Esra Yerebakan / NEW YORK
Thanksgiving Day Türkçe' de bilinen adıyla Şükran Günü, Amerikalıların bitmek tükenmek bilmeyen özel günlerinden sadece biridir. Bu haftaki yazımda Şükran Günü'nün aslında ne olduğu ve bu dönem içerisinde ABD'de olanların neler yapabileceği hakkında bilgiler vermek istiyorum.
Eğer ABD'de yaşayanlardansanız sürekli kutlanacak bir şeyler olduğunu iyi bilirsiniz. Mevsim ve yaklaşan özel günler için temaya uygun ev süslemeleri genelde sakin olan ABD sokaklarına renk getiren yegane şeylerdir. Özellikle fotoğraf çekmeyi sevenler için oluşan şahane manzaralar anı albümleri için tekrar yakalanması zor kareler oluşturur.
Bugünün konusu olan Şükran Günü, süslemelerinden çok tüm aile fertlerinin bir araya gelmesiyle önem kazanmış bir gündür. Özellikle son yıllarda Şükran Günü ve onu takip eden günlere özel uygulanan hatırı sayılır indirimler, neredeyse bir bayram gibi değer gören Şükran Günü'nü gölgelemeye başladı.
Bu haftaki yazımda hem Şükran Günü hem de dönem indirim ve aktiviteleriyle ilgili tüm detayları bulabilirsiniz...
Şükran Günü, Amerikalıların her yıl Kasım ayının son Perşembesinde kutladıkları birbirlerine ne kadar uzak olurlarsa olsunlar tüm aile fertlerinin bir araya gelmeye çalıştığı, kurulan büyük sofralarda özenle pişirdikleri hindileri yedikleri ve Tanrıya verdiği tüm nimetler için teşekkür edip devamını diledikleri bir gündür.
Bir çok bayram ve özel gün gibi Şükran Günü de zamanla benimsenmiş ve şekil değiştirmiştir elbette. Aslında Şükran Günü nedir diye ufak bir araştırma yaptığımda kökeninin 1620'li yılların başlarına dayandığını gördüm.
Şükran Günü geleneği bahsi geçen dönemde İngiltere'de yaşayan ve Pilgrimler olarak bilinen topluluğun dinlerini yaşarken baskı görmeye başlamaları ve dayanılmaz boyutlara ulaşan bu baskıya daha fazla dayanamayarak 'Yeni Dünya'ya (ABD) göç etmeye karar vermeleriyle başlıyor.
Son derece yorucu ve uzun bir yolcuğun ardından bindikleri May Flower adlı gemi -nihayet- ABD kıyılarına vardığında, gemide bulunan yaklaşık yüz kişiyi meraklı gözlerle kendilerine bakan Kızılderililer karşılamış. Denizden gelen bu son derece yorgun ve aç insan topluluğuna ikramlarda bulunan Kızılderililer, onlara sofralar kurarak adeta topaklarına sığınan İngilizlere ihtiyaçları olan can suyunu vermişler.
İlerleyen zamanlarda Kızılderililer, yeni vatanlarına alışmaya çalışan bu çaresiz insanlara hindi avlamayı ve ekin ekmeyi öğretmişler. Son derece zor geçen ilk kış mevsimini atlatmayı başaran Pilgrimler, yaşam şartlarını benimsemeye ve öğrenmeye başlamışlar. Yaklaşık 3 yıl sonra elde ettikleri hasatlarından son derece memnun kalan yeni Amerikalı bu insanlar, vefa borçlarını ödemek için Kızılderilileri hazırladıkları sofraya davet etmişler.
İngilizlerin lideri sayılan William Bradford'un Kızılderililerin lideri olan Massoit'e ilettiği bu davet hemen kabul edilmiş yaklaşık 90 kişilik Kızılderili kadrosu lezzetli hindilerin ikram edildiği o büyük sofrada ağırlanmış.
Ortaya çıktığı ilk günlerde göçmenlerin ve Kızılderililerin bir araya geldiği 'Hasat Yemeği' olarak her yıl tekrarlanan bu organizasyon, her iki tarafında benimsediği bir gelenek halini almış. Zamanla ABD'nin birçok bölgesine de yayılarak Kızılderili kökenlerinden ayrılmış, Tanrı ve aileye adanan bir gün olarak benimsenip günümüze kadar gelmiş.
Her yıl hasat zamanı tüm aile fertlerinin bir araya gelerek Tanrı'ya şükredip aile bağlarını pekiştirdikleri Şükran Günü, ilk olarak 1863 yılında Abraham Lincoln tarafından ilan edilerek her yıl Kasım ayının son Perşembesi kutlanacağı ilan edilmiş.
Black Friday (Kara Cuma)
Black Friday olarak bilinen ve ABD'nin hemen hemen tüm mağazalarında yılın en büyük indiriminin yapıldığı bu gece, Şükran Günü olan Perşembe gecesini Cuma'ya bağlayan gecedir. Black Friday başlarda, Şükran Günü ve bir sonraki günün resmi tatil ilan edilmesi sebebiyle yapacak bir şeyler arayan insanları alışverişe yöneltmek için ufak tefek indirimlerin uygulanmasıyla başlamış. Bu indirimlerin zamanla insanlar tarafından beklenir hale gelmesi, tekrar fırsat bulayacaklarını düşünenlerin Noel hediyelerini almak için bu günü tercih etmeye başlamaları ve ekonomiye getirdiği hatırı sayılır hareketlilik, iki tarafında memnuniyetine sebep olmuş. Zamanla uygulanan indirim yüzdeleri artmış ve Kasım aynın son Cuması adeta bir alışveriş şenliği halini almış.
Bu özel alışveriş gününün Black Friday (Kara Cuma) olarak isimlendirilmesi ise ilk olarak, 1975 yılında New York Times'ın ilgili haberinde oluşan trafik ve kalabalığı tasvir etmek için kullanılmasıyla başlamış.
Bugünün en belirgin özelliklerinden biri, Şükran Günü sebebiyle gündüz kapalı olan mağazaların kapılarını gece yarısından sonra açıyor olmaları.
Mağazaların önceden haber verdikleri özel ürünlerdeki indirimler genellikle stoklarla sınırlı tutuluyor. Bu sebeple almak istedikleri ürünü bitmeden yakalamak isteyenler son derece renkli görüntüler oluşturuyorlar. Açılış saatinden çok daha önce oluşan uzun kuyruklar, bu sıralara giren pijamalı insanlar ve vaktinden çok önce gelenlerin soğuktan korunmak için kurdukları çadırlar bu tarihte ABD'de olan turistlerin kesinlikle kaçırmamaları gereken manzaralar oluşturuyor.
Aslına bakarsanız toplumların tüketmeye yönlendirilmesi ve ihtiyacının fazlasını alarak 'ekonomiye' hareket getirmesinin temel amaç olduğu bu tarz günlerde ortamın şaşa ve hareketine aldanmamak ve uyanık olmak gerektiğini düşünüyorum. Bizzat tecrübe ettim ki elektronik ürünlerde uygulananlar dışındaki indirimler Black Friday'in ardından uzun süre devam ediyor hatta daha da ucuzladığı oluyor.
Eğer bu tarihte ABD'de iseniz Black Friday gecesinde çokça alışveriş yapmaktansa sadece ihtiyacınız olanları önceden listelemenizi ve sokaklarda gezerek hatıralarınız arasına bu renkli görüntüleri eklemenizi tavsiye ederim. O gece için planlanan özel indirimli ürün ve mağazaların tam listesini görmek isteyenler burayı ( https://blackfriday.com/flyers ) tıklayabilirler.
Black Friday gecesini kaçıranlar ise hiç üzülmesinler. Black Friday'den hemen sonra gelen Pazartesi günü de şenliğe eklenmiş. Cyber Monday (Siber Pazartesi) adıyla kurulan bir site kaçıranlar için aynı fırsatları tekrar sunuyor. Tek farkı sadece on-line satış yapılıyor oluşu. ABD genelinde en çok on-line alışverişin yapıldığı gün olarak belirlenen bu Pazartesi gününün getirdiği fırsatları burayı (https://www.cybermonday2013.com ) tıklayarak görebilirsiniz.
Geleneksel Macy's Şükran Günü Yürüyüşü
Şükran Gününde ABD'de olanlar için en eğlenceli ve kesinlikle görmeleri gerektiğini düşündüğüm etkinlik ise Macy's mağazalarının 1924'ten beri geleneksel olarak düzenlediği Şükran Günü Geçidi. Emmy Ödülü gibi belirleyiciliği dünyaca benimsenmiş bir ödülü almaya hak kazanan bu geçit, her yıl olduğu gibi yine son derece renkli ve eğlenceli geçeceğe benziyor.
Özellikle son yıllarda dünya genelinde de tanınmaya başlayan bu eğlenceli geçidi her sene yaklaşık 3.5 milyon kişi izliyor. Manhattan caddelerinin bazılarının trafiğe kapatıldığı bu renkli yürüyüş boyunca devasa balonların (her biri bir çizgi film ya da güncel kahramanların şeklini almış balonlar) ve renkli grupların yürüyüşleri, özellikle çocuklarınız için harika bir anı olabilir.
Bu yıl da her yıl olduğu gibi Şükran Gününde (bu yıl için 28 Kasım) düzenlenecek olan yürüyüş, 34-77. Caddeler arasında yapılacak. Yine her yıl olduğu gibi 77.caddeden (Central Park West) sabah saat 9.00'da başlayarak 34. Caddede bulunan Macy's mağazası önünde son bulacak. Bizzat gidemeyecek olanlar bu şansı kaçırdıklarını sanmasınlar, elbette devasa bir Spider Man (Örümcek Adam) balonun yanında çekilen bir New York fotoğrafının yerini tutmaz ama geçitte yaşananları NBC Televizyonlarından sabah saat 9.00'da başlayacak canlı yayın sayesinde izleyebilirler.
Bu hafta da bir ABD ve New York geleneğinden bahsetmeye, o tarihte burada olanla için yapılabilecekleri göstermeye çalıştım. Önümüzdeki hafta yine keyif alacağınızı düşündüğüm bir New York mekanını tanıtmaya çalışıcam. Merak edenlerle aynı adreste buluşmak üzere...
@basharfiie
eybakan@gmail.com
