraş'tan öneriler...
Sık sık ellerini yıkayın Kurallara uygun sık sık ellerinizi mutlaka doğru bir şekilde yıkamalısınız. Kişisel hijyenin özellikle çocukluk döneminde de bu alışkanlığın kazanılması adına önemlidir. Çocukların dışarıda, evde, okulda dokunduğu yüzeyler sonrasında mutlaka takip edilerek el temizliğinin yapılması gerekir.
Uygun maske kullanın Çocukların da mutlaka ağzını ve yüzünü kapatacak şekilde maske takmaları gerekiyor. Her dört saatte bir kullanılan maskenin değiştirilmesi gerekir. Eğer çocuklar maskeyi dört saatten önce nemlendiriyorsa mutlaka yenisiyle değiştirilmelidir. Özellikle iki yaşından sonra çocuklara aileleri maske kullanımını anlatırsa ve oyun şeklinde öğretirse çocuklar daha kolay maske takıyorlar.
Sosyal mesafeye uymalarını sağlayın Özellikle okula gidecek kitlenin ve arkadaşlarıyla görüşecek çocukların bu dönemde hem gribal etkilerden hem de Covid-19'dan korunmaları adına sosyal mesafenin önemi yine oyunlaştırarak anlatılmalıdır. Hasta kişi varsa bu dönemde daha hassas olunmalı ve gerekirse görüşülmemelidir.
Kapalı ortamları doğru bir şekilde havalandırın Kapalı ve uzun süreli bulunduğunuz ortamlar mutlaka havalandırılmalıdır. Klima ve havalandırma sistemlerinin kontrol edildiğinden, güvenli bir şekilde işlerliğinden emin olunmalıdır.
Yüzeylerde virüsün yayılmasını engelleyin El ve yüz bölgelerinin temas ettiği yüzeyler sık sık temizlenmelidir. Özellikle kapı, masa, balkon ve kapı kolları, banyo yüzeyleri ve oyuncaklar gibi çocuklarında sık kullandığı alanlar gün içerisinde belirli aralıklarla çamaşır suyu ile veya sabunlu su ile temizlenmeleri gerekiyor. Hasta kişilerin de eşyalarının bu dönemde kullanılmaması gerekiyor. Beslenme korunmada önemli bir faktör Çocuklar ayına ve yaşlarına uygun yeterli gıda almalı ve sıvı tüketmelidir. Okulların açılması ve sonbaharın etkisiyle iştahsızlık yaşayabilecek çocukların hasta olmamaları için ailelerin besin öğünlerini atlatmamaları gerekiyor. Emzirme döneminde olan çocuklarda anne sütü çok önemlidir. Anne sütü alan bebeklerin anne sütüne devam etmeleri sağlanmalıdır. Çocuklar yaşlarına uygun D vitamini desteği almalıdır. Bağışıklığı güçlendirici bir takım takviye edici gıdalar da aralıklı olarak kullanılabilir.