Yaratıcı fikirlere fon bulunur

Hemen herkesin dost meclislerinde anlattığı ancak bir türlü hayata geçiremediği en az bir projesi vardır. Bunların çoğu maddi imkansızlıklardan gerçekleştirilemez ve hayal boyutunda kalır. Yeni kurulan Projemefon internet sitesi, hayalinizdeki projelere fon bulmanız için bir platform yaratıyor. Albüm çıkarmak, film çekmek, yazdığınız kitabı yayımlamak, bir teknolojik alet üretmek, bir mekan açmak gibi akla gelen her türlü yaratıcı projenizi bu sitede anlatıp, ihtiyacınız olan parayı belirtiyorsunuz. Bundan sonra iş, destekçilerinize kalıyor.
Nereden çıktı?: Projemefon, ABD'de yaygın olarak kullanılan Kickstarter sitesinin bir benzeri. ABD'de çok popüler bir model olan 'crowdsourcing' (kitle kaynağı kullanımı) yöntemi, projesi olan herkesin ekonomik üretkenliğe katkıda bulunmasına izin veriyor. Bu trendi, ABD'de sadece bireyler değil, büyük şirketler de kullanıyor. Projemefon'un ortaklarından Elif Ünaldı, kendilerinin bu işe nasıl başladığını şöyle anlatıyor: "Eşimin yeğeni, geçen yıl Kickstarter'da bir proje yayımladı. Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan'ı gezip, bir tür fotoğraf albümü yapmak istiyordu. Biz de onun sayesinde bu siteden haberdar olduk. Meğerse Kickstarter, Türkiye'de de çok biliniyormuş. Bu yüzden benzerini yapmaya karar verdik. Avrupa'da örneği olmadığı için sonradan yayılmayı düşünüyoruz. Bu arada yeğenimiz, projesi için gerekli parayı toplayamadı. O 4 bin dolar istemişti; 3 bin 500 dolar topladı. Aslında kendisi üzerine 500 dolar yatırıp o parayı alabilirdi. Ama sitedeki güveni suistimal etmemek için almamayı tercih etti."
Sistem nasıl işliyor?: Site yetkilileriyle bağlantıya geçip projenizi anlattıktan sonra, öncelikle projenizin sitede yayımlanmaya kabul edilmesi gerek. Ajitasyona, bağış yoluyla para toplamaya yönelik projeler kabul edilmiyor. Ayrıca projenizin tasarısı somut hale gelmiş olmalı. Örneğin kaç paraya ihtiyacınız olduğunu, projede kaç kişinin çalışacağını, nasıl bir yol izleyeceğinizi bilmeniz gerek. Projemefon'un ortakları, kendilerine gelen başvuru sayısının çok fazla olduğunu ama önemli bir kısmının somut olmadığını, dolayısıyla kabul edilmediğini söylüyor. Diğer yandan projeniz, site yetkilileri tarafından kabul edilirse, kendinizi ve projenizi anlattığınız bir video çekiyorsunuz. Şimdilik Projemefon, video çekiminde de yardımcı oluyor. Projenin Türkiye'ye son derece uygun olduğunu söyleyen ortaklar, "Ne de olsa ülkemizde herkesin bir fikri vardır. Ayrıca bizim insanımız yardımlaşmayı sever. Proje inandırıcıysa, destekçi bulmak zor olmuyor," diye konuşuyor.
Ödül vermeniz gerek: Projemefon'un bağış sitesi gibi görülmesini engellemek için bir ödül sistemi geliştirilmiş. Proje sahipleri, gerekli parayı topladıkları taktirde, kendilerine destek olanlara birtakım hediyeler göndereceklerini söylüyor. Örneğin albüm çıkarmak isteyen biri, 10 TL verenlere teşekkür mektubu, 20 TL verenlere imzalı albüm, 30 TL verenlere imzalı poster ve albüm, 50 TL verenlere bir konserde beraber şarkı söylemek gibi ödüller dağıtabiliyor.
Kimler destek oluyor?: ABD'de olduğu gibi Türkiye'de de para gönderenler, çoğunlukla proje sahibinin yakınları ve tanıdıkları. Buna da 3F kuralı deniliyor: Family, friends, fans (Aile, arkadaşlar, hayranlar). Yani projenizi çevrenize ne kadar duyurabilirseniz, ne kadar iyi bir kampanya düzenlerseniz, ödülleriniz de ne kadar çekici olursa, istediğiniz parayı toplama ihtimaliniz o kadar yüksek. Para toplandığında yüzde 10'u siteye kalıyor. İki aylık sürede toplanamazsa, para gönderenlere hiçbir kesinti olmadan, aynen iade ediliyor. Sitede kimlerin, hangi projeye, ne kadar destek olduğu da görülebiliyor.

ÖRNEK PROJELER
Belgesellerini sinema salonlarında göstermek için: İstanbul'daki fiziksel değişimlere dikkat çeken Ekümenopolis belgeselinin tanıtımında şöyle yazıyor: "Mahallelerin önemini vurgulayarak, Sapphire'in tepelerinden Marmaray'ın derinliklerine, İstanbul'un her yerine, neler olup bittiğine ve bu değişimin altında yatan dinamiklere bakıyoruz filmde. İstanbul neden planlanamıyor sorusuna cevap arıyoruz. Ekümenopolis'i sinemalarda göstermenin yanında, internet üzerinden de filme giremeyen onlarca röportajı, haritayı, bilgiyi kamuoyuyla paylaşmak istiyoruz." 18 bin 500 TL toplamayı hedefliyorlar, süreleri devam ediyor. İmzalı kartpostal, tişört, poster, DVD gibi hediyelerin yazı sıra 10 bin TL verenlere helikopterle İstanbul turu öneriyorlar.
Klip çekmek için: Kendi besteleriyle synth-pop tarzında müzik yapan Soaked grubu, henüz tamamladıkları albümlerine klip çekmek için 6 bin TL para toplamak istediğini açıkladı. İki ay sonunda 63 destekçiden 6 bin 625 TL topladı. 150 TL verenler kişilere özel baskılı tişörtle konsere çıkacakların vaad ettiler. Ayrıca 200 TL verenlere kulise gelme, iki kişilik konser bileti ve imzalı albüm, 250 TL verenlere beraber yemek, albüm, poster, 1000 TL verenlere birlikte konsere çıkmak gibi ödüller verdiler.
Uçurtmanızı kontrol etmek için (Uçurtuk) Uçurtmanızı havada kontrol edebilme imkanı sunan bu projeyle, elinizdeki kumandayla uçurtmanızı sağa-sola çevirebiliyor, dans ettirebiliyorsunuz. Üzerindeki kamera tutucuya, video çekme özelliğine sahip refleks fotoğraf makinesi koyup, video da çekmek mümkün. Toplanması hedeflenen para miktarı 1850 TL. 170 TL ve fazlasını yatıran destekçilere Uçurtuk'un kendisi gönderiliyor.
Fotoğraf albümü yayımlamak için (Kapılar, Pencereler ve Yaşamlar) Fotoğrafçı Hande Arslan Yazıcı, 'Kapılar, Pencereler ve Yaşamlar' başlıklı ilk kişisel sergisindeki 20 fotoğraftan oluşan bir albüm yayımlamak istiyor. Toplamayı hedeflediği miktar 2 bin 200 TL. Destekçilerine fotoğraflarından örnekler hediye ediyor.
Tasarımını hayata geçirmek için (Parmak fincan) Seramik ve porselenden tasarımlar yapan Hayri Ünal, özgün tasarımlar üretmek istiyor. "Geleneksel yöntemlerle üreteceğim seramik ve porselen çalışmalarımda da alışılmış desen ve renkler yerine daha artistik sırları kullanacağım," diyor. Hedeflediği miktar 1000 TL. Ünal, destekçilerine üreteceği fincanlardan gönderecek.