Mevlid Kandili ya da Veladet Kandili, İslam dininin peygamberi olan Muhammed bin Abdullah'ın doğum gecesi ve aynı zamanda Hicrî Rebiülevvel ayının Onikinci gecesidir. İslam Nebisi Ashab-ı Kiram, Emevîler ve Abbâsîler dönemlerinde herhangi bir kutlama örneğine rastlanmayan Rebiulevvel ayının Onikinci gecesi olan Mevlid Kandili, ilk defa hicretten yaklaşık üç yüz elli yıl kadar sonra Mısır'da, Şii Fâtımî Devleti döneminde kutlanmaya başlamıştır.
Mevlid, "doğum zamanı" demektir. İslam'da Muhammed'in doğum günü farklı mezheplerde kutlanır. Sünniler Rebiülevvel ayının Onbirinci gecesini Onikinci'ye bağlayan geceyi (25-26 Nisan 571 Miladi tarihine rastlaması nedeniyle), Şiiler ise 17. günü Mevlid günü ve 17'ye dönen geceyi de Mevlid Gecesi olarak adlandırırlar. Bu iki tarih arasındaki haftayı da Kutlu Doğum Haftasıolarak ilan etmişlerdir.
Kandil geceleri İslam'ın ilk zamanlarında var olan bir âdet olmayıp, hicrî 3. asırdan itibaren kutlanmaya başlanmıştır. Türkiye'de Osmanlı Devleti padişahı II. Selim'den itibaren bu kutlama gün ve gecelerinde, minarelerde kandil yakılmasıyla birlikte kandil adını almıştır.
2016 MEVLİD KANDİLİ NE ZAMAN?
Peygamberimiz Hz. Muhammed (S.A.S) doğum gecesi olarak kabul edilen Mevlid Kandili bu sene 11 Aralık Pazar gecesi. 11 Aralık'ı 12 Aralık'a bağlayan gece Mevlid Kandili idrak edilecek.
REBİÜLEVVEL AYI NEDİR?
Kamerî ayların üçüncüsü; Ay'ın hareketleri esas alınarak oluşturulan İslamî takvimin aylarından biridir. Resulullah (s.a.s), bu ayda dünyaya geldiği için, ayların şereflilerin dendir.
Rebiülevvel ayı müslümanlar için önemli bir gelişmenin yaşadığı aydır. Peygamber efendimizin doğumu bu ayda gerçekleşmiştir. Rebiülevvel ayının 12. gecesinde peygamber efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v) dünyaya gelmiştir. Rebiülevvel ayı aynı zamanda hicri takvimin üçüncü ayıdır. Bizim takvime göre bu yıl Rebiülevvel ayının 12. gecesi Aralık 2015'in 11-12'sine denk gelmektedir.
Peygamber efendimiz Rebiülevvel ayı içerisinde Mekke'de dünyaya gelmiştir. Bu ayın 12. gecesinde efendimiz dünyayı şereflendirmiştir. Dünyanın en önemli hadisesinin yaşandığı bu ay efendimizin dünyaya gelmesi açısından önem arzetmektedir. Efendimiz dünyaya gelmeden önceki bütün kutsal kitaplarda Hz. Muhammed'in dünyaya geleceği bildirilmiş ve ahd alınmıştır.
Efendimiz dünyaya gelmeden önce dünya kötü bir durumda idi. Heryerde ahlaksızlık çoğalmış ve kötülükler artmıştı. Peygamber efendimizin dünyaya gelişi bunların sonu olmuştur. Hz. Muhammed'in doğmasıyla batıl duygular zail oldu, hak ve hakikat kail olmuştur.
Peygamber efendimizin doğumunu konu eden ve Ünlü Türk alim Süleyman Çelebi tarafından kaleme alınan "Vesîletü'n Necât" (Kurtuluş Vesilesi) eserinde peygamber efendimiz ile ilgili "Semavat ve zemin O'nun doğuşu ile nura gark olmuştur."
Hakikatı arayan insanlar peygamber efendimizin sancağı altında yürümüş ve halen de yürümeye devam etmektedir. Kıyamete kadar da yürümeye devam edecektir. Rebiülevvel ayının fazileti bu ay içerisinde efendimizin dünyaya gelmiş olmasıdır.
KANDİL GECESİ NASIL İBADET EDİLİR, NELER YAPILIR?
*Kur'ân–ı Kerim okunmalı; okuyanlar dinlenmeli; uygun mekânlarda Kur'ân ziyafetleri verilmeli; Kelamullah'a olan sevgi, saygı ve bağlılık duyguları yenilenmeli, kuvvetlendirilmeli.
*Peygamber Efendimiz (S.A.S.)'e salât ü selâmlar getirilmeli; O'nun şefaatini ümit edip, ümmetinden olma şuuru tazelenmeli.
*Kaza, nafile namazlar kılınmalı; varsa o geceye ait nakledilen namazlar, onlar da ayrıca kılınabilir; kandil gecesi, özü itibariyle ibadet ve ibadette ihsan şuuruyla ihya edilmeli.
*Tefekkürde bulunulmalı; "Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah'ın benden istekleri nelerdir" gibi konular başta olmak üzere hayatî meselelerde derin düşüncelere girmeli.
*Geçmişin muhasebe ve murakabesi yapılmalı; ve şimdinin ve geleceğin plân ve programı çizilmeli.
*Günahlara samimi olarak tevbe ve istiğfar edilmeli; idrak edilen geceyi son fırsat bilerek nedamet ve inabede bulunulmalı.
*Bol bol zikir, evrad ü ezkarda bulunulmalı.
*Mü'minlerle helalleşilmeli; onlarla irtibatımız cihetinden rızaları alınmalı.
*Küs ve dargın olanlar barıştırılmalı; gönüller alınmalı; kederli yüzler güldürülmeli.
*Kişi kendine ve diğer Mü'min kardeşlerine hattâ isim zikrederek dualar etmeli.
Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli.
*Yoksul, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, hediye ve sadakalarla mutlu edilmeli.
*O gece ile ilgili âyetler, hadîsler ve bunların yorumları ilgili kitaplardan ferden veya cemaaten okunmalı.
*Dini toplantılar, paneller ve sohbetler düzenlenmeli; va'z ü nasihat dinlenmeli;
*Kandil gecesinin akşam, yatsı ve Sabah namazları cemaatle ve camilerde kılınmalı.
*Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli; manevî iklimlerinde Hakk'a niyazda bulunulmalı.
*Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin kabirleri ziyaret edilmeli; iman kardeşliğine ait sadakati yerine getirilmeli.
*Bu kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün olduğunca oruç tutulmalı.
*Aile içinde gecenin mana ve önemi hakkında sohbet yaparak, çoluk çocuk bilgi ve bilinçlendirilmeli.