Balmumu heykel müzesi Madame Tussaud'nun 21'inci merkezi geçtiğimiz yıl sonunda İstanbul'da açıldı. Bünyesinde 36 yabancı balmumu figürü barındıran müzede diğer Madame Tussaud'larda bulunmayan Türk figürler de yer alıyor. Geçtiğimiz aylarda eklenen Tolga Çevik figürüyle şu an müzede bulunan Türk figür sayısı 20'yi buldu. Tarihe, sanata ve spora damga vurmuş bu 20 önemli karakter kadar beni meraklandıran bir başka konuda bu karakterlerin kostümleri oldu... Her biri 150-200 bin dolara mal olan figürlerle ilgili olarak Madame Tussaud Istanbul'un sözcüsü Aydan Alboğa Uslu ile bir araya geldik...
Kıvanç Tatlıtuğ
- Her bir figür büyüleyici. Bize bu figürlerin ortalama yapım sürecinden bahseder misiniz?
- Bir figürün yapım süreci ortalama 8 ay kadar sürüyor. Hepsi Londra'daki ana merkezde yapılıyor. Bir figürün maliyeti 150 ile 200 bin dolar arasında değişiyor. İstanbul'daki figürlerin toplam maliyeti yaklaşık 8 milyon dolar civarında diyeyim. Yaklaşık 40 kişilik özel bir ekip tarafından yapılıyor. Bunun içinde heykelin tek tek kirpik ve saçlarının ekilmesi de, kostümlerinin dikilmesi de bulunuyor.
- Son olarak Tolga Çevik'in balmumu figürü eklendi müzeye... Ondan başlamak istiyorum, nasıl organize olundu Çevik'in kostümü için?
- Müzedeki kostümlerin bir kısmını hayatta olan karakterler kendi dolaplarından çıkartıp bize bağışladı. Bu isimlerden biri de Tolga Çevik. Tabii ki durum böyle olunca nispeten daha kolay oluyor tasarım ekibi için. Tolga Çevik'in kostümü özel dikim siyah bir tuxedo smokin.
Kerem Bürsin
- Genç neslin severek takip ettiği isimler bulunuyor VIP Party alanında... Kimler var alanda?
- Beren Saat, Kerem Bürsin ve Kıvanç Tatlıtuğ... Tatlıtuğ için dar kesim kot pantolon, açık mavi gömlek, gri renk yelek kullanıldı. Figür üzerinde yine Kıvanç Tatlıtuğ'un hediyesi olan gümüş parçalı siyah deri bileklik ve kolye, gümüş kurt başlı yüzük var. Kerem Bürsin'in kostümü de yine kendisine ait çok şık bir takım elbise. Kerem Bürsin siyah takım elbise giyiyor. Aksesuvarları boynunda boynunda 2 tane gümüş zincir ve biri bilyeli kolye diğeri kuru kafalı ahşap boncuklu kolye; el baş parmağında gümüş yüzük.
Figürü yapılacak ünlü ile önce gerekli ölçümler yapılıyor. Saç rengi, göz rengi gibi ayrıntılara çok dikkat ediliyor. Her ünlü bu ölçümlere katıldı.
ORİJİNAL FORMALAR
- Arda Turan, Hidayet Türkoğlu, Yasemin Dalgılıç'ın spor kıyafetleri nereden temin edildi?
- Arda Turan ve Hidayet Türkoğlu milli takım maçlarında giydikleri orijinal formalarını merkezimize hediye ettiler. Yasemin Dalkılıç'ın kostümü ise orjinalinin birebir kopyası. Dalkılıç'ın kullandığı su basıncını ölçen özel saatinin bir örneği bulunamadığından figür için saatin birebir aynısı yaptırıldı.
- Nereden izin ya da onay alınıyor bu figürler için?
- Figürü yapılacak olan isimlerle veya hayatta değillerse yasal mirasçıları ile figürün yapımı konusunda anlaşma yapılıyor. En zorlayıcı konulardan biri nasıl bir poz, kıyafet, saç stili ile figürün yapılacağı oluyor. Figürü yapılan kişi o kıyafet, o poz ile adeta ölümsüzleşiyor, binlerce ziyaretçinin karşısına çıkıyor. Burada kararı kreatif ekibin yönlendirmeleri ve önerileri ile büyük ölçüde figürü yapılan ünlü kişi veya temsilcisi karar veriyor. Ayrıca figürün hangi alanda sergileneceği de kıyafet seçimi konusunda önemli.
Önemli tarihi karakterler
Kanuni Sultan Süleyman
- Tarihi karakterlerin bulunduğu alan belki de müzenin en dikkat çekici alanlarından biri...
- Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman, Mevlana Celalettin Rumi ve Mimar Sinan yer alıyor söz ettiğiniz bölümde. Fatih, Kanuni ve Mimar Sinan figürleri Topkapı Sarayı Müzesi ile koordinasyon içerisinde çalışıldı. Fatih Sultan Mehmet'in figüründe yer alan yüzük ve mendil gibi aksesuvarlar o dönemin beğenilerini yansıtıyor. Müze arşivindeki görseller ve tarihi bilgiler tarandı ve figürlerin saçından sakalına ve duruşlarına her detay titizlikle belirlendi. Kostümler yine Londra Stüdyo Müdürümüz Marissa Rachele'e ait. Kostümde kırmızı ve altın rengi sırmalı ipek kumaştan şalvar, kapitone efektli yeşil/altın renkte iç kaftan ve kırmızı/altın renkli, parçalı kollu, kürk astarlı dış kaftan kullanılıyor. Özel üretilen nakışlı altın renkte çarık; kafasındaki kavuk Claire Strickland isimli şapka tasarımcısına ait. Kostümü elindeki ipek mendil ve yeşil taşlı yüzüğü tamamlıyor. Kanuni Sultan Süleyman'ın nakışlı altın renk çarığı, şalvar, soluk altın rengi saten iç kaftan, kırmızı-altın renkli parça kollu dış kaftan ve pirinçli ipek kemer ise kostüm tasarımcısı Fiona Murkin özel olarak tasarlamış. Kavuğu Claire Strickland imzası taşıyor. Mimar Sinan ise kahverengi ve altın renkli kürk astarlı bir kaftan içerisine beyaz ve krem renklerde ipek şalvar ve bluz giyiyor. Kostümü kahve altın çizgili kumaştan bir kemer yamamlıyor. Kavuğunun tasarımı ise yine Claire Strickland'a ait.
- Mevlana Celalettin Rumi figürünün hazırlık süreci için daha uzun bir süreç uğraşılmış sanırım... Bilgi verebilir misiniz?
-Mevlana figürünün hazırlığı sürecinde 22'inci kuşak aile bireyleriyle temasa geçildi ve ailenin tasviri ile figür tasarlandı. Tarihi figürlerin hazırlık sürecinde en zorlanılan konulardan biri ise kostüm tasarımları oldu. Mevlana'nın mavi ipek kostümü tasarımcı Fiona Murkin tarafından özel olarak hazırlandı. Tarihi dokulara mümkün olduğunca uygun tasarımı yakalamak için dönemin orjinal ve en kaliteli Osmanlı ve İtalyan ipek ile kadifeleri kullanıldı. Dönemin desen ve dokumasını yansıtabilmek içinse modern dokuma olanaklarıyla orijinaline en yakın kumaşlar hazırlandı. Gerçek altın ve gümüş kullanılan kıyafetler birebir kopyalanamasa da gerçeğine en yakın tasarımlar elde edildi. Tüm bu tasarım sürecinde ziyaretçilere tarihi figürlerin güçlü kimliği ve karizması yansıtılmaya çalışıldı.
MÜZİĞİN YILDIZLARI
- En özel ve en çok uğraşılan figürlerden biri Zeki Müren'inkiymiş... Neden özel bir uğraş verildi bu figür için?
- Zeki Müren'in kostümü 1968 yılında çekilen bir fotoğrafı esas alınarak hazırlandı. Türkiye'de bulunan orijinal kostüm Zeki Müren'in Mehmetçik Vakfı ile birlikte diğer bir yasal mirasçışı olan Türk Eğitim Vakfı'nın desteğiyle Londra'ya gönderildi ve stüdyonun moda ekiplerinin yakından incelemeleri sağlandı. Kostüm üzerindeki pullara en yakın olan pullar tüm İngiltere'de araştırıldı ve uzun arayışlar sonunda bulunarak kıyafete tek tek dikildi. Zeki Müren'in kostümü tasarımcı Maria Okhan'a özel olarak yaptırıldı.
Adile Naşit ve Hababam Sınıfı
- Türk Sineması'nın önemli kadın karakterlerinden Adile Naşit'e gelmek istiyorum... Onun kıyafetlerinden bahsedebilir misiniz?
- Adile Naşit'in figürü için 'Hafize Ana' karakterinin kostümü ve özelliklerinden faydalanıldı. Figürün yapım ve onay sürecinde bize Adile Naşit'in yeğeni olan tiyatro sanatçısı Naşit Özcan destek oldu. Adile Naşit'in kostümü Hababam Sınıfı'nda giydiği mavi önlük ve siyah başörtüsü. Dekor olarak da elinde filmdeki karakterini yansıtan tepsi ve kahve fincanları ile diğer elindeki bozuk paralar dikkati çeken detaylar arasında.
- Yaşar Kemal'in figürü, müzede en gerçekçiler arasında yer alıyor... Nasıl izin alındı figür için?
- Ziyaretçilerin dokunurken duygusal anlar yaşadığı Yaşar Kemal'in figürü içinse yine ailesinin işbirliği ve onayıyla çalışıldı. Usta yazarın 1990'lı yıllardaki görünümü referans alındı ve Yaşar Kemal'in beğenerek ve çok sık giydiği kendi kostümü eşi Ayşe Semiha Balaban tarafından merkezimize hediye edildi.
- Sabiha Gökçen'in de figürü bulunuyor... O dönemin pilot kıyafetlerini nasıl temin ettiniz?
- Sabiha Gökçen figürü Türk Hava Kurumu'nun işbirliği ve desteği ile dönemin profesyonel pilot kıyafeti ve kendi fotoğraf albümü referans alınarak tasarlandı. Sabiha Gökçen'in mesleğini ve dönemin izlerini yansıtan deri kostümü Wested Leather tarafından üretildi.
Atatürk figürü için 30 kişilik ekip çalıştı
- Atatürk figürünü kaç kişilik bir ekip hazırladı?
- Madame Tussauds Londra Stüdyoları'nda 30'un üzerinde sanatçı ve araştırmacı görev aldı. Araştırmalar sonucunda dünya çapında bir devlet adamı olarak öne çıktığı ve üçüncü kez cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandığı 1931 yılındaki halinin tasarımına karar verildi ve figürün yapımında Madame Tussauds Londra'da bulunan Atatürk figürü esas alındı.
- Londra'daki Atatürk figürü değiştirilmişti yanılmıyorsam...
- Madame Tussauds Londra'da bulunan ilk figürün, Mustafa Kemal Atatürk'ün karizmasını yansıtmadığı eleştirileri göz önünde bulundurularak 2005'te Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı olan merhum Mustafa Koç'un öncülüğünde yenilenmişti.
- Kostümle ilgili bilgi verir misiniz?
- İstanbul'daki figürün kostümü için geniş yakalı siyah frak bir ceket ve yelek ile buna uygun bir pantolondan oluşan son derece modern ve şık bir takım elbise; desenli kravat, cep mendili ve elinde şapkası kullanıldı.
MADAME TUSSAUDS İSTANBUL STÜDYO EKİBİ:
Aslı Canan Yılmazsoy (Stüdyo Müdürü)
Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü mezunu olan Aslı, Bilkent Üniversitesi İç Mimarlık ve Koç Üniversitesi Kültürel Miras Yönetimi yüksek lisans programlarını tamamladı. Yurt içi ve yurt dışında çeşitli kültür, sanat ve müze projelerinde görev aldı. Madame Tussauds İstanbul'un açılışından bu yana Stüdyo Müdürü olarak çalışıyor.
Barış Direnç Altınay ve Onur Eray (Stüdyo Sanatçıları)
9 Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü mezunu olan Barış Direnç Altınay ve Onur Eray, 5 yıl birlikte özel bir heykel atölyesinde çeşitli kurumlar için anıt heykel projeleri üzerine çalıştılar. Bireysel sergilerinin yanı sıra, yurt içinde birçok karma sergi ve sempozyumda sanatsal işleriyle yer aldılar. Madame Tussauds İstanbul'un açılışından bu yana stüdyo sanatçısı olarak çalışıyorlar. 3 kişiden oluşan stüdyo ekibi balmumu figürlerin bakım, restorasyon ve styling'leriyle birlikte merkezin çalışmalarını da yürütüyor.