UAEK'nın raporunda, Natanz ve Ferdo tesislerindeki santrifüjlere yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyum yüklenmesinin durdurulduğu belirtildi. Batılı ülkeler, İran'ın bu oranı daha da geliştirerek nükleer silah üretebilecek teknolojiye sahip olmasından çekiniyordu.
İRAN İLE YAPILAN NÜKLEER ANLAŞMA YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
İran Atom Enerjisi Ajansı Emniyet Birimi Genel Müdürü ve nükleer müzakere heyeti üyesi Muhammed Emiri, İran'ın Cenevre nükleer anlaşması kapsamında atılacak ortak adımlar programının ilk gerekliliğini yerine getirdiğini belirtti. Emiri, "Natanz ile Fordo nükleer tesislerindeki yüzde 20 uranyum zenginleştirme faaliyetleri askıya alındı ve 196 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum stoğunun okside dönüştürülmesi ile seyreltme işlemleri başladı" dedi.
Resmi haber ajansı IRNA'ya konuşan Emiri, Natanz ve Fordo nükleer tesislerindeki yüzde 20 uranyum zenginleştirme hattının İran'da bulunan Massimo Aparo başkanlığındaki UAEA müfettişlerinin huzurunda kapatıldığını söyledi.
Yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum üretimi için kullanılan santrifüjler bundan sonra yüzde 5 oranında zenginleştirme gerçekleştireceğini belirten Emiri, ayrıca 196 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyumun yarısını okside dönüştürme işlemlerine de başlandığını ifade etti. Emiri, 6 aylık zaman periyodu içerisinde gerçekleştirilecek işlem doğrultusunda her ay 15 kilogram yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyumun okside dönüştürülmesinin kararlaştırıldığını ekledi. Emiri, yüzde 20 zenginleştirilmiş 196 kilogram uranyumunun diğer yarısının ise 3 ay içerisinde her hafta bir silindir olmak üzere seyreltileceğini açıkladı.
Emiri, İran ile 5+1 ülkelerinin gerekliliklerini eş zamanlı olarak uygulayacağına işaret ederek, "İran, karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda, barışçıl nükleer faaliyetlerini ilk haline döndürecektir" dedi.
TARİHİ ANLAŞMA
İran, kısa süre önce BM ile tarihi bir anlaşmaya imza atarak nükleer programında değişikliğe gitmeyi kabul etmişti.
İran televizyonu, Uaek'ya bağlı müfettişlerin Natanz nükleer tesisinde çalışmaya başladığını duyurdu. BM ile İran arasında yapılan ve bugün yürürlüğe giren anlaşma kapsamında, İran yüksek seviyede uranyum zenginleştirmesini durduracağını kabul etmişti.
Böylece, Batı dünyasının uzun yıllar endişe ettiği, nükleer bomba geliştirilmesine kapı açabilecek uranyum İran tarafından üretilmeyecek.
İRAN EKONOMİSİ İÇİN KRİTİK ÖNEM TAŞIYOR
BM ile İran arasında ilk olarak Kasım 2013'te varılan anlaşma, İran'a uygulanan ekonomik ambargonun azaltılması açısından büyük önem taşıyor.
Anlaşma kapsamında, İran'ın petro-kimya ihracatı, otomotiv sanayii, altın ticareti ve diğer değerli metallerine uygulanan ambargolar askıya alınacak.
İran'ın anlaşmadan doğan kazancının 7 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor
