Marilla Erçik / Aktuel.com.tr
Gün içersinde olayları algılamada ve tepki vermede sık sık problem yaşıyor musunuz? Zihinsel ve fiziksel performansınız fazlasıyla düşük mü? O halde uyku apnesi riskiniz yüksek. ABD'de yapılan bir araştırmaya göre uyku problemi çekenlerin beyin fonksiyonlarını etkin kullanamadıkları ortaya çıktı. Yapılan çalışma ile uyku sorunu yaşayanlar gün içersinde karşılaştıkları olaylara geç tepi verip algılamada sorun yaşayabiliyorlar.
Nöroloji ve Uyku Bozuklukları Uzmanı Prof Dr Hakan Kaynak, Uyku Bozuklukları Uzmanı Prof.Dr. Burhanettin Uludağ ve Spritüel Yaşam Koçu Tuğçe Işınsu uyku probleminin tedavilerini aktuel.com.tr okuyucularına anlattı.
Uyku Bozuklukları Uzmanı Prof.Dr. Burhanettin
Kişi kendi uykusuzluğunu tedavi edebilir mi?
UYKUSUZLUK İÇİN PROFESYONEL DESTEK GEREKLİ
Kişi kendi başına uykusuzluk sorunun tedavi edemez. Profesyonel bir yardım gerekebilir. Öncelikle yapılması gereken uykusuzluğun nedenlerinin ortaya konmasıdır. Uykusuzluk çoğunlukla gün içi gerilim, sınav stresi, geçim zorluğu, eş ile geçimsizlik, aile içi gerilimler, kaygı bozukluğu gibi psikolojik etkiler ile ilişkilidir. Ancak bazen kişide bulunan kalp hastalığı, akciğer hastalığı, tiroid hastalıkları gibi başka hastalıkların varlığında doğrudan doğruya hastalığa veya kullanılan ilaçlara bağlı uykusuzluk görülebilir. Vardiyalı çalışma da sık görülen uyku bozukluğu nedenlerinden biridir. Bu nedenlerin belirlenmesi ve tedavinin uykusuzluğun sebebine göre bir uyku uzmanı tarafından planlanması daha doğrudur.
Günde kaç saat uyumalı?
GÜNDE 5,5 SAAT UYKU YETERLİ
Uyku ihtiyacı kişiden kişiye, yaşla ve cinsiyetler, kadınlarda adet ve hormonal duruma bağlı olarak değişkenlik gösterir. Örneğin kadınlar üretkenlik dönemlerinde ve özellikle adet dönemlerinde, hamilelikte her zamankine göre 1 saat daha fazla uykuya ihtiyaç duyarlar. Ergenlikte büyüme, boy atma döneminde 1 saat daha fazla uyku gerekir. Çocuklar 12 yaşından sonra erişkine yakın uyumaya başlarlar. Bir erişkinde ortama günlük 7-8 saat uyku süresi yeterlidir. 70 yaş sonrasında uykuya olan ihtiyaç biraz daha azalır ve 5,5-7 saat uyku yeterli olabilir.
Az uyku depresyona neden olur mu?
UYKUSUZLUK CİNSEL İLGİYİ AZALTIR!
Uyku depresyona yol açar. Uyku beynin vazgeçilmez ve yaşamsal bir ihtiyacıdır. Tamamen uykusuz bırakılan insan ve canlıların 1 -2 haftadan daha uzun yaşaması pek mümkün değildir. Uykunun bir bir eksik uyunması kronik bir uyku yetmezliğine yol açar. Bu durum kişide zamanla, yorgunluk, bitkinlik, konsantrasyon kaybı, dikkat eksikliği, hafıza bozukluğu, zihinden yapılan aritmetik işlemlerde yavaşlama ve hatalar, yaratıcılık ve şaka algısında azalma gibi pek çok zihinsel probleme yol açar. Ama esas depresyon, algı güçlüğü, sinirlilik, dürtü kontrolünde güçlük, kolay paniğe kapılma, duygu durumunda düşme yani depresyon, cinsel ilgide azalma gibi pek çok psikolojik sonuca da yol açabilir.
Uyku ilaçları zararlı mı?
UYKU İLAÇLARINA DİKKAT!
Eczanelerde bulunabilen pek çok uyku ilacı vardır. Bunların bazıları yeşil reçete ile satılan uyuşturucu veya bağımlılık yapıcı özellikleri bulunan ilaçlardır. Bir kısmı böyle bağımlılık yapıcı etkisi bulunmayan antidepresan yapıda ilaçlardır. Kedi otu gibi bir kısım ilaçlar da bitkisel kökenlidir. İlaçların cinsine göre değişik yan etkiler görülebilir. Aşırı uyku, iştah artışı, ağız kuruluğu bunlardan bazılarıdır. Ancak esas sorun uyku ilaçlarının en güçlüsü bile olsa en fazla bir kaç gün etkiye sahip olmasıdır. Bu yüzden sürekli uyku ilacı alma kişiyi hem yan etkilere maruz bırakır hem de ilacı etkisiz hale getirir. Bu nedenle mutlaka hekim kontrolünde ve hekimin önerileri doğrultusunda uyku ilacı kullanılmalıdır.
Uykusuzluğun çözümü asla bir uyku ilacı değildir. Gündüz iyi bir uyanıklık yaşayabilmek için kendi ihtiyacına uygun süre ve kalitede uyuması şarttır. Bu denge bir kez bozulduğunda uykuyu başlatma ve kesintisiz bir şekilde sürdürme çok zorlaşır. İlaçlar daima bir kaç gün süren kısa bir etki sağlarlar. Uykunun zamanlamasını oluşturma ve bunun alışkanlık haline getirilmesini temin etme esas hedeftir.
Yatakta iki kişinin uyuması uyku problemini doğurur mu?
İKİ KİŞİ UYUMAK UYKU KAÇIRABİLİR!
Eğer kişilerden biri uykusuz ise veya uyku sırasında konuşma, diş gıcırdatma, uykuda seks, uykuda yemek yeme, uyurgezerlik, uykuda bacak hareketleri, uykuda eşine saldırma gibi parasomni olarak isimlendirilen uyku bozuklukları veya aşırı horlama, uyku apnesi varlığında 2 kişi uyumak iyi uyunanın uykusunu kaçıran bir faktör olacaktır. Ancak her ikisi de sağlıklı uyuyan eşlerde, uykunun; tersine kendini güvende hissetme, psikolojik doyum gibi bir çok etki ile daha kaliteli olduğu da bir gerçektir.
Nöroloji ve Uyku Bozuklukları Uzmanı Prof Dr Hakan Kaynak
Deliksiz uyumak mümkün mü? Yoksa her insan muhakkak gece uyanır mı?
HİÇ UYANMADAN UYUMAK MÜMKÜN DEĞİL
Uyuduğumuz uyku ile, hissettiğimiz uyku birbirinden çok farklıdır. Geceleri deliksiz uyuduğumuzu düşündüğümüzde bile, gecenin yaklaşık % 1-4 ünü uyanık geçiririz. Normal uyuyan insanlar gecede 15-18 kez hareket eder ve farkında olmadan uyanır, pozisyon değiştirir ve tekrar uykuya dalarlar. Dolayısı ile hiç uyanmadan ve hareket etmeden uyumak mümkün olmamakla birlikte, bu uyanıklıkları hissetmediğimiz için normal insanlar "deliksiz uyudum" hissiyle uyanırlar.
Bir insan 2 saatte bir uyursa sağlıklı bir uyku uyumuş olur mu?
14:00'DAN SONRA UYKUYA EĞİLİM ARTAR
Uykumuzu biyolojik saatimiz ve uyanık kaldığımız süre belirler. Ne kadar uzun süre uyanık kalırsak, o kadar derin uyku uyuruz. Dolayısı ile iyi bir uyku için, günü uyanık geçirmemiz ve gün içinde uyumamamız gerekir. Ayrıca günün belli saatlerinde daha çok uykuya, belli saatlerinde de uyanıklığa eğilimliyizdir. Öğleden sonar 14:00 civarında ve sabaha karşı 04:00 civarında olan bu uykuya eğilimli saatlerde rüyaları gördüğümüz REM uykuları yoğundur. Sağlıklı bir uyku yeteri kadar derin uyku ve REM dönemi yaşamamızı gerektirir. 2 saatte bir uyumak hem uyku baskısının oluşmamasına, hem de yeterli REM döneminin oluşmamasına sebep olur. Ayrıca gün içinde uyku baskısının az olduğu saatlerde uyumak mümkün olamayacağından 2 saatte bir uyumak sağlıklı ve yeterli bir uyku sağlamaz.
Gece saat 03:00'de uyuyup sabah 12:00'da uyanma durumunda sağlıklı uyumadan söz edebilir miyiz?
SÜREKLİ GEÇ UYUP GEÇ UYANMA TEDAVİ GEREKTİRİR
Biyolojik saatimiz kişiden kişiye değişmekle birlikte insanların %75 inde 23-24 civarında uyuyup, 07-08 civarında uyanmaya programlıdır. Saat 3 te uyumak ve 12 de uyanmak, biyolojik saatin düzeninde bir kaymanın belirtisidir. Genellikle baykuş yapısına daha yatkın genleri olan insanlar geceleri geç yatıp, sabah geç kalkmayı tercih ederler ve bu durum sürekli tekrarlandığında biyolojik saat ileri kayar ve erken uyumak imkansız hale gelir. Bu insanlar için sağlıklı ve normal olan bu durum, sosyal uyumsuzluk yarattığı için tedavi edilmelidir.
Biyolojik olarak ideal uyuma saati nedir? Her insanda aynı mıdır?
BİYOLOJİK SAATİ DEĞİŞTİRMEK SORUNLARA YOL AÇAR
Biyolojik saatimiz kişiden kişiye değişmekle birlikte insanların %75 inde 23-24 civarında uyuyup, 07-08 arasında uyanmaya programlıdır. Dolayısı ile insanların çoğunluğu bu saatlerde uyusalar da, bazı insanların uykusu tavuklar gibi erken gelir ve bu insanlar erken uyur, erken uyanırlar. Bazılarımızın da uykusu baykuşlar gibi geç gelir ve akşamları geç uyuyup, sabahları geç saatlerde kalkarlar. Genlerimizle belirlenmiş uyuma ve uyanma saatlerimizi belli sınırların ötesinde değiştirebilmemiz mümkün değildir. Sosyal nedenlerle bu saatleri değiştirmeye ve sosyal uyum sağlamaya çalıştığımızda, mutlaka uyuma veya uyanma ve gün içinde uykululuk sorunları ile karşılaşırız.
Hangi yiyecek ve içecekler temel olarak uykuya yardım eder?
UYKU GETİREN BİR YİYECEK YOK
Birçok yiyecek ve içeceğin uyku getirdiği veya uykuyu kaçırdığı söylense de bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış, uyku getiren bir madde söz konusu değildir. Halk arasında uyku getirdiğine en çok inanılan süt ürünlerinin bile uyku getirici etkisi bilimsel verilerle desteklenememiştir. Aynı şekilde uyku getirdiği düşünülen bitkisel çaylarında etkilerinin daha çok sakinleştirici özelliklerinden veya psikolojik etkilerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Uyku kaçıran maddelerin ise, kişisel farklılıklar gösterdiği bilinmektedir. Bazılarımız için çay kahve gibi içeceklerin uykumuzu kaçırdığı bir gerçek olsa da bazılarımız bu maddeleri içtikten sonra sağlıklı uykular uyuyabilmektedir.
Haftada 6 gün uyumayıp 1 gün 16-17 saat uyumak sağlıklı mı?
EKSİK UYKULAR TELAFİ EİLMEZ
İnsanların uzun sürelerle, soruda bahsedildiği gibi 6 gün gibi uzun süre uykusuz kalması mümkün değildir. Genç denekler 1-2 gün uykusuzluğun ardından uykuya direnemeyip uyuya kalmakta, uykusuz bırakılmaya zorlandıklarında halüsinasyonlar görmeye başlar, muhakemelerini kaybederler. Uyumadığımız günlerin uykusunun telafisi ise16-17 saat gibi uzun sürelerle uyumayla olmayıp,belli bir düzen ve süre içinde gerçekleşir. Uyku süremizi, uzun süreyle uyku yoksunluğunda olsak bile, standart uyku süremizin ancak 3-4 saat üzerine çıkarabiliriz. Yani 8 saat uyku ihtiyacı olan bir insanın uyku süresini 16-17 saate uzatması mümkün değildir. 6 gün süre ile 2-3 saat ihtiyacımızın altında uyuduğumuzda, ortaya çıkan 14-15 saatlik eksikliği, hafta sonunda 2-3 saat fazla uyuyarak telafi ederiz. Örnekten de anlaşılacağı gibi eksik uykular birebir telafi edilmemektedir.
İnsomnia'dan tam olarak ne zaman bahsedebiliriz?
İNSANLARIN %90'I UYKUSUZLUK PROBLEMİ ÇEKER
İnsanların %90 ı hayatlarının bir döneminde mutlaka uykusuzluk ile karşılaşırlar. Uykusuzluğa eğilimli genetik yapıları olan % 50 civarındainsanda, uykusuzluğa daha sık rastlanır. Ancak uykusuzluğun tedavi edilmesi gereken düzeye gelmesi veya hekime başvurulması için gerekli süre 2 aydır. 2 ay süre ile haftada 3-4 gece uykusuzluk sorunu yaşayan insanlarda uykusuzluk tedavi edilmesi gereken düzeye gelmiş demektir.
Uyku için yeterli süre ayırmamıza rağmen, geçmişte uyuduğumuz süre kadar uyuyamıyorsak uykusuzluktan bahsedilebilir. Uykusuzluk bazen uykuya dalamama, bazen gece içinde sık uyanıp tekrar uyuyamama bazen de sabah erken uyanma şeklinde karşımıza çıkar.
Uykusuzluk genetik midir?
Bazı insanlar uykusuzluğa, bazıları da uyumaya eğilimlidirler. Genetik olarak belirlenmiş bu özelliğimiz nedeniyle bazılarımız en küçük bir ortam değişikliğinde veya en küçük bir heyecanda uykusuzluk yaşarlar. Bazılarımız ise, her şartta kolaylıkla uyur. Uykusuzluğa eğilimli insanların sadece uykuları değil, başka yapısal ve psikolojik özellikleri de aynı genlerle belirlenmiştir. Bunların vücut ısıları, düşünme tarzları ve daha birçok özelliklerinin, uykuya eğilimli insanlardan farklı olduğu son yıllarda ortaya konulmaya başlanmıştır.
Spritüel Yaşam Koçu Tuğçe Işınsu uyku problemini, Allah'ın ismini okuyarak ve meleklerle iletişime geçerek nasıl aşabileceğimizi anlattı.
Tuğçe Işınsu / Spritüel Yaşam Koçu
Uykusuzluk problemini nasıl çözebiliriz?
MELEK ŞİFASI İLE UYKUSUZLUĞA ÇÖZÜM!
Uykusuzluğun kök sebebini regresyon yani "geçmiş yaşam şifası" çalışması ile bulabiliyoruz. Sorunun kökü; reenkarnasyon. Kolektif bilinç - ortak bilgi havuzundan doğarken alınanlar atalardan gelen enerji mirası olabiliyor. Bu özel çalışmada sorunun köküne inmeye niyet ediliyor, melek şifası ile konu şifalandırılıyor. Özel bir melek enerjisi renk-ışık-meditasyon bölümünün ardından kişi önerdiğimiz havas ve esmalar çalışma programlarımız da var.
Nasıl oluyor bu programlar?
ALLAH'İN İSMİNİ OKUYANLAR FARKLI FREKANSA GEÇER
Allah'ın sadece 99 güzel ismi yok, bilinenden çok daha fazlası var. 'Şafi' mesela şifa veren anlamındadır.
Sorunu olan kişi, şifa için belirli zamanlarda esmaları tekrarlayabilir. İsimlerin anlamı kadar ses titreşimi de önemli. Bunları okuyan kişi farklı bir frekansa geçer. Aynı zamanda esma zikri, çözümü sadece Allah'tan istemek anlamına gelir.
Zihinsel bir çalışma var mı?
BAŞ MELEKLE İŞ BİRLİĞİ YAPIN!
Uykusuzluk sorununu yaratan ve 'kabule geçen' zihin ile ilgili diğer bir çalışma ise, "Zihni kişileştirip ona 'Artık bu uyku sorunumu ya da insomnia konumunu kabul etmiyorum' demek. Zihin yani ego, korku, kaygı, değersizlik hissi ile bizi sürekli geçmişte tutar. Bu çalışma da onun sesini dindirme üzerine.
Şifa konuları ile ilgili görevli baş melek İsrafil ile de işbirliği yapılabilir. Bu tarz konularda hazırlanan Vekf'ler vardır, özel etkileri olan levhalar. Uyku sorunu ile ilgili Anadolu'da çok kullanılır. Kişiler artık bu tarz çalışmalara da döndü, bilimin yanı sıra.
Uykusuzluğa 10 çare!
Uyku bozukluğuna karşı pratik bitkisel kürler
Uyku hapları yardım edebilir mi?
Uykuya dalmayı kolaylaştıran 20 tavsiye
Ne kadar uykuya ihtiyacımız vardır?
Dünya en uzun süre uykusuz kalma rekoru
Uyku apnesi belitileri
İşte kaliteli uykunun sırları!
Az uyku kilo mu yapıyor?
