Bebeklerin memeden kesilme dönemi, annelerin zorlandıkları, ne yapacaklarını bilmedikleri hatta korktukları bir dönem. Ancak anneler kadar bebekler için de oldukça zor bir süreç. Alıştığı ve zevk aldığı şeyi bırakması bebeğin sinirlenmesine, huysuzlanmasına neden olur. Önemli olan annenin bu süreçte yaşanan stresin doğal olduğunu kabul etmesi, sabırlı ve kararlı olabilmesidir.
Emzirme, aslında bebekle anne arasındaki en özel iletişim şeklidir. Bu bebeği olduğu kadar anneyi de sakinleştirir, psikolojik olarak rahatlatır. Yani, memeden kesme hali, sadece bir beslenme şeklinden vazgeçmek değildir. Aynı zamanda bu özel iletişim şeklini de sonlandırmak anlamına geliyor. Bu yönüyle baktığımızda, anne için de bu duygudan vazgeçmek kolay değil.
Özellikle çalışan annelerin çoğu, gün boyu ayrı kaldıkları bebeklerine duydukları özlemi ancak uzun uzun emzirmekle hafifletebildiklerini söylüyor. Çünkü bu hem tensel hem görsel hem de ruhen anneye de doyum sağlıyor.
Ancak tüm bu olumlu etkiler bebeğimizi yıllarca emzirebileceğimiz anlamına gelmiyor. Emzirme süresini WHO (Dünya Sağlık Örgütü) ve UNİ- CEF en az iki yıl, Amerikan Pediatristler Birliği bir yıl diyerek, ucunu açık tutarak kararı, anne bebek çiftine bırakır.
Bu süreci iyi yönetmek isteyen bir annenin neleri bilmesi gerektiğini Acıbadem Beylikdüzü Cerrahi Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Leyla Yolar'a sordum. Yolar: "Emzirmeyi kesme, çocuğun diş çıkarma, hasta olma, yaşamında rutin dışına çıktığı dönemler (bakıcı değiştirme, annenin işe başlaması) gibi özel durumlarda yapılmamalı" diyor.
Bebeğin sütten kesilmeye hazır olduğunu gösteren belirtileri ise şu şekilde sıralıyor Yolar: "Bebeğiniz 1 yaşını geçtiyse, ek gıdalarla besleniyorsa, bu besinler anne sütünün yerini alabilir. Emerken bebeğin dikkati dağılıyorsa, çok sık memeyi bırakıyorsa, emerken etrafa bakınıyorsa, çok kısa süreli emiyorsa artık bırakmanın zamanı gelmiş demektir."
Bu hataları yapmayın
Etrafınızdakilere bebeğinizi sütten kesmeyi düşündüğünüzü söylediğinizde her kafadan bir ses çıkacaktır.
Yolar, bu konuda anneleri uyarıyor ve aşağıdaki hatalara kesinlikle düşmemelerini öneriyor.
Acı, ekşi, ketçap gibi gıdaları memeye sürmeyin. Tiksindirerek memeyi bıraktırmak bebeğin korku hafızasında yer edinecektir. Zevk aldığı bir nesnenin daha sonra onun canını yakacağı mesajını almasına neden olur.
Korkutmayın
Birden kesmeyin. Birden memeden kesme tüm hayatı boyunca kullanacağı güven duygusuna zarar verebilir. Annesinin onu sevmediği, reddettiği, istemediği algısı yaratabilir.
Kararsız olmayın. Memeden kestikten sonra çok ağladığında tekrar memeyi verip başa dönmeyin. Bu bebek için daha travmatik olur.
Kademe kademe azaltın
Bebeği memeden kesmek için izlenmesi gereken en doğru yöntemler hangileri? Yolar, "bebeğinizi sakın memeden birden kesmeyin" diyerek, anneler için pratik bilgiler veriyor.
Kademeli bırakma yöntemini uygulayın. Her gün bir öğün emzirmeyi azaltın. Kademe kademe azaltıldığında annenin göğsü de çok fazla dolu kalmayacak ve mastit (Göğüs enfeksiyonu) olmayacaktır.
Birden kesmeyin. Bu çocuğunuzu duygusal olarak zorlayabilir.
Emzirme süresini kısaltın. Çok fazla memede kalması kesme süresini zorlaştırır.
Emmeyi istediğinde konuşarak, reddetmeden erteleyin. İlgisini başka yere odaklayın. Parmak boyasıyla resim yapın, oyun hamuruyla oynayın. Dışarı çıkın, parkta birlikte oynayın.
Eşinizden veya evdeki büyüklerden yardım alın. Siz evde yokken daha önce sağılmış sütü veya devam mamasını bebeğe bu kişiler versin.
En son gece beslenmesini kesin. Gece özellikle uyuyarak emen bebeklerde bu durum daha zordur. Gece bebek uyandığında baba kucağına alarak, konuşarak sakinleştirmelidir.
Eğer bebek hiçbir şekilde emmeyi bırakmıyorsa henüz hazır değildir. Zıtlaşmayın ve bir süre sonra tekrar deneyin.
Sabırlı olun, emzirmeyi kesme hem anne hem çocuk için zorlu bir süreçtir. Alıştığı ve zevk aldığı bir şeyi bırakmak sinirlenmesine, huysuzlanmasına neden olacaktır. Önemli olan annenin bu süreçte yaşanan stresin doğal olduğunu kabul etmesi ve sabırlı olmasıdır.
Kararlı olun. Kararlılık uyguladığınız yöntemin bebeğiniz tarafından kabullenmesi ve devamlılığı için önemlidir. Sürekli emzirmeyi kesip, yeniden başlamak çocuğunuzu duygusal olarak daha zorlayacaktır.