Kenan Kıran / sabah.com.tr
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) için önemli reformlar getiriyor. Yeni sistemde HSK adınını alacak HSYK'nın geçmişinden kritik satır başları ise şöyle:
HSYK 1981'de, hükümetin eylem ve işlemlerini denetim altına alıp hâkim, savcıları bütünüyle kontrol altına alma amacıyla kuruldu. 1982 anayasasında, HSYK üyeleri kapalı devre kast usulüyle seçilmekteydi. HSYK üyeleri yüksek yargı organlarının üyelerini seçiyor, kendi seçtikleri üyeler de HSYK üyelerini seçiyordu.
Sistem, "seç beni seçeyim seni" mantığıyla kurgulandığı için, bu kısır döngü 2010'a kadar devam etti. 2010'da, bu anti demokratik sisteme son vermek amacıyla anayasanın HSYK maddesinde değişiklik yapıldı. TBMM, Anayasa Mahkemesi bu değişikliği iptal etmesin diye değişikliği sınırlı tuttu, köklü bir değişiklik yapamadı.
HSYK'DA FETÖ VESAYETİ DÖNEMİ
2010'da askeri vesayet tasfiye edilirken, bu kez FETÖ/PDY vesayeti ortaya çıktı. HSYK, FETÖ'nün kontrolünde olduğu için, 2014 HSYK seçimlerine kadar örgüt hakkında soruşturma ve kovuşturma yapamadı.
FETÖ, 2010 HSYK seçimlerinden aldığı güçle, FETÖ savcısı Sadrettin Sarıkaya önce MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ı tutuklamak istedi, ardından Zekeriya Öz, Celal Kara ve Muammer Akkaş düğmeye bastı ve 17-25 Aralık 2013 tarihlerinde yargı darbe girişimi oldu. FETÖ savcıları Süleyman Bağrıyanık, Ahmet Karaca, Aziz Takçı, Özcan Şişman ve Yaşar Kavalcıklıoğlu, MİT Tır'larını durdurdu ve ardından 15 Temmuz darbe girişimine geçildi.
GÖREVDEKİ 4 ÜYE TUTUKLANDI
15 Temmuz darbe girişiminin ardından görevde olan 4 HSYK üyesinin tutuklanması, FETÖ'nün seçimleri kaybetmesine rağmen, yargının en üst kurumunda etkili olduğunun en açık kanıtıydı.
HSYK üyeleri Mahmut Şen, Ahmet Berberoğlu, Mustafa Kemal Özçelik ve Şaban Işık ile eski HSYK Başkanvekili Ahmet Hamsici, "FETÖ-PDY silahlı terör örgütü üyesi olmak ve örgütün yargı ayağını oluşturmak suretiyle örgütün eylemlerine iştirak ettikleri" gerekçesiyle tutuklandı, 5 bine yakın hâkim ve savcı görevden alındı.
SİVİL YARGI...
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi de dahil bütün askeri mahkemeler kaldırılacak ve yetkileri sivil yargıya devredilecek.
MADDE 14 - Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK), 13 üyeden oluşur; iki daire halinde çalışır. Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun üye sayısı 22'den 13'e düşürülecek. Adalet bakanı kurulun başkanı, müsteşarı da kurulun tabii üyesi olmaya devam edecek. Kurulun geriye kalan 11 üyesinden dördü Cumhurbaşkanı ve yedi üyesi de Meclis tarafından seçilecek. Meclis'in HSK'ya üye seçiminde önce üçte iki çoğunluk, bu sağlanmazsa ikinci turda beşte üç çoğunluk ve bu oylamada da olmazsa her bir üyelik için ilk iki sırada yer alan adaylar arasında kura çekilecek.
FETÖ'NÜN SAVCILARINA KOL KANAT GERMİŞTİ
FETÖ vesayetindeki HSYK o dönemde, kumpas davalarına bakan hâkim ve savcılara yönelik şikâyetleri hasıraltı etmişti
ERGENEKON: Dönemin mahkeme başkanı Hasan Hüseyin Özese ve üye hâkim Hüsnü Çalmuk, FETÖ üyeliğinden tutuklandı. Üye hâkim Hasan Hüseyin Özese ise 15 Temmuz darbe girişiminin ardından yurtdışına kaçtı. Ergenekon soruşturmasına bakan savcılar Zekeriya Öz, Fikret Seçen ve Cihan Kansız firarda. Ergenekon soruşturmasına bakan Mehmet Ali Pekgüzel ise tutuklandı.
BALYOZ: FETÖ'nün; TSK'yı dizayn etme davasına bakan eski İstanbul 10'uncu Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Ömer Diken 15 Temmuz darbe girişiminin ardından tutuklandı. Balyoz soruşturmasına bakan savcı Hüseyin Kaplan da, FETÖ üyeliği gerekçesiyle cezaevine gönderildi. Balyoz iddianamesini hazırlayan savcı Süleyman Pehlivan da, tutuklanan savcılar arasında.
ASKERİ CASUSLUK DAVASI: Sahte delillerle tutuklama kararına imza atan hâkimler Serdar Ergül ve Cemil Uzun tutuklandı. Soruşturmayı yürüten Eski İzmir Cumhuriyet Başsavcıvekili Ali Haydar ile iddianameyi hazırlayan Zafer Kılınç da, FETÖ üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklu.
DİNK SUİKASTI: Hrant Dink'in öldürülmesinde örgüt olmadığı yönünde karar veren mahkeme heyetinin tamamı darbe girişiminin şüphelisi. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkeme Heyeti Başkanı Rüstem Eryılmaz ile üye hâkim Mustafa Başer FETÖ üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklandı, üye hâkim Hadi Çağdır hakkında tutuklama kararı çıktı.
MUHSİN YAZICIOĞLU'NUN ÖLÜMÜ: Soruşturmaya bakan dönemin Özel Yetkili Malatya Cumhuriyet savcısı Şeref Gürkan 15 Temmuz darbe girişiminden sonra tutuklandı. Tahşiye davası, Şike davası, Selam Tevhid soruşturması ve MİT TIR'ları soruşturmalarını yürüten hâkim ve savcıların da çoğu FETÖ'den tutuklu.
YARIN: Gençler siyasete katılıyor
