Türk pilot
Vecihi Hürkuş… Hür doğdu, hür uçmasına müsaade edilmedi… Bürokrasinin her türlü zorluklar karşısında geleceğe yelken açmak için mücadele etti.
Kendi imkanları ile uçak yaptı… Pilot yetiştirdi… Öldüğünde yalnızlığa terk edildi…
'Nereden nereye' der gibisiniz… İşte 'O'
Vecihi Hürkuş'un hayatı;
Türk havacılık tarihinin önemli ve sembol isimlerinden olan Türk pilot Vecihi Hürkuş, Gümrük Müfettişi Faham Bey ile
Zeliha Niyir Hanım'ın çocukları olarak
Arnavutköy'de dünyaya geldi.
Henüz üç yaşındayken babasının ölümü üzerine küçük yaşlarda zor bir yaşamla karşılaşan
Hürkuş, çocukluk dönemlerini akrabalarında geçirmek zorunda kaldı. Yetişkin bir birey haline geldikten sonra gönüllü olarak
Balkan Harbi'ne katılan
Hürkuş, savaşın ardından
İstanbul Kumandanlığı tarafından
Beykoz'daki esir kampının kumandanı yapıldı.
1914 yılında ise onun pilot olma sevdasını doğuran olay gerçekleşti ve
İstanbul – Kahire seferinde,
Nuri, Sadık ve
Fethi Beylerin şehit olması üzerine adını tarihe yazdıran o önemli kararı aldı.
Yaşı küçük olduğundan önce uçak makinistliği yaptı ve ilerleyen dönemlerde uçak makinisti olarak
Bağdat'a gönderildi.
Yaşadığı kaza üzerine
İstanbul'a döndü ve
Yeşilköy'deki Tayyare Mektebi'ne girerek tayyareci oldu.
Pilot Astsubay künyesiyle
1916 senesinde ilk uçuşunu gerçekleştirerek
mezun olan
Hürkuş, 1917 senesinde
Kafkas cephesine atandı.
Kafkas cephesinde bir uçak düşürerek
Türkiye'nin uçak düşüren ilk pilotu
oldu ve burada bir saldırıda yaralanarak
Ruslara esir düştü. Bölgedeki
Azerbaycanlı Türklerin yardımıyla
yüzerek kaçtı ve
İstanbul'a ulaşmayı
başardı ve
Milli Mücadele'ye katıldı.
Milli Mücadele'nin ilk ve son uçuşunu gerçekleştiren
Hürkuş 3 takdirname sonucu
"Kırmızı Şeritli İstiklal Madalyası'na layık görüldü.
1924 yılında Yunanlılardan savaş ganimeti olarak toplanan parçalardan oluşan ve ilk
Türk uçağı unvanına sahip olan
"Vecihi K-6" modelini üretti. Ancak bu uçağın üretim ve deneme süreci trajikomik olaylara sahne oldu.
TOMTAŞ isimli fabrika bünyesinde
Ankara-Kayseri uçuşlarını yapan ulaşım araçlarını üretti. Bu uçuşlar
Türkiye'nin ilk hava yolları uçuşları sayılmaktadır.
Türk sivil uçağı olacak
Vecihi K-14'ün çalışmalarına başladı ve
23 Nisan 1931'de Çekoslovakya'ya giderek
Türkiye'den alamadığı lisansı
oradan aldı. Pilotluğun yanında
bunu geliştirmek adına
ilk Türk Sivil Tayyare Mektebi'ni kurdu
ve ikisi kız toplam on iki öğrenci ile
27 Eylül 1932'de eğitim ve öğretime
başladı.
Türkiye'nin ilk kadın
pilotu olan,
Bedriye Gökmen bu
okuldan mezun oldu.
26 Kasım 1954'te Hürkuş Havayollarını kurdu ama kazalar, kaçırılmalar gibi
sebeplerden dolayı şirket uçuştan
men edildi.
Ankara'da geçirdiği bir
kaza sonucu komaya giren
Vecihi Hürkuş 16 Temmuz 1969 yılında Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi'nde hayata gözlerini
yumdu.
Hatırlamak, hatırlatmak ve ruhuna fatiha göndermek lazım… Mekânın cennet olsun…
Yeni Türkiye'nin gençliği gökyüzünde…
