Barış ŞİMŞEK / sabah.com.tr
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın geçen yıl ekim ayında müjdesini verdiği ve "çılgın proje" olarak adlandırdığı KonyaKarapınar'da kurulacak bin megavatlık güneş enerjisi santrali yarışının galibi belli oldu. 1 kwh başına 8 cent ile başlayan açık eksiltmeyi, 6.99 cent ile Kalyon-Hanwha Grubu kazandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Albayrak, ihalenin ardından düzenlediği basın toplantısında söz konusu projeyi "çılgın proje" olarak adlandırdı ve yenilenebilir kaynaklarda çok kritik bir kavşak olan güneş enerjisinde önemli bir adım atıldığını ifade etti. Yenilenebilir enerji alanında Türkiye'ye çağ atlatacak dünyanın en büyük fotovoltaik güneş enerjisi sahası için düzenlenen Karapınar Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) yarışına dünyanın önde gelen enerji firmalarının da içinde yer aldığı 4 konsorsiyum katıldı. Dün yapılan ihaleye Limak-CMEC- Haeron Solar Ortak Girişim, Kalyon-Hanwha Grubu, Çalık Enerji-Solargiga Ortak Girişimi, AKC Güneş Ortak Girişim Grubu teklif verdi.
İHALE 8 DOLAR /CENT İLE BAŞLADI
Yarışmayı başlatan Komisyon Başkanı ve Müsteşar Yardımcısı Abdullah Tancan, alım tavan fiyatının 8 cent/kwh olduğunu açıkladı. Yarışma toplam 19 tur sürerken, 5. turda Limak-CMEC- Haeron Solar Ortak Girişim, 6. turda ise Çalık Enerji-Solargiga Ortak Girişimi çekildi.
EN DÜŞÜK TEKLİF 6.99 CENT OLDU
Yarışma daha sonra Kalyon-Hanwha Grubu ile AKC Güneş Ortak Girişim Grubu arasında devam etti. AKC Güneş Ortak Girişim Grubu aldığı molalarla dikkat çekerken, 18. turda son olarak 7.05 cent teklifte bulundu. Bunun üzerine Kalyon-Hanwha Grubu 7.01 cent teklif etti. 19. turda AKC Güneş Ortak Girişim Grubu'nun çekilmesi üzerine, Komisyon Başkanı Tancan'ın jest talebi üzerine Kalyon-Hanwha Grubu son teklifini 6.99 cent olarak açıkladı.
KIYASIYA BİR YARIŞA ŞAHİTLİK ETTİK
Enerji Bakanı Albayrak, ihalenin ardından yaptığı açıklamada, Türkiye'nin yerli kaynaklarından daha ucuz, kaliteli ve son teknolojileri yurt içi ve dışı piyasalara ihraç etme kapasitesini de geliştirecek şekilde bir model geliştirdiklerini anlattı. Albayrak, Türkiye'nin önümüzdeki dönemine ışık tutacak bir projenin hayata geçeceğini söyledi. Farklı ülkelerden gelen yatırımcıların kıyasıya bir yarışına şahitlik edildiğini belirten Bakan Albayrak, "Bu ihalenin sonunda Kalyon-Hanwha Grubu kilovatsaat başına 6.99 centlik fiyatla hem Türkiye yenilenebilir enerjisi açısından hem bölgede güneş enerjisi ve piyasası açısından çok büyük yatırım taahhüdü ile kazanan grup oldu" şeklinde konuştu.
ENERJİNİN ÇILGIN PROJESİ
Enerji Bakanı Albayrak, ihaleyi 'devrim' olarak nitelerken, " Burada 1.3 milyar doları aşacak bir yatırımın ötesinde, artık Türkiye'de güneş enerjisinde teknoloji üreten, Ar-Ge yatırımını da yaparak hem iç piyasaya hem de bölgeye ihraç edilecek bir sürecin de başlangıcına şahitlik etmiş olduk. Bu alanda, Türkiye'nin dünya ile rekabet edebilecek bir enerji sektörünün önünün ardına kadar açıldığını düşünüyorum. Çünkü önümüzdeki aylarda benzer bir ihaleyi inşallah rüzgâr enerjisinde de yapacağız. Türkiye'de bu ve benzeri yatırımların teknoloji ile gelişmesi büyüyen Türkiye idealine çok önemli hizmetler edecek. Bugün itibarıyla, güneş enerjisinin çılgın projesi diyeceğimiz ve dünya üzerinde kurulu en büyük fotovoltaik saha dediğimiz bin megavatlık bir yatırımdan bahsediyoruz. Bu tarz büyük bir yatırım Türkiye ekonomisinin, enerji sektörünün büyüklüğü açısından da çok önemli bir mesaj veriyor. Bu ihaleleri gerçekleştirirken, çıkan sonucun ekonomik değeri nedir diye baktığımızda çok tarihi bir resim de ortaya çıkıyor. Daha düne kadar güneş enerjisinde üretilen elektriğin teşviki ile birlikte uyguladığımız fiyat politikası 13.3 cent alım garantisinin üzerine yerli ekipman kullanımına bağlı 19.5 cent olarak uygulanıyordu. Bu enerji maliyet politikası, ihaleyle 6.99 cente düşerek, neredeyse üçte bir fiyata geriledi. Tarihi bir resmi ve başarıyı ortaya koydu" dedi.
TÜRKİYE'NİN GELECEĞİNE OLAN GÜVENİ GÖSTERDİ
İhale sonrasında ortaya çıkacak proje ile Türk milletinin en son teknolojiyi takip edebileceğini aynı zamanda da ülkeye uygun maliyetli enerjinin kazandırılacağını aktaran Albayrak, bu sonucun Türkiye'nin geleceğine olan güveni dünyadaki küresel platform çerçevesinde ortaya koyduğunu da dile getirdi. Albayrak, "Birileri ne derse desin, hiç durmadan çalışmaya devam edeceğiz. Kriz telallarına, herhangi bir konvansiyonel enerjiye muhalefete, Türkiye'yi dar kalıplara sokmaya çalışanlara rağmen 'yerli kömürü de güneşi de yapacağız' dedik" şeklinde konuştu. Kömürden sonra güneşte de dünyada sayılı bir yatırımı Türkiye'ye kazandırmış olmaktan dolayı büyük bir gurur duyduğunu ifade eden Albayrak, "Birkaç ay içinde rüzgârı da hayata geçireceğiz. Bu da sadece yatırım açısından değil yerli üretim ve Ar-Ge ı noktasında da asgari yüzde 80 yerli mühendislerimizle, yetişmiş işgücümüzle bu teknolojilerde iç piyasaya ve bölgeye ihraç edecek, kendini geliştirecek bir pazar oluşturmaya son sürat devam edeceğiz" diye konuştu.
KARAPINAR YEKA PROJESİ NEDİR?
Türkiye YEKA ihalesiyle bölgede teknoloji ve üretim merkezi haline gelmek için önemli bir adım attı. Projeyle, teknoloji transferi sağlanacak. Teknolojilerin gelişimi için 10 yıl Ar-Ge yapılacak. Ayrıca, Türk sanayisinin ve mühendislerinin bu alanda tecrübe sahibi olup, küresel rekabete girmelerinin de önünün açılması hedefleniyor. Projeyle sadece fabrika ile üretim değil, çok sayıda yan sanayide, yedek parçada özellikle organize sanayi bölgeleri için yeni iş kolları gelişmesi hedefleniyor.
ENERJİDE DIŞA BAĞIMLILIĞI AZALTACAK
İhaleyi kazanan Kalyon Holding Enerji Grubu Başkanı Murtaza Ata, yarışmanın Türk ekonomisi açısından oldukça önemli olduğunu belirterek, "Hanwha Q Cells şirketinin bu yatırıma girmesini Türkiye'nin geleceğine olan güvenini göstermesi açısından çok önemsiyoruz" dedi. Ata, ihalenin, bakanlığın özellikle son bir yıldır üzerinde durduğu enerjide dışa bağımlılığın azaltılması yönünde çok önemli bir adım olduğunu söyledi. Ata, enerjide dışa bağımlığının daha da azalacağını umut ettiklerini ve pazar açısından Türkiye'nin pozisyonunun oldukça ideal olduğunu anlattı. İhalenin sadece bin megavatlık bir santral ihalesi olmadığını ve şirket olarak üretecekleri güneş modüllerini de geniş bir pazarda satabilme fırsatını bulacaklarını ifade eden Ata, "Biz bu stratejinin çok önemli olduğunu düşündüğümüz için yabancı ortağımızla birlikte burada çok önemli bir yatırım fırsatı olduğunu değerlendirdik" diye konuştu. Ata, yeni üretim teknolojilerini ülkeye kazandıracaklarını belirterek, "Bir yandan yurtdışı enerji kaynaklarına bağımlık azalırken, yerli üretim de yapılacak" dedi.
TÜRK EKONOMİSİNE GÜVENİYORUZ
Hanwha Q Cells Türkiye Genel Müdürü Ho Woo Shin ihaleden sonra yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Bizim Türkiye ekonomisine ve güneş enerjisi alanındaki gelişmelere inancımız tam. Türk güneş endüstrisinin gelişimine dahil olma şansı verildiği için çok mutluyum. Biz Hanwha Q Cell olarak Türk güneş endüstrisinin gelişimine destek için taahhüdümüzü veriyoruz."
İLK YIL % 60 YERLİLİK
Projeyle güneş teknolojilerinin yerlileştirilmesi ve panel üretiminde Türkiye'nin merkez haline gelmesi hedefleniyor. Projede Ar-Ge'de asgari yüzde 80'nin yerli mühendis çalıştırma şartı bulunurken, parça üretiminde ilk yıl yüzde 60, ikinci yıl 70 yerlilik oranı olacak.
Karapınar YEKA kapasite
1.000 mw
Üretilecek elektrik miktarı
1.7 milyar kw
Yapılacak yatırım miktarı
1.3 milyar dolar
Kwh başına ihale bedeli
6.99 cent/kwh
İstihdam
1.500