"Kış sporları turizm merkezi" ilan edilen 24 bölgeden 17'sinde İmar planları tamamlandı. Bu merkezlerdeki yatırımların devreye girmesi ile kış turizminde yatak kapasitesinin 65 bin 390'a çıkması hedeflendi. Yeni turizm merkezleri pek çok girişimci için cazip fırsatlar sunuyor...
Kerem KÖFTEOĞLU/PARA
Türkiye nihayet doğanın "beyaz gelinliği" karı "beyaz altın"a dönüştürecek adımları atmaya başladı. Kış turizmindeki potansiyeli değerlendirmek adına son yıllarda peş peşe önemli kararlar alınıyor. Bu kararların en önemlisini Kültür ve Turizm Bakanlığı, 24 yeni kış turizmi merkezi belirleyerek almıştı.
Bu merkezler, Türkiye Turizm Stratejisi'nde belirlenen ve "Kış Turizm Koridoru" olarak tanımlanan bölgeyi içeriyor. İlan edilen 24 kış turizm merkezinden 17'sinde imar planları tamamlandı. Halen kış turizminde 7 bin 764 olan yatak kapasitesi, bu merkezlerdeki yatırımların devreye girmesiyle 65 bin 390'a çıkacak. İşte o zaman biz de Avusturya ve İsviçre gibi dünya kış sporları turizminde iddialı bir oyuncu haline geleceğiz. Avusturya'nın Trol bölge si 7 mil yar, Insburg ise 4 mil yar dolar kış turizmi geliri elde ediyor. Neden biz de Erciyes'te, Davraz'da, Yıldız Dağı'nda, Çamboğazı'nda, Ergan'da, Bozdağ'da aynısını yapamayalım?
Metrekare mali yeti 4 bin TL
Bakanlığın attığı adımlar ve kış turizmine yönelik yatırımların cazip hale gelmesi birçok girişimcinin bu alana yönelmesine yol açtı. Kış turizminde maliyetler konusunda girişimcilere bir bakış açısı kazandırmak amacıyla uzmanlara danıştık. Uzmanlardan aldığımız bilgilere göre, 5 yıldızlı kış otelinin metrekare birim fiyatı 4 bin TL'den başlıyor. Buna göre 5 bin metrekarelik alanı kapsayacak bir kış otelinin maliyeti 20-30 milyon TL arasında değişiyor.
Girişimciler, kış turizmine yönelik yatırımlarda en çok Kayseri'yi tercih etti. Nitekim Erciyes'te yapılması düşünülen 21 otel yerinin hepsi satıldı. Mülkiyeti Kayseri Büyükşehir Belediyesi'ne ait araziler üstüne kurulacak tesislerin tek elden yönetilmesi amacıyla "Kayseri Erciyes A.Ş." unvanıyla bir şirket kuruldu. Kayseri Erciyes Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Murat Cıngı, söz konusu otellerin dördünün yerel girişimciler tarafından yapılacağını belirtikten sonra şu bilgileri veriyor:
"Diğer yatırımları bölge dışından gelen girişimciler gerçekleştirecek. Hazırladığımız mastır plana göre yatırımlar toplamda 275 milyon euro'ya ulaşacak. Biz kış turizmi için gerekli altyapı yatırımlarımızı bitirdik. Tek eksiğimiz olan konaklama tesisleri önümüzdeki yıldan itibaren devreye girmeye başlayacak. Bu tesisleri, aralarında Alanya, Kapadokya ve Bodrum'dan otelcilerin yanı sıra Suudi Arabistan'da otel işleten girişimciler hayata geçirecek. Bir oteli Ahmet Karaosmanoğlu, Kibar Holding'le birlikte hizmete açacak."
3 bin kişiye iş
Cıngı, Kayseri'yi 12 ay yaşayan bir kent haline getirmek amacıyla 9 fut bol sahası, yürüyüş yolları ve 13 farklı aktivitenin yapılabileceği bir merkez kuracaklarını açıklıyor. Türkiye'de ilk kış turizm fuarını düzenleyen şehir olduklarını vurgulayan Dr. Murat Cıngı, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"İnşaatı başlayacak otellerin devreye girmesiyle, bölgemiz ilk etap ta 100 mil yon euro'su doğrudan, 100 milyon euro'su da dolaylı olmak üzere toplamda 200 milyon euro'luk yıllık gelire kavuşacak. Yeni oteller 3 bin kişiye istihdam sağlayacak. Hem bölgemizin hem de diğer kayak merkezlerinin ihtiyaç duyacağı nitelikli eleman konusunu çözmek amacıyla Snow Acedemia adıyla bir proje başlattık. Ayrıca Hacılar ilçemizde bir Spor Meslek Lisesi kurmayı hedefliyoruz. Üniversiteyle de ortak çalışmalar yapıyoruz."
Kışın Erciyes
Kış turizmi alanındaki atılımlarıyla dikkat çeken Kayseri, halen Bodrum, Alanya ve Kapadokya gibi turistik merkezlerde otelleri olan turizmcilerin de iştahını kabartıyor.
Kapadokya'da Dinler markasıyla otelleri bulunan Yakup Dinler, neden Erciyes'e yöneldiklerini anlatırken ilginç bir noktaya temas ediyor:
"Kapadokya'da ki otellerimizi kışın kapatıyoruz. Ancak buralardaki nitelikli elamanlarımızı kaybetmek istemiyoruz. Personellerin otelcilikte ciddi bir maliyet olmasından hareketle bir çözüm arayışı içindeydik. Bölgemize yakın olan Erciyes'teki yeni yatırımlar ilgimizi iki açıdan çektiğinden en büyük ikinci araziyi aldık. Buraya yapacağımız 165 odalı kış oteliyle hem Kayseri'nin kış turizmi olanaklarından yararlanacağız hem de kışın boşta kalan personelimizi bu otelde istihdam ederek maliyetlerimizi düşüreceğiz."
Dinler, spa merkezi, toplantı salonu ve bir kış otelinde olması gereken tüm birimlerin olacağı tesisin inşasına başlayacaklarını açıklıyor. Ardından da 2014 sonu veya en geç 2015 başın da hizmete açacaklarını sözlerine ekliyor. Bodrum'da ki Babylon Hotel'in sahiplerinden Recai Çakır, yeni markası "Sianji" (siyah İnci) ile Kayseri'de Yayla İnşaat'ın yapacağı 4 otelin işletmesini üstlenecek. Çakır da söz konusu yatırımla ilgili şu bilgileri veriyor:
"Dört bloktan oluşacak otellerimizin toplam oda sayısı 2 bin 400 olacak. Bunların için de 35 odalı apart rezidanslar yer alacak. Chalet (dağ evi) şeklin de tasarladığımız rezidansları kendimiz işleteceğiz. Satın alanlara, konaklamadıkları zaman kiralama imkanı ve başka birçok ayrıcalıklar sunacağız. Toplamda 25 milyon euro'ya mal olacak yatırımlarımızın hepsini geç 2015 yılında hizmete açmayı planlıyoruz."
Alanya'da Xperia otelini işleten Serhat Kayış'ın Çeşmeli bir girişimciyle birlikte kurduğu MKD İnşaat da Erciyes'te otel inşa edecek.
Antalya'nın da karı var
Antalya Kemer'in simgesi haline gelen ''Olympos Teleferik'' seyahat acentelerinin de dikkatini çekiyor. Olympos Teleferik Genel Müdürü Haydar Gümrükçü, bölgeyi Antalya'ya gelen turistler için alternatif bir turizm merkez haline getirdiklerini vurguluyor: "Bu tesisi tüm imkansızlıklara rağmen ortaya çıkarıp 7 yıl önce hizmete soktuk. Tesisimiz üstün İsviçre teknolojisiyle mitolojik zirvede adından söz ettiriyor. 2 bin 365 metre yükseklikle dünyanın ikinci, Avrupa'nın en uzun insan taşıyan teleferiği olma özelliğine sahip. Antalya yıllardır sadece deniz kum güneş üçgeniyle anılıyor. Bu tip alternatif tesislerin yapılandırılması sektör adına umut veriyor. Dünyanın en güzel milli parkı Zeus ve Hera ile anılan mitolojik özelliğe zirveye teleferikle çıkanlar büyüleniyor. Turistler ülkelerine döndüklerinde yaz turizmine yönelik ürünleriyle tanınan Antalya'nın bilenmeyen bu yönünü anlatıyor. Zirvede ayrıca, dünyanın en yüksek kot farkıyla paragliding yapılıyor, Shakespeare Restaurant'ta yerel lezzetler tadılıyor."
Antalya Tanıtım A.Ş. ve ATSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Osman Budak da sektörde kış aylarının belirsiz olduğunu, bu yüzden turizmin çeşitlendirmeye ihtiyacı olduğunu söylüyor. Ardından da yapılabilecekleri ve hedeflerini şöyle aktarıyor: "Antalya Tanıtım olarak Almanya'da 950 bin, dünyada ise 3.5 milyon üyesi bulunan Alpler Derneği'yle temasa geçtik. Dernek üyelerinin sadece yürüyüş yapmak için ülkeleri gezdiğini öğrendik. Derneğin yürüyüş haritasında Türkiye'nin bulunmadığını görünce hemen harekete geçtik. Şimdi ikisi Alman, ikisi Türk dört uzman dağcı Antalya dağlarındaki parkurları haritalandırıyor. Toroslar göç yolları konusunda çok zengin.
Bu projeyle kente 1 mil yon turist da ha getirmeyi hedefliyoruz."
Yatırımlar hızlanıyor
Yaptığımız araştırmalar, Türkiye'nin dört bir yanında kış turizmine yönelik yatırımların hızlandığını ortaya koyuyor. Örneğin, Davraz Kayak Merkezi'nde üç ay olan turizm sezonunu 10 aya çıkaracak yatırımlara hız verildi. Isparta Kültür ve Turizm Müdürü, kamu ve özel sektörün kentte kültür ve turizmin gelişmesi açısından çok sayıda proje yaptığına dikkat çekerek "Kültür ve Turizm Bakanlığı, Davraz Kayak Merkezi'nde dört mekanik hat ve telesiyej için toplam 5 milyon 723 bin TL'lik ödenek ayırdı" diyor. Davraz'a İstanbullu bir girişimcinin de yatırım yapacağı söyleniyor. Söz konusu yatırımcının bölgedeki Sirene Davraz Oteli'nin 2 katı kadar bir tesis hedeflediği belirtiliyor.
Adana, Niğde ve Mersin üçgeninde yaklaşık 5 milyonluk bir kitleye hitap eden Karboğazı'nın ihtiyacı olan teleski yatırımı için de girişimciler aranıyor. 2013 Akdeniz Oyunları'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan Mersin'in Karboğazı Kayak Merkezi'nin yeni yatırımlarla canlandırılması amaçlanıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yatırıma açılacak bölgenin termal, deniz ve güneş turizmine erişim açısından üç bölge kentine 1 saat uzaklıkta olmasının büyük avantaj olduğunu belirtiliyor. Bölgede 3 bin 500 metreye kadar uzanan büyük bir pist ve bu pis tin yanındaki 67 farklı boyutlarda küçük pist hizmet verecek konuma ulaştığı kaydediliyor.
Yıldız Dağı turizme kazandırılıyor
Yıllardır konuşulan ancak bir türlü hayata geçirilemeyen Yıldız Dağı nihayet kış turizmine kazandırılıyor. Bu sezon Yıldız Dağı'nda kapsamlı bir çalışmaya başlanacak. Konuyla ilgili hazırlanan proje Kültür ve Turizm Bakanlığı Yüksek Kurulu'nda onay bekliyor.
Tokat, Amasya, Ordu, Samsun, Giresun ve Yozgat gibi illere yakınlığı Yıldız Dağı Kayak Merkezi'ni iç turizm açısından cazibe merkezi haline getiriyor. Merkez, yaz döneminde de dağ sporları, yürüyüş, kamp gibi etkinliklerle canlılığını koruyor.
Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (TTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Suat Hacısalihoğlu, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı'nın turizm yönelik destekleri kapsamında, bölgenin kış turizmi potansiyelini öne çıkaracak fizibilite raporlarını hazırlamaya başladıklarını söylüyor. Projenin 18 ayda tamamlanacağı ve 400 bin TL'ye mal olacağı bilgisini veren Hacısalihoğlu, daha sonra da yatırımcıların bölgeye davet edileceğini açıklıyor.
Denizli'de Pamukkale'den sonra ikinci beyaz cennet olarak nitelendirilen Bozdağ Kayak Merkezi için de altyapı ve üstyapı çalışmaları hız kazandı. Elazığ'a 30 kilometre mesafede otel ve restoran hizmetleri sunan, Mavi Göl Oteli'nin yöneticisi Taner Durmuş da yeni dönemde Hazar Baba Kayak Merkezi'nin işletmeciliğini alarak kış turizmine yöneleceğini açıkladı.
"Ben de varım" diyor!
Ordu'da turizm odaklı gelişmeyi ve kalkınmayı sağlamak amacıyla yapılan turizm yatırımlarına bir yenisi daha ekleniyor. İlde turizmi geliştirmek ve daha çok turistin gelmesini sağlamak amacıyla Çambaşı Yaylası'na yapılacak kayak merkezinin çalışmalarında son aşamaya gelindi. Çambaşı Yaylası'na yapılması planlanan kayak merkezinin yeriyle ilgili gerekli imar planı değişikliklerinin, ÇED Raporu gibi yasal prosedürlerin tamamlandığı belirtiliyor. Kastamonu'daki Ilgaz Mountain Resort Tatil Köyü'nün sahibi Kastamonu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sudi Topal, bu yıl Ilgaz'da 5 yıldızlı bir otelin temelini atıyor. Topal, "İnebolu Belediye Başkanı bize arazi tahsis etti. Salih Osmanoğlu, Mehmet Reis gibi hemşerilerimizin ortak olduğu bir şirket kurduk. Bu şirket bünyesinde İnebolu'ya 5 yıldızlı otel yapacağız" diyor.
Kış turizmine yönelik kim nerede otel yapıyor?
Bursa-Uludağ: Bursa-Uludağ'da kayak alanı, 1.750-2.543 metre yükseklik kuşağında yer alıyor. Batı Anadolu'nun en yüksek doruğu Karatepe de burada bulunuyor. Normal kış koşullarında 3 metre civarında kar yağışı alan bölgede, yılın 120 gününde kayak yapılabiliyor. Merkezindeki pist sayısı 11. En uzun pist 2 bin metre. Dağdaki pistlerin toplam uzunluğu ise 20 kilometreyi buluyor. Uludağ'da "tur kayağı" ve "helikopterli kayak" da yapılabiliyor. Kayak dışında snowboard, big foot, buz pateni, kar motosikleti aktiviteleri için de olanaklar bulunuyor.
Kocaeli-Kartepe: İstanbul'a 115 km mesafede olan Kartepe Kış Sporları Turizm Merkezi, doğası, pistleri, modern teleferik ve telesiyej sistemleriyle dikkat çekiyor. Kartepe'de halen 4 lift, 3 telesiyej ve 1 teleski var. Pist uzunlukları 400 ile 3 bin 500 metre arasında değişiyor. Suni kar sisteminin bulunduğu Kartepe Kayak Merkezi'nde kar kalınlığı 80-200 cm arasında.
Bolu-Köroğlu-Kartalkaya: Batı Karadeniz Bölgesi'ndeki Bolu Köroğlu Kış Sporları Turizm Merkezi, hem yeşil ormanları hem de karı bir arada sunuyor. Pistin kayak merkezinin kuzey yönünde bulunması kar kalitesini yükselterek sezon uzunluğunu artırıyor. Planlanan turizm tesislerinin de oluşumuyla toplam 3 bin 500 yataklık kapasiteye ulaşması öngörülüyor.
Ilgaz Kış Sporları Turizm Merkezi: Kastamonu ve Çankırı illeri sınırında zirvesi 2 bin 850 metre olan Ilgaz Sıradağları üzerinde, Ilgaz Milli Parkı içinde yer alan Ilgaz Kış Sporları Turizm Merkezi, kış turizminin yanı sıra doğal güzellikleriyle dört mevsim turizme elverişli merkezde 2 pist bulunuyor. Tüm pistlerinde toz karda kayak yapılabiliyor. Gece de kayma imkanı var. Yatak kapasitesi 917 olan turizm merkezinde çalışmalar tamamlandığında yaklaş›k 1.300 yatağa ulaşılması hedefleniyor.
Kayseri-Erciyes Kış Sporları Turizm Merkezi: Yatak kapasitesi önümüzdeki yıllarda 5 bini aşacak. Uluslararası nitelikte kış sporları organizasyonlarına ev sahipliği yapacak kayak alanları ve pistleriyle dikkat çekiyor. Her düzeydeki kayakçıya hitap edebilecek pist çeşitliliğini sunabilmesi, yapay kar üretimi için gerekli su rezervinin bulunması ve havalimanına 25 dakikalık erişim mesafesinde olması Erciyes Kış Sporları Merkezi'nin güçlü yanlarını oluşturuyor. Toplam 264 yatak kapasiteli 3 tesis, Kayseri Erciyes Üniversitesi'ne ait sosyal tesis (50 yatak), kayak evi (140 yatak) ile PTT'ye ait sosyal tesis (60 yatak) bulunuyor.
Erzurum-Palandöken: Dünyanın en uzun ve dik kayak pistlerine sahip. En uzunu 12 km olan pistlerin toplam uzunluğu 28 km'yi buluyor. Slalom ve büyük slalom yarışmaları için 2 adet tescilli (Ejder ve Kapıkaya) piste sahip. Palandöken Turizm Merkezi, kış koşullarında 2-3 metre kar yağışı alıyor ve mevsim boyunca "toz kar" üzerinde kayak yapılabiliyor. Merkez halen 2 bin 100 yatak kapasitesine sahip. Hedeflenen yatak kapasitesi ise 8 bin 850.
Erzincan-Ergan: Yılın 180 günü karlı olan Erzincan Ergan Dağı, çalışmalar tamamlandığında Türkiye'nin önemli bir kış turizm merkezi olacak. Erzincan Havalimanı'na 12 km uzaklıkta yer alan merkez, fizibilite raporunda ifade edilen kapasiteye ulaştığında 20 bin kişiyi ağırlayacak.
Kars-Sarıkamış: Sarıkamış Cıbıltepe'nin kristal karla kaplı muhteşem doğası, Sarıkamış Kayak Merkezi'ni kayakçılar açısından cazip hale getiriyor. Kar kalitesi ve kayak pisti açısından dünyanın en uygun bölgelerinden biri olarak görülüyor. Merkezin en önemli pistleri Cıbıltepe-Balıklıdağ-Çamurludağ'da 2.200 - 2.900 metre yüksekliğe ulaşan bir plato üzerinde yer alıyor. Kars Havalimanı'na 50 km uzaklıkta. Bilgisayar donan›ml› telesiyej sistemine sahip Türkiye'nin en büyük kayak tesislerinden biri de yine Sarıkamış Kayak Merkezi. Aralık ayından nisan ortalarına kadar kayak yapılabiliyor.
Çankırı-Ilgaz: Kadınçayırı Kış Sporları Turizm Merkezi, 800-900 metrelik uzunluğa sahip doğal kayak pisti potansiyeline sahip. Kadınçayırı, farklı yükseltilere sahip alanlarıyla kayakçılar için önemli bir alternatif sunuyor. Türkiye'nin ilk kayakla atlama pisti ve alp disiplini, slalom ile çocuk kayak pistinin burada kurulması planlanıyor. Bölge, yerli ve yabancı kış sporuna yatırım yapmak isteyen yatırımcılara önemli bir potansiyel oluşturuyor.
Isparta-Davraz: Isparta Davraz Dağı Kış Sporları Turizm Merkezi, kar kalınlığı ve pist uzunluğuyla dikkat çekiyor. Davraz'da hem amatör hem de profesyonel kayakçılara uygun pistler bulunuyor. Kayak merkezinde kuzey ve alp disiplini, tur kayağı, snowboard, dağcılık, botanik gözlemcilik, yamaç paraşütü ve trekking yapılabiliyor. Turizm merkezinde Süleyman Demirel Üniversitesi'ne ait 120 yatak kapasiteli sosyal tesisin yanı sıra toplam 342 yatak kapasiteli iki turizm tesisi bulunuyor. Bunlardan biri 4 yıldızlı, diğeri ise oberj otel niteliğinde. Bölgedeki mevcut yatak kapasitesi 462.