Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Özlem Esen kalp krizi ve kalp spazmını anlattı. En çok karıştırılan kalp spazmı ile kalp krizi arasındaki farkları da iyi bilmek gerekiyor. Çünkü bu iki kalp rahatsızlığı, göğüs ve sırt bölgesinde ağrılar şeklinde kendisini gösterdiği için çoğunlukla karıştırılabiliyor. Kalple ilgili ağrılar alt çeneden göbek deliğine kadar olan bölgede, her iki kolda ve sırtta yer alabili. Eğrı klasik olarak göğüs ortasında kravat bölgesi veya iman tahtası adı verilen kemik üzerinde şiddetli baskı hissi, yanma ve sıkışma olarak hissedilir. Kalp spazmı ve kalp krizi arasında şu farklar var:
Eğer bu ağrı ufak bir hareketle geliyor, biraz dinlenince geçiyor veya sadece istirahat halinde geliyor ve 15 dakikadan kısa sürüyorsa bu kalp spazmı (angina pektoris) olarak adlandırılır.
Ağrının şiddeti gittikçe artıyor 15 dakikadan uzun sürüyor ve fenalık hissi, güçsüzlük gibi belirtiler de ekleniyorsa durum kalp krizidir (miyokard enfarktüsü). Kişide ciddi bir ölüm korkusu ve yoğun bir sıkıntı hali olur. Ayrıca terleme, mide bulantısı, kusma, baş dönmesi veya idrar kaçırma gibi bulgular da görülür. Sıklıkla böyle kalp tabloları olağandışı yoğun spor aktivitesi, fiziksel zorlanma, heyecan, üzüntü ya da fazla yağlı sindirimi güç yemek yeme sonucu ortaya çıkabilir.
SPAZM DA KRİZİN HABERCİSİ OLABİLİR
Kalbi besleyen damarlar ateroskleroz (yani damar sertliği) sonucu daralmaya ve artık kalp kasına gerekli oksijeni taşıyamamaya başlayınca göğüs ağrısı ortaya çıkar. Kan akışının geçici olarak kısa süreli azalması kalp spazmı tablosuna yol açarken kan akışının tamamen durması kalp krizini ortaya çıkarmaktadır. Dolayısıyla kalp krizinde tam tıkalı bir kalp damarı ve her geçen dakika kalp kasının canlılığını yitirmesi söz konusu olduğu için kişiyi en yakın hastaneye en kısa sürede ulaştırmak gerekmektedir. Öte yandan kalp spazmı da bir kriz habercisi olabilir. Bu yüzden mutlaka bir kalp doktoruna görünmekte yarar bulunuyor.
SİGARADAN UZAK DURULMALI
KALP krizi tedavisi sonucunda tıkalı damarın başarıyla açılması kalp kasına yeniden yeterli oksijen ve kanın akışını sağlar. Kalp kasının kanlanamadığı sürede aldığı hasarın düzelmesi ve damarın açık kalması kanın akışkanlığının sağlanması için kişinin sürekli kullanması gerekli olan ilaçları olacaktır. Bu ilaçların tarif edilen süre ve miktarlarda titizlikle alınması hayati önem taşır. Normal hayatına dönmek isteyen kişinin en az 1-2 hafta evde istirahat etmesi ağır fiziksel aktiviteden (ağır kaldırma, hızlı yürüme) ve zihinsel stresten kaçınması tavsiye edilir. Her bireyin çalışmaya başlaması için geçen süre uygulanan tedaviye göre farklı olup 3 hafta ile 2 ay arasında değişebilir. Normal hayata dönmeyi ifade ederken kalp krizine neden olan sigara kullanımı gibi sakıncalı alışkanlıklardan vazgeçilmesi ve yaşam şekli değişikliği yapmak şart.
ASPİRİNİ ÇİĞNEYEREK YUTUN
KALP krizinde acil müdahalenin önemine dikkat çeken Prof. Dr. Özlem Esen şunları söyledi: "Kalp krizi tablosu aslında filmlerde canlandırıldığı gibi saniyeler içinde kişinin hayatını kaybetmesine yol açmıyor ancak yine de ani ölüm riski olması nedeniyle mutlaka tam donanımlı ambulans aracılığıyla hastaneye ulaşılması çok önemli. Kalp krizi geçirdiğini düşünen kişi asla araç sürmemeli veya özel araçla hastaneye ulaştırılmamalı. Böyle bir kişinin yanındaki kişiler ise ilk iş olarak acil ambulans istemelidir. Bu sırada hasta hareket halindeyse istirahate almalı, kıyafetleri rahatlatılmalı, sakinleştirmeli ve yarı yatar/uzanır pozisyonda olmalıdır. Hayati bulguları nefes alışverişi, nabzı kontrol edilmeli. Kalp krizinde çiğnenen aspirin en kolay ve etkili bir ilaç. Aspirinin tablet olarak yutularak değil çiğnenerek ağız içinden veya dil altından hızla kan karışması çok önemli. Hastaneye ulaştıktan sonra ise hayati risk devam etmekte olup acilen tıkalı damarın balon anjiyoplasti ve stent yöntemiyle açılması gerekir"
