Resmi kayıtları göre, Türkiye’den Hollanda’ya işgücü göçünün kapıları 1960 yılında açıldı. O yıl sadece 22 kişi Hollanda’ya gelerek kendisine yeni bir gelecek arayışına girdi. Asıl işgücü akını 1961’de Türkiye ile Almanya arasında imzalanan anlaşma ile başladı. 1964 yılında ise Hollanda attığı imza ile Türk işgücüne kapılarını resmi olarak açtı. Bugün ülkede sayıları 400 bini geçen Türkler arasında ilk kuşak önemli yer tutuyor. Bir traktör, üç beş dönem tarla, bir ev veya dükkan parası biriktirip, Türkiye’ye geri dönme planları ile Hollanda’ya gelip, bu ülkeyi ikinci vatan seçenler azımsanmayacak sayıda. Kimi çocuğunun, torunun yanında, kimi yaşlılar evlerinde ikinci baharını yaşıyor. Rotterdam kentindeki emekliler için düşünülmüş ve dizayn edilmiş Orkide Yaşlılar Evi de ikinci baharını yaşayanları konuk eden merkezlerden biri. 25 odalı Orkide’de 24’ü bayan, 45 emekli vatandaşımız kalıyor. Aralarında karı-koca olanlar da var. Kadın, erkek hangisine sorsanız, “Yıllar burada su gibi akıp geçti. Çocuklarımız, torunlarımız burada. Türkiye’yi çok seviyoruz fakat artık orada kimi kimsemiz kalmadı” diyor.\n\n
DERNEKLERİ VAR\n\nEmeklilerimizin burada bir de dernekleri var. Sorunlarını bu dernek vasıtasıyla duyuruyor, çözüm yolu arıyor. Kadınlar ve erkekler bazen kendi aralarında, bazen beraberce günler organize ediyor. Derneğin başkanlığını bu evlerin kurulmasında büyük emeği geçen Veyis Şenyürek yapıyor. İkinci başkanı Riza Sofuoğlu, sekreter Hasan Gümüş, muhasip üye Necati Koçak ve Nurten Kızılyazı. Kızılyazı aynı zamanda kadın kolları başkanlığı da yapıyor. Adapazarlı Havva Gümüş, eşiyle gelirken 7 yıl kalmayı planlamış. “Çocuğumuz ilk okula başlayınca Türkiye’ye dönecektik. Bugün 3 kızım, 5 torunum var. Hepsi burada. Onları bırakıp nasıl dönebilirdim ki” diyor.\n\n
HESAPLAR TUTMADI\n\nAksaraylı Sultan Köksal’ın durumu da farklı değil. 1974 yılında 3 yıl için gelmiş. Şimdi 3 çocuğu da burada evli. En büyük torunu 18 yaşında ve Köksal için artık Hollanda birinci, Türkiye ikinci vatan. Yozgatlı Gülnaz Oğuz, Türkiye’ye dönüp, geri gelenlerden. Eşi vefat edince, tekrar Hollanda’ya dönmüş. Çünkü onun da çocukları burada. Oğuz gibi Yazgatlı olan Ayten Şenşyürek de dördü kız, beş çocuk annesi. Beş de torunu var. Türkiye onun için de artık tatil ülkesi. Erkeklerin durumu da farklı değil. Aksaraylı Asaf Köksal 1968, Adapazarlı Kemal Tetik ve Ardahanlı Muzaffer Korkmaz 1970 yılından beri Hollanda’da. İlk gelişte ortak hedef, Türkiye’de başlarını sokacakları bir ev için para biriktirmek, belki bir dükkan ve de olursa bir otomobil. Kapodokyalı Rıza Sofuoğlu’nun da gelirken düşüncesi farklı değil. Ama hepsi şimdi ikinci baharlarını Hollanda’da yaşamaktan dolayı mutlu...\n\n \n\n
Yalçın ÇAKIR / ROTTERDAM
