Otizmli bireylerin anneleri bir araya gelerek Türkiye Otizm Anneleri Topluluğu'nu kurdu. O annelerden birisi de Ankara'da yaşayan otizmli annesi Nilgün Doğuç. Nilgün anne evladı ve evladı gibi otizmli bireyler için kaygılı. "Evlatlarımızın bizden sonra gidecek yeri yok" diyen Türkiye Otizm Anneleri Topluluğu, çocukları için her ilde gündüz ve yatılı yaşam merkezlerinin açılmasını istiyor. Çocuklarının ayrımcılığa maruz kalmasına tepki gösteren anneler, otizmli bireylerin eşit hak ve somut çözümler için çalışıyor.
ONLAR SADECE ANNE
Koronavirüs pandemi sürecinde maruz kaldıkları hak ihlalleri derinleşen otizmli bireylerin anneleri Türkiye Otizm Anneleri Topluluğu'nu kurdu. Topluluk, otizmli bireylerin sorunlarının görülmesi ve bununla ilgili yasal düzenlemeleri hayata geçirmesi için etkin kamuoyu desteği oluşturmayı hedefliyor. Tüzel kişiliği bulunmayan bir sivil inisiyatif olarak örgütlenen topluluktaki annelerin bir kısmı, otizm derneklerine ve federasyonlarına da üye. Ancak bu toplulukta sadece anne kimlikleriyle yer alıyorlar. Otizmli annesi Nilgün Doğuç, topluluğu niçin kurduklarını anlattı.
OTİZM EYLEM PLANI HAYATA GEÇİRİLMELİ
Annelerin gündeminde hayata geçirilmesi için yıllardır mücadele verdikleri Otizm Eylem Planı var. 3 Aralık 2016'da Resmi Gazete'de yayımlanan plan, 4 yıldır tozlu raflarda bekletiliyor. Öte yandan anneler, var olan sorunların ve ihlallerin pandemide derinleştiğini vurgulayarak eylem planının acilen uygulamaya konulması gerektiğini vurguluyor. Nilgün Doğuç, "Somut çözümleri ve bunların hayatımıza yansımalarını görmek istiyoruz. Otizmli çocukla yaşamayan bilmez. Bu sizin kendi sağlığınızı, evdeki diğer kardeşlerin sağlığını, eşlerin ilişkilerini, ayrıca komşuluk, akrabalık gibi sosyal ilişkilerinizi de çok etkiler. Bu bir annenin tek başına içinden çıkabileceği bir süreç değil" diye konuştu.
PANDEMİDEN EN ÇOK ONLAR ETKİLENDİ
PANDEMİDE 20 yaş altına getirilen sokağa çıkma yasağı otizmli çocukları doğrudan etkiledi. 9 Nisan'da otizmli çocuklara park izni verildi. Otizmli çocukların çok büyük bir bölümü pandemide gerçekleştirilen uzaktan eğitime katılamadı ve rehabilitasyon merkezlerinin kapanması sebebiyle buralara da gidemedi. Anneler çocukların evde kaldığı ve sosyal ortamlarını kaybettiği bu dönemde agresyonların arttığını, kapalı kalma baskısı sebebiyle evden kaçmaya çalışan çocukların olduğunu ve çocuklarda kilo artışı gözlendiğini belirtti. Kovid-19 pandemi döneminde başlatılan sosyal izolasyon uygulaması, otizmli çocukların ve ailelerinin olağan zamanlarda da yaşadığı bir durum. Anne Doğuç bunu şöyle ifade ediyor: "Sosyal hayattan geri çekilerek evlere kapandık. Biz zaten yıllardır bu şekilde yaşıyorduk. İstediği saatte çocuğunu alıp parka, restorana, sinemaya veya alışverişe giden anneler değiliz."
GÜNDÜZ VE YATILI YAŞAM MERKEZLERİ İSTİYORUZ
TÜRKİYE Otizm Anneleri Topluluğu, kriz geçiren otizmlilerin gidecek özel merkez bulamadığını ve annelerin çaresizlik içinde kapı kapı dolaştığını belirtti. Anneler, her ilde gündüz ve yatılı yaşam merkezlerinin acilen açılması gerektiğini vurguladı. Annelerin, kamuoyuyla paylaştığı mesajda şu ifadeler yer alıyor: "Yarın ölsek, ne çocuklarımıza bakabilecek biri var ne de kalabilecekleri bir yer var. Ailelerin nefes alması için destek mekanizmaları yok. Ülkemizde otizmli yetişkinler için açılmış devlete ait bir tek bakım merkezi mevcut. Çocuklarımızı yığınlar halinde kilit altında yaşamaya mahkum etmek, bakım vermek değil, insan hakları ihlalidir. Her türlü sorununu tetiklemek için bir davetiyedir. Bir hayatın böyle geçmesi reva mıdır?"
OTİZM ANNELERİ'NİN İSTEKLERİ
ANNE Nilgün Doğuç Türkiye Otizm Annelerinin taleplerini şu şekilde sıraladı:
Otizm Eylem Planı en kısa zamanda uygulamaya konulsun.
Otizmli çocuklarımız için her il ve ilçede gündüz bakımevleri açılsın.
Yatılı bakımevlerinin sayısı arttırılsın ve buralarda otizmli bireyler darp edilmeden, kötü muamele görmeden güven içinde kalsın. Otizmli bireylerin bakımevlerinde şiddete uğradığını, darp edildiğini görmek içimizi kanatıyor. Devlet denetimleri artırılsın.
Belediyeler her il ve ilçede çocuklarımız için spor merkezleri ve oyun alanları açsın.
Devlet çocuklarımıza sadece haftada iki ders olarak özel eğitim sağlamaktadır. Ders sayısı arttırılsın.
Çocuklarımızın sağlık raporu, askerlik işlemleri ve benzeri prosedürlerde kolaylık sağlansın.
Çocuklarımızın bizden sonra güven içinde kalabileceği yaşam köyleri kurulsun.
Çocuğu ile yalnız yaşayan otizmli annelerine devlet maddi manevi daha fazla destek sağlasın.
