Sağlık Bakanlığı İstanbul Kuzey Anadolu Kamu Hastaneleri Birliği ve İTÜ Moleküler Biyoloji ve Genetik Araştırma Merkezi ortaklığında geçen yıl temelleri atılan Genomik Laboratuvar (GLAB) hizmete başladı. İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen proje kapsamında, genetik kanser taramaları yapılmaya başlandı. Ailesinde kanser olan kişiler kolon ve meme kanseri için ücretsiz genetik taramalardan faydalanabilecek. Bunun için Kuzey Anadolu Kamu Hastaneleri kapsamındaki Göztepe ve Ümraniye gibi İstanbul'daki 12 eğitim ve araştırma hastanesinden birine başvurmak yeterli.
Genetik taramaların amacı genetik olarak kolon ve meme kanseri riski taşıyan kişilere erken teşhis koyarak önlem alınmasını sağlamak. "Örneğin artık meme kanseri riski yüksek olan bir kadına tıpkı Angelina Jolie'nin yaptırdığı gibi memesini aldırmasını önerebileceğiz" diyen İTÜ Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Gizem Dinler Doğanay, kanserin erken evrede teşhisinin hem yaşam süresinin uzamasını hem de sağlık maliyetlerinin düşmesini sağlayacağını belirtiyor.
GLAB'ın proje yöneticilerinden Ümraniye Eğitim Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Kliniği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Levent Doğanay ise ailesinde kanser olan kişilerin kafasında hep bir kanser şüphesi olduğunu dile getirerek "Gen dizileme yöntemleriyle DNA mutasyonlarının hatasız saptanması mümkün.
GLAB sayesinde risk grubundaki kişiler saptanarak koruyucu önlemler alınabilecek. Mesela kolon kanseri riski yüksek olan birine gerekli önleyici ameliyatlar yapılabileceği gibi, en uygun ilaç tedavilerinin yapılması sağlanabilecek" diyor. Bu projeyle Türklere özel bir gen haritası da çıkaracaklarına değinen Doğanay, bu haritaların gelecekte önleyici tedaviler kapsamında kritik öneme sahip olacağını belirtti.
KADINLARA ÖRNEK OLDU
Hollywood yıldızı Angelina Jolie'ye ailesinde pek çok kişide meme kanseri görülmesi nedeniyle yapılan gen dizileme analizinde, meme kanseri için risk oluşturan mutasyona rastlanmıştı. Jolie de henüz kanser gelişmeden, riski önlemek için çift taraflı mastektomi (her iki memenin alınması) ameliyatı olmuştu. Jolie, saptanan mutasyonun rahim ve yumurtalık kanserleri risklerini de artırmış olması üzerine rahim ve yumurtalıklarını da aldırmıştı.
