Esra Yerebakan
New York'a gelip de adeta birer yaşam merkezi gibi işlev gören dünyaca ünlü kütüphaneleri göremeden dönmek olmaz diye düşünüyorum.
Amerika'da yaşamaya başladığımdan beri kütüphanelerin günlük yaşama entegre oluşlarına ve birçok farklı ihtiyaca cevap vermeleri sebebiyle devamlı ziyaret edilmelerine hep özendim. Ülkemizdeki kütüphanelerin durumlarını düşündüğümde ise bu alanda ne kadar eksik kaldığımızı bir kez daha anladım.
Bu hafta 80'den fazla kütüphaneyi bünyesinde barındıran New York Public Library (New Yok Halk Kütüphanesi, yazının devamında NYPL kısaltması kullanılacaktır) hakkında işinize yarayacağını düşündüğüm detaylı bilgiler vermek istiyorum.
NYPL, 'zincirinin' en sevdiğim halkası Bryant Park'ın adeta içinde yer alan The Stephen A. Schwarzman Building (The Stephen A. Schwarzman Binası) özel ismiyle bilinen kütüphanedir. Hemen hemen her New York turisti Bryant Park'a bir kez olsun gider ve parkın en güzel manzaralarından birini oluşturan bu binayı görme şansına sahip olur. Bu sebeple yazının devamında bu kütüphane hakkında detaylı bilgiler vermeyi planlıyorum.
NYPL, 1895 yılında eğitime hizmet etmek isteyen gönüllülerce kurulmuş bir kütüphane zinciridir. Günümüzde Manhattan başta olmak üzere Bronx ve Staten Island bölgelerinde benzer hizmetler alabileceğiniz 'şubeleri' bulunuyor. Yaklaşık 51 milyona ulaşan yakalanması zor bir arşive sahip olan bu zengin kütüphane, internet üzerinden verdiği hizmetlerle dünyanın başka yerlerinde bulunan araştırmacılara da yardımcı oluyor.
Aralarında Columbus'un 'Yeni Dünya' Amerika'yı keşfine dair yazdığı orijinal dokümanların da ve yer aldığı Tarih Koleksiyonu, benzer orijinal parçaları da bir araya getirerek arşiv meraklılarına hizmet ediyor.
Son yıllarda sıkça tercih edilen internet alışverişi seçeneği de bulanan NYPL'den araştırmalarınız için edinmek istediğiniz tüm bilgilere nypl.org adresinden ulaşabilirsiniz. Aynı internet adresinden e-kitap indirebilir, yaklaşık 800 bin ayrı eserin sergilendiği dijital galeriyi gezebilir ve 'Ask to NYPL' seçeneğini tıklayarak merak ettiğiniz tüm konular için uzmanlarının yanıtladığı sorularınızı sorabilirsiniz.
Çağımızın hayatı kolaylaştıran en önemli gelişmelerinden olan akıllı telefon uygulamaları NYPL tarafından da başarıyla kullanılıyor. NYPL kısaltmasıyla veya açık adıyla kolayca ulaşabileceğiniz bu uygulama sayesinde aradığınız bilgileri barındıran New York Halk Kütüphanesi'ni seçebilir, açılan sınıflardan özel gün aktivitelerine kadar tüm hizmetlerin güncel takvimine ulaşabilirsiniz.
NYPL'nin sayısız hizmetlerinden faydalanmak ve araştırmalarını buralarda yapmak isteyenlerin ilk yapması gereken NYPL üyelik kartı edinmektir. Bağışçı kimliğiyle üye olup para yardımında bulunmak isteyenler için faklı bir üyelik sistemi mevcuttur.
New York içinden veya dışından sadece araştırma yapmak için kütüphaneyi kullanmak isteyenler, son derece düşük (1-5 dolar) bir bedel ödeyerek tüm NYPL kütüphanelerinde kullanabilecekleri üyelik kartlarını ister internet sitesinden ister bizzat kütüphane danışmasından edinebilirler.
Sahip olduğunuz üyelik kartı ve üyelik şifreniz sayesinde dünyanın neresinde olursanız olun resmi internet sitesini ziyaret ederek Dijital Arşiv kısmını tıkladığınızda milyonlarca bilgiye ulaşabilirsiniz. Yapılandırılan bu harika sisteme göre araştırma konunuzu içeren kitap ya da yayını bilgisayarınıza indirerek ortalama 25 gün boyunca faydalanabilirsiniz. Gelişen teknoloji, dünyanın neresinde olursanız olun NYPL'nin arşivini ödünç almanıza olanak sağlıyor.
The Stephen A. Schwarzman Binası (Bryant Park Yanı)
Birçok New York turistinin hayranlıkla baktığı bu tarihi kütüphane binası tüm NYPL binaları içinde en detaylı arşive sahip dört kütüphaneden biridir. Bünyesinde yaklaşık 15 milyon eser barındırır.
Herkesin arşivlerinden sınırsız faydalanmasını isteyen kütüphane yönetimi, dünyada benzerine az rastlanan Çocuk Kütüphanesi, (sayısız çocuk kitabı ve benzeri dokümanı barındırır), Orijinal El Yazması Eser Koleksiyonu, yaklaşık 1.200 farklı dil ve lehçe barındıran Dünya Dilleri Koleksiyonu, Sosyal Bilimler ve Tarih koleksiyonunu gibi çok kıymeti eserlerin sergilendiği galerilerini ücretsiz gezme imkanı veriyor. New York'a ayırdığınız vakit ne kadar kısa olursa olsun bu muhteşem koleksiyonu ve tarihi kütüphane binasını muhakkak gezmenizi öneriyorum.
Dünya klasiklerinden günümüz filmlerine kadar sayısız değerli yapımı bir araya getirerek oluşturduğu film arşivinden de üye olmanız koşuluyla ücretsiz faydalanabileceğinizi bilmenizi isterim.
NYPL'nin The Stephen A. Schwarzman Binası, dünyanın en iyi çocuk kütüphanelerinden biri olması sebebiyle çocuklar için açtığı eğitim sınıflarıyla da üyelerine hizmet veriyor. İhtiyaç ve merakınıza göre seçebileceğiniz ücretsiz sınıf ve kulüpler için burayı (http://www.nypl.org/locations/tid/36/calendar) tıklayabilirsiniz. Aile okuma saatlerinden her yaşta çocuk için ayrı kurgulanmış hikaye ve film günlerine kadar sayısız alternatife akıllı telefonunuza indirdiğiniz uygulamadan da ulaşabilirsiniz.
Bu harika binayı ziyaret ettiğinizde dönüşünüzde sizden hediyeler bekleyen yakınlarınız için New York temalı hediyeliklerin satıldığı bir mağaza da kütüphane bünyesinde sizleri bekliyor. Kütüphane üyelerinden biri iseniz kasada üyelik kartınızı göstererek size özel uygulanan indirimlerden faydalanmayı da unutmayın.
Mimari açıdan son derece görülesi bir kütüphane olan NYPL The Stephen A. Schwarzman Binası'nın en meşhur kısmı şüphesiz Rose Reading Room olarak isimlendirilen çalışma alandır. 1998 yılında bugünkü halini alan bu muhteşem çalışma alanı kütüphaneye yaklaşık 15 milyon dolar bağışta bulunan Sandra Priest ve eşi Frederick Phineas Rose'un katkılarının büyüklüğü sebebiyle onların soy adıyla isimlendirilmiş.
Bu son derece şık okuma alanı, sayısız Amerikan filminde gördüğünüz kolonsuz ferah kütüphanenin ta kendisidir. Araştırma yapmayacak da olsanız defalarca izlediğiniz filmlerim çekim mekanlarından biri olan bu şahane salonu mutlaka görmelisiniz. Özellikle muhteşem tavan süslemeleri meraklıları için paha biçilemez güzellikte hazırlanmış.
NYPL The Stephen A. Schwarzman Binası'na nasıl gidilir?
Bryant Park'ın adeta içerisinde bulunan The Stephen A. Schwarzman Binası'na D, B, F ve M trenlerinden birini alıp 42. Cadde durağında inerek kolayca varabilirsiniz.
Bu hafta da sizlere bir New York klasiği hakkında bilgiler vermeye çalıştım. Önümüzdeki hafta bir başka New York mekanıyla aynı adreste olucam. Herkese keyifli bir hafta diliyorum.
@basharfiie
eybakan@gmail.com