Kredi kartı kullanıcıları dikkat!

ESİN ÇETİNEL / PARA DERGİ

TÜKETİMİ kısmak için art arda önlemler alan hükümet şimdi de kredi kartı ve tüketici kredilerine çeki düzen vermek için düğmeye bastı. 2014 yılına girmeden bu konudaki yeni düzenlemelerin hayata geçebilmesi için bugünlerde yasa taslağı üzerindeki son rötuşlar yapılıyor. Amaç belli… Türkiye ekonomisinin yumuşak karnı cari açığı aşağı çekip, hane halkının borçluluk oranını azaltmak. Üstelikte bir an önce…

Peki yeni yasa ne getirecek? Çok temel hatlarıyla bakarsak yeni yasa yürürlüğe girdiği an itibariyle artık bazı mal gruplarında kredi kartı kullanarak alışveriş yapanların taksit sayısı dokuz ay ile sınırlandırılacak. Bireysel kredilerdeki maksimum vade ise 60 aydan 36'ya inecek. Özetle, 60 ay vadeli bireysel kredi kullanmak veya kredi kartına 12 taksit yaptırarak cep telefonu, bilgisayar gibi ürünleri satın almak isteyenlerin önünde sayılı günler kaldı...

BANKALAR DEVREDE
Tabii durum böyle olunca bankalar da harekete geçti. Zaten her yıl müşterilerine yılbaşına özel kredi paketleri sunan bankalar bu yıl özellikle 60 ay vadeli kredilere ağırlık vermeye başladı. Bunun yanı sıra kredi kartına artı taksit imkanı eklemeyi de ihmal etmediler. Bugünlerde bankalar müşterilerine 60 aya varan vade imkanının yanı sıra kefilsiz, dosya masrafsız, artan veya azalan taksit ödemeli, hatta iki, üç ay öteleme imkanı sağlayan krediler vermeyi sürdürüyor. İşte yasa çıkmadan önce kullanabileceğiniz son 60 ay vadeli krediler…

KISA VADE TERCİH EDİLİYOR
TEB, yeni yıla girerken kişilerin artan ihtiyaçlarının yanı sıra bordrolu çalışanların vergi dilimlerinden kaynaklı azalan gelirlerini karşılamak amacıyla yeni bir kredi paketi açıkladı. Sınırlı bir süre için yüzde 0.99 faiz oranıyla kampanya başlattıklarını söyleyen TEB Bireysel ve Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi, söz konusu kredi paketine ilişkin şu bilgileri veriyor:

"Farklı vade ve tutarlarda kredi seçeneklerimiz var. İhtiyaç kredilerinde 36 aya kadar kredi kullanılabilir. Kamu ve anlaşmalı maaş müşterilerimiz içinse vade süresi 60 ay. Kampanya döneminde 3-36 ay için faiz oranımızı yüzde 0.99'a indirdik. Sadece maaş ve kamu müşterilerine uygulanan 36-60 ay vade içinse yüzde 1.25 faiz uyguluyoruz" diyor. Banka halen 36 ay vadeli 15 bin TL'lik tüketici kredisi kullanan müşterilerinden dosya ve sigorta ücreti olarak 218 TL alıyor. 60 ay vadeli kredilerin masrafı ise 192 TL. Gökhan Mendi'nin verdiği bilgiye göre, TEB'de tüketici kredisinde ortalama vade 30 ay civarında yoğunlaşıyor. 60 ay vadelilerin ise daha çok yüksek tutarlı veya teminatlı krediler olduğunu söyleyen Mendi, şunları belirtiyor:

"Müşterilerimizin gerekli olmadığı sürece uzun vadeli tüketici kredisi kullanmayı tercih etmediğini söyleyebiliriz. Biz de bu yönde bir öneride bulunmuyoruz. Günümüzde tüketiciler çok daha bilinçli davranıyor. İhtiyacını karşılayan kredi tutarını ödeyebileceği taksitlerle alan ve en kısa vadede kredi ödemesini tamamlayanlar, kredi ödemeleri bittiğinde gerekiyorsa yeniden kredi başvurusunda bulunabiliyor."

DOSYA MASRAFI YOK
Garanti Bankası yılbaşına özel kredi kampanyasında müşterilerine dosya masrafsız seçenek sunuyor. Sene sonuna kadar sürecek kampanya kapsamında banka müşterilerine yüzde 0.99 faizli, 3 bin TL tutarlı dosya masrafsız kredi kullandırıyor. 20 bin TL ve üzeri dosya masrafsız kredilerde ise yüzde 1.09 faiz oranı geçerli. Kampanya kapsamında krediler 60 aya varan vadelerde ve 100 bin TL'ye kadar kullandırılıyor. Kredi almak isteyenlerin; Garanti Bankası şubelerinin yanı sıra, www.garanti.com.tr adresinden, 444 0 335 Tam Destek Hattı'ndan, Garanti Bankası Paramatiklerden ve cep telefonlarına KREDİ yazıp 3390'a SMS yollayarak başvurabileceklerini söyleyen Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Onur Genç, "Müşterilerimiz, krediye tüm kanallarımızdan başvuru yapabiliyor. Yapacakları başvurularda sadece nüfus cüzdanı yeterli oluyor. 444 0 335 numaralı Tam Destek Hattı'nı arayarak, tek bir telefonla kredi başvurusunu kolayca tamamlayabiliyor. 'Tam Destek' hizmetimizle, kredi kullandıktan sonra ihtiyaç duymaları halinde, kredinin vadesini uzatabiliyor veya taksitlerini küçültebiliyor. Kredileri bitmeden yeni ihtiyaç oluşması halinde ise ek kredi alabiliyor" diyor.

YAPI KREDİ'DEN HEDİYE
Yapı Kredi, yeni yılı çok sayıda kampanyayla karşılıyor. Bu kampanyalardan en dikkat çekeni günde 10 TL geri ödemeli 9 bin TL'lik bireysel kredi. Söz konusu kredinin vadesi 36 ay. Yılsonuna kadar devam edecek olan masrafsız bireysel kredileri kullanmak isteyenler başvurularını Yapı Kredi ATM'lerinden, Kredisimdi. com.tr'den veya SMS yoluyla gerçekleştirip sonucunu anında öğrenebiliyor.

Banka bunun dışında 31 Aralık tarihine kadar internet ve mobil şubeyi kullanan müşterilerine New York seyahati, akıllı telefon ve tablet kazanma şansı da sağlıyor. Yine bu ay 25 TL'lik Worldcard kullananlar içinden çekilişle 22 kişi Ford Fiesta ve 22 kişi de Ford Focus kazanma şansına kavuşacak. Söz konusu kampanya kapsamında 1-31 Aralık 2013 tarihleri arasında Worldcard sahipleri yurtiçi ve yurtdışında yaptıkları her 25 TL'lik harcama için bir çekiliş hakkı kazanıyor. Kredi kartından yapılacak nakit çekim ve fatura ödeme gibi bankacılık işlemleri de çekiliş hakkı kazandırıyor. Ayrıca kampanyaya tüm Yapı Kredi bireysel banka kartları ile yapılan alışveriş işlemleri de dahil. Yapı Kredi'nin Worldcard sahipleri için bir d i ğ e r k a m - panyası ise Facebook üzerinden gerçekleşiyor.

31 Aralık 2013'e kadar kampanya katılım formuna ad, soyadı, adres, telefon numarası ve doğum tarihi bilgilerini giren Worldcard sahipleri, bir çekiliş hakkı kazanıyor. Çekiliş sonucu bir kullanıcı Ford Fiesta sahibi olma şansı yakalayacak. Kampanya çekilişine katılmak içinse herhangi bir alışveriş yapma şartı yok... Yapı Kredi'nin aralık ayında internet ve mobil şubeleri kullanan müşterilerini de unutmadığı görülüyor.

Bu kanalları kullananlar için banka çekiliş sonucu beş kişiye çift kişilik New York gezisi, beş kişiye iPhone 5S 16 GB, beş kişiye HTC ONE telefon, beş kişiye Nokia Lumia 925 ve beş kişiye iPad Mini 16 GB verecek. Bir kişinin internet ve mobil bankacılık kanalıyla yaptığı işlemlere bağlı olarak kampanya dahilinde toplam 22 çekiliş hakkı kazanabildiğini belirtelim. Yapı Kredi bunlar dışında internet şubesini kullananlara internet alışverişlerinde ek indirimler de sağlıyor.

20 BİN TL'YE 36 AY VADE
Anadolubank da yılbaşına özel kredi k a m - panyası düzenleyen bankalar arasında yer alıyor. Banka yılın son ayında bireylere yüzde 0.79'la başlayan faiz oranlarıyla 20 bin TL'ye kadar kredi kullandırıyor. Anadolubank "Yılbaşı kredisi" adıyla sunduğu kredi paketinde müşterilerine eşit taksitlerle maksimum 36 aya varan vade imkanı sağlıyor.

KREDİLER İNTERNETTEN
Tüm kredi işlemlerini internet üzerinden tamamlayan tek banka olan Bank Pozitif de aralık ayına özel kredi kampanyası düzenledi. Masrafsız ve teminatsız olarak verilen kredide vade maksimum 48 ay olarak uygulanıyor.

İnternet üzerinden sadece dört dakika içinde krediyle ilgili tüm işlemleri tamamlatan Bank Pozitif'in halen devam eden kampanyası kapsamında yüzde 0.89'dan başlayan faiz oranları uygulanıyor.

48 AY VADE İMKANI
Odeabank, müşterilerine yeni yıla özel "Nakit Hazır" kredisi sunuyor. Yılsonuna doğru artan nakit ihtiyacını göz önüne alan banka, Nakit Hazır paketi ile günde 3 TL'ye 3 bin TL, günde 10 TL'ye 10 bin TL kampanyası başlatmış durumda. Odeabank, 3 bin TL'lik kredi için 153 TL'lik sigorta dahil ücret talep ederken, 10 bin TL için 188 TL ücret alıyor. Bu paketin en büyük özelliği ise bireylerin 15 bin TL'ye kadar olan düşük tutarlı kredi başvuruları için herhangi bir belge veya kefil talep edilmemesi. Aynı zamanda esnek ödeme imkanı da sağlayan Nakit Hazır ile dileyen tüketici iki ay taksit erteleme seçeneğinden ve 48 aya varan vade imkanından da yararlanabiliyor.

Odeabank'ın diğer bir teklifi de taşıt almayı düşünenler için. Banka yılın son günlerinde yeni taşıt almak isteyenlere y ü z d e 0.92'den, ikinci el taşıt almak isteyenler içinse yüzde 1.02'den başlayan faiz oranlarıyla kredi veriyor. Sıfır kilometre araçların 20 bin TL'lik kredilendirmesinde banka masraf olarak 578 TL talep ederken, ikinci el otolar için de aynı tutarda masraf alıyor. Yılın son otomobil kredisi kampanyasında vade 60 aya kadar uzayabilirken üç ay kredi erteleme ve esnek ödeme imkânları da sunuluyor.

Odeabank, Nakit Hazır kredisini sadece bir SMS ile veya Odeabank.com.tr adresi ve 444 8 444 çağrı merkezinden veriyor. Taşıt kredilerinin başvuruları ise Odeabank şubelerinden yapılabiliyor.

SKORA GÖRE FAİZ
ING Bank bugüne kadar Türk bankacılık sektöründe açıkça uygulanmayan bir sistem olan kişiye özel faiz dönemini başlattı. Her müşteri için aynı faiz oranına son veren banka, yeni yıl öncesinde borcuna sadık müşterilerin kredi faizlerini yüzde 0.79 olarak açıkladı. Bunun için kişinin Kredi Kayıt Bürosu'nun (KKB) Risk Raporu'nda skorunun 1700 ve üzerinde olması gerekiyor.

Banka, KKB Risk Raporu sonucuna göre, müşterinin skoru 1700 veya üzerindeyse 18 ay vadeye kadar aylık yüzde 0.79 faiz uygularken vade 24-60 aya yükseldiğinde aylık faizi 0.99'a yükseltiyor. ING Bank skoru 1600-1699 arasında olan müşterileri içinse aylık yüzde 1.19 faizli kredi sunuyor. Kredi talep edenler, KKB performanslarına özel kredi başvurusunu ING Bank şubelerinden, Ingbank.com.tr internet sitesi üzerinden veya 2205'e TC kimlik numarasını SMS atarak yapabiliyor. Kişiler, kendilerine ait, bankalardaki kredi ve kredi kartı limitleri ve ödeme performansına ait bilgileri içeren KKB Risk Raporu'nu ise ING Bank şubeleri veya internet şubesinden temin edebiliyor.

Meriç ULUŞAHİN / Şekerbank Genel Müdürü
"Kredi iştahı azalacak"

60 ay, tüketici kredilerinde çok da sıkça rastlanan bir vade değil. Evet, kullanan var; ancak çok yaygın değil. Genellikle vadeler iki üç sene üzerinde yoğunlaşıyor. Ancak yine de bireysel kredilerde vadelerin kısalması tüm kesimleri etkileyecektir. Bu durum sektörde daralma yaratacak. Çünkü biz bir ürünü sunarken kişinin nakit akımına bakıyoruz. Yani bize ihtiyaç kredisi almaya gelenlerin aylık gelirine, ne kadarlık bir taksiti ödeyebileceğine bakıp buna göre vade ayarlaması yapıyoruz. Bu yüzden zaman zaman kredilerde vade uzuyordu. Şimdi bu vade sınırlamasından özellikle gelirine göre yüksek borçlanma yapmak isteyenler etkilenecek. O noktada kredi iştahı azalacak. Kredi kartına taksit konusuna gelince… Türkiye'de alışverişe taksit sadece bankacılık sistemi üzerinden yapılmıyor. Eskiden, özellikle mobilyada marka kartları vardı. Bu düzenleme sonrasında lokal yerlerde bazı şirketler belki kendi taksitlendirmelerini yapmaya başlayacak. Zincir mağazaları olanlar kendi kapalı devre marka kartlarını çıkarabilir. Alışverişe taksit, bu mecralara kayabilir. Ama toplamda baktığımızda eğer konu cari açık ve tüketimin dengelenmesi ise bu anlamda tepeden alınan bu kararlar doğru olarak duruyor. Belki hızlı geçiliyor olması biraz sorun oluşturabilir. Geri ödemelerde sorunlar artabilir. Ancak bu konuda şimdiden bir şey söylemek zor. Taslak çıktığı zaman bakmak lazım. Belki daha yumuşak bir geçiş olabilir.

Hasan AKÇAKAYALIOĞLU / BankPozitif Yönetim Kurulu Başkanı
"Yeni yılda faiz yükselebilir"

Faiz cephesinde yukarı yönlü baskı var. Bankalar şu ana kadar bunu müşteriye mümkün olduğunca yansıtmamaya çalıştı. Mevduat ve fonlama maliyetlerindeki artış, müşteri kredilerine uygulanandan daha fazla oldu. Bu baskı devam ederse yılsonundan sonra bir miktar artış görebiliriz. Cari açık veren bir ülke olarak dış kaynağa bağımlı bir büyüme kaynağımız var. Bu nedenle bahsettiğim baskı temelde yurtdışı, daha doğrusu global piyasalar kaynaklı. Tabii burada enflasyon gerçekleşmesi ve döviz kurundaki dalgalanma gibi temel makro istikrar verilerinin de önemi var. Tüketiciler panik yapmamalı, şu anda ihtiyacı yoksa hemen kredi kullanma çabasına girmemeli diye düşünüyorum. Kredi piyasasına yönelik vade sınırlaması ise doğal olarak bankaların kredi büyümesini etkileyecek. Zaten hedeflenen de bu. Ancak orta ve uzun vadede bunun sektöre olumlu yansımasını bekliyoruz. Bu önemli bir düzenleyici, ihtiyari tedbir... Aynı zamanda sektörün kredi portföy kalitesini destekleyici, koruyucu nitelikte. Ayrıca sosyal yönü de koruyucu özelliklere sahip. Aslına bakılırsa tüketici kredilerinde zaten 60 ay çok yaygın bir uygulama değil. Getirilen düzenleme temelde sektörde oluşan ortalama ile uyumlu.

Taner AYHAN / Anadolubank Bireysel Bankacılık ve Sigorta Böl. Gn. Md. Yard.
"Faizlerde artış bekliyoruz"

Kredi taksitlerine sınırlama getirilmek üzere. Ancak bugün bankacılık sistemine baktığımızda zaten tüketici kredilerinde ortalama vadeler 24-30 ay arasında yoğunlaşıyor. Yani taslak halinde olan yönetmeliğin hayata geçmesi durumunda tüketici kredisi talebinin çok fazla etkilenmeyeceğini düşünüyoruz. Ancak kredi talep miktarının biraz olumsuz etkilemesini bekleyebiliriz. Tabii bu durum gelirine göre daha uzun vadeli borçlanma ihtiyacı olanlar için bir engel teşkil edebilir. Bankamız özelinde ise 36 ay ve üstü tüketici kredi talebi, toplam talebimizin küçük bir kısmını oluşturduğu için bu durumdan fazla etkilenmeyeceğimizi düşünüyoruz. Kredi kullanan kesim için faiz oranları da büyük önem taşıyor. Bizim yakın dönem faize ilişkin beklentimiz, önümüzdeki üç aylık perspektifte özellikle yurtdışı kaynaklı olmak üzere faiz oranlarında bir miktar artış potansiyeli olabileceği yönünde.

Cem MURATOĞLU / Odeabank Bireysel Bankacılıktan Sorumlu Gn. Md. Yardımcısı
"Krediye talep azalmaz, miktar düşer"

Son dönemde alınan önlemlerle yıllık yüzde 28 büyüme hızına ulaşan ihtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin 2014 yılı içerisinde yavaşlayacağını tahmin ediyoruz. Özellikle vade kısaltılmasıyla birlikte ihtiyaç kredilerine yönelik talepte azalma olmasa da, verilen kredi miktarında gerileme görülebilir. Uzun vadede alınan bu önlemler finansal sistemin istikrarına olumlu katkıda bulunacak ve hane halkının aşırı borçlanmasını engelleyecek. Ancak bu kararların kısa vadede sosyoekonomik etkileri ve talep yönlü önlemlerin arz tarafında nasıl karşılanacağı iyi analiz edilmeli. Gerekirse takip eden ek düzenlemeler yapılması gündeme gelebilir.

Öte yandan ihtiyaç kredilerinde 36 aydan uzun vadelere vatandaşların yüzde 20'den fazlasının ilgi gösterdiği görülüyor. Çünkü vatandaşlar uzun vade avantajını kullanarak taksit tutarlarını düşürüyor ve mevcut gelirlerinin küçük bir kısmını krediye ayırarak gündelik yaşantılarına devam edebiliyorlardı. Şimdi 36 ayın üzerinde vade ile ihtiyaç kredisi kullanmak isteyenler açısından son şans diyebiliriz. Faize ilişkin beklentimiz ise yüksek seviyelerin korunacağı yönünde. Özellikle Merkez Bankası'nın enflasyonla mücadele kapsamında parasal sıkılaştırmaya devam etmesi sonucu fonlama maliyetinin yüksek seviyelerini devam ettireceğini düşünüyoruz. Buna paralel olarak tüketici kredisi faizlerinde önümüzdeki üç ayda düşüş öngörmüyoruz.

Yeni düzenleme ne getirecek?
Kredi kartı ve kredilere yönelik yeni düzenlemenin 2014 yılından önce hayata geçmesi bekleniyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mukim Öztekin'in yaptığı açıklamaya göre, şu anda üç yeni düzenleme taslağı hazırlandı. Yeni taslak Meclis'ten geçerse artık alışverişler şu şartlara bağlı olacak:

 Kredi kartlarının taksitlendirilmesine sınır getirilecek.

 Genel taksit sayısı, mevcut ortalama taksit sayısı olan dokuz ayın üzerine çıkamayacak.

 Elektrikli ve elektronik eşya (TV) ile bilgisayar alımları, araç kiralama, telekomünikasyon (cep telefonu) ve kuyumculukla (altın) ilgili işlemlerde taksit sayısı altı ay ile sınırlandırılacak.

 Beyaz eşya ve mobilya alımlarında taksit üst sınırı 12 ay olacak.

 Gıda ve akaryakıt alımlarında taksitlendirmeye herhangi bir şekilde izin verilmeyecek.

 Konut kredileri hariç tüketici kredilerinin vadesi 36 ayı geçemeyecek.

 Taşıt kredilerinin vadesi 48 ayı (dört yıl) geçemeyecek.

 Taşıt kredilerine konutta olduğu gibi kredi kullananların kredi tutarına bağlı olarak "kredi teminat oranı" uygulamasına gidilecek.

 Kredilendirme oranı, taşıt değerinin 50 bin TL ve altı olması halinde yüzde 70 olacak. Taşıt değerinin 50 bin TL'yi aşması halinde bedelin 50 bin TL'ye kadar olan kısmı için yüzde 70, 50 bin TL'nin üstünde olan kısmı içinse yüzde 50 olarak uygulanacak.