Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun açıkladığı imar kanunu değişikliğinin detayları belli olmaya başladı. Henüz Çevre ve Maliye bakanlıklarının üzerinde çalıştığı düzenleme hem tüketiciler hem de inşaatçılardan tepki aldı. Edinilen bilgilere göre, belediyeler, genel plan değişikliğinde belediye meclisince yüzde 40 ila 60 arasında, bireysel plan değişikliklerinde ise yüzde 80 ila 100 arasında belirlenecek oranda değer artış payı alacak. İnşaatçılar rant vergisinin zararlarına dikkat çekiyor. Rant vergisi kararının büyümenin lokomotif sektörü inşaatı baltalayacağını belirten sektör temsilcileri, "Bu karar sektörü durdurur. Zincirleme reaksiyon yaratır. İnşaat beslenen 250 alt sektör olumsuz etkilenir. Kimse yatırım yapmak istemez bu da işsizliği artırır" diyor.
GENELDE ARTIŞ PAYI BELEDİYEYE
Üzerinde çalışılan düzenlemeye göre, 50 bin metrekareden büyük olan arazide yapılacak genel plan değişikliği, var olan imar planlarında fonksiyon değişikliği veya yapı yoğunluğu artırılmak suretiyle planlı alanlardaki parsellerin değerinin bir bütün olarak artırılması şeklinde ele alınacak. Tüm sokak, cadde ve mahalleyi kapsayan değişikliklerde ise bu sınır aranmayacak. Değişiklik, belediye tarafından talep aranmaksızın imar planının bütününde, belli bir bölümünde, bir sokak, cadde veya mahallesinde yapılabilecek. Oluşacak değer artışı belediyeye kalacak.
BİREYSELDE PARA BÖLÜŞÜLECEK
Bireysel plan değişikliği, bir veya birden fazla kişinin talebi üzerine fonksiyon ve yapı yoğunluğunun değiştirilerek bu kişilere ait parsel veya adanın değerinin artırılması olarak değerlendirilecek. Bu tür değişiklikler 50 bin metrekareden küçük olan sahalarda veya bir ya da birkaç kişinin talebi üzerine yapılıyorsa bu miktardan büyük sahalarda yapılabilecek. Bireysel plan değişikliklerinde belediye meclisinin belirlediği değer artış payı bakanlık, valilik ve belediye tarafından yüzde 10'ar oranında bölüşülecek.
EKONOMİYE TUZAK KURULDU
İnşaat sektörünün çatı kuruluşu KONUTDER düzenlemeye tepki gösterdi. Dernekten yapılan açıklamada, "Belediyelerin herhangi bir bölgede yapacağı planlar ile gelir üretmesi anlayışla şehir dinamikleri (trafik, park ve sosyal donatılar) dikkate alınmadan, orantısız şekilde planlar yapması, şehirlerde anormal bir yoğunluk artışlarına neden olabilir. Bölgenin 'metro ve yol geçti vs' gerekçelerle değerini arttırmak, sadece oturmak amacıyla o bölgeden ev almış, çalışmak amacıyla işyeri almış olan maliklerden rant vergisi almak adil değildir" denildi. Ağaoğlu Şirketler Grubu Başkanı Ali Ağaoğlu, "Kimin eli kimin cebinde belli değil. Resmen iş yapmamız engelleniyor. Ekonominin önüne tuzak kuruldu. Ne olacaksa olsun ona göre bizde iş yapıp yapmamaya karar verelim" dedi.
'BU İŞİ BIRAKIN' DİYORLAR
Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas da bireysel plan değişikliklerinde yüzde 100'e varan orandan bahsedildiğini hatırlatarak, "Söylenen bu rakam, 'Bu işi yapmayın' demektir. Böyle bir matematiksel kavram yok. Zaten fiili imkânsızlıklara sebep olur. Kamunun alacağı bu pay yatırımcının iş yapmasını engeller" diye konuştu.
İŞTE DETAYLAR
RUHSATTAN ÖNCE ÖDENECEK
Değer artış payı, taşınmazın plan değişikliğinden sonraki ilk satışından veya yapı ruhsatı aşamasından önce ödenecek. Ödeme peşin veya 1 yılda eşit taksitler halinde olabilecek. Alınan payların en az yüzde 10'u kentsel dönüşümde kullanılacak.
TAPUYA ŞERH KONULACAK
Değer artışını sağlayan plan değişikliğinin kesinleştiği tarihten itibaren tapuya, "belediyeye ödenmesi gereken değer artış payı ödenmeden taşınmazın satılamaz veya yapı ruhsatı verilmez" şeklinde şerh konulacak. Plan değişikliği yapılıp kesinleştiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde nakdi olarak ödeneceğine veya taşınmaz hissesi olarak verileceğine taşınmaz sahibince karar verilecek.
DEĞER ARTIŞ PAYI NASIL BELİRLENECEK?
Değer artışı belediye meclisi bütçe komisyonunca belirlenecek ve belediye meclisinin oylamasıyla kesinleşecek. Belediye bütçe komisyonu gerektiğinde değer artışını şu iki şekilde yaptırabilecek: İlgili büyükşehir veya il belediyesinden 15 kişi, il emlak komisyoncuları odası ve ticaret odasından 10'ar kişi yıllık olarak il bazında belirlenerek, bir heyet oluşturulacak, her değerleme ihtiyacında kura ile bu heyet içerisinden birer üye ilgili belediye meclisi önünde belirlenecek, değer tespiti, kura ile belirlenen belediyeden 2 üye, il emlak komisyoncuları odasından 1 üye, ticaret odasından 1 üye ve mal sahiplerinden bir üye olmak üzere 5 kişiden oluşan özel komisyon oluşturarak yaptırabilecek (İlçe belediyeleri de dikkate alınarak komisyon üyeleri belirlenecek). En az 3 ekspertiz şirketine değerleme yaptırarak taşınmazın değişiklik öncesi ve sonrası değerini belirlenecek.
TOKİ KAMU ARSASINDA PAY VERMEYECEK
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresi gibi kamu idareleri plan değişikliği yapması durumunda plan değişikliği yapılan arsa kamuya ait ise değer artışından belediyelere pay verilmeyecek. Plan değişikliği yapılan arsa kamuya ait değil ise değer artışından belediyelere yüzde 50 pay verilecek.
