"Bu kesinlikle bir dönüm noktası ama çok sayıda boşluk da içeriyor, eleştiriler var. Ancak yine de önemli bir başarı ve kısmen bir dönüm noktası diyebiliriz."
Biyolog ve Hayvan Deneylerine Karşı Doktorlar Örgütü'nün Sözcüsü Silke Bitz, AB'nin kozmetik alanındaki hayvan deneyleriyle ilgili yeni tüzüğünü bu sözlerle yorumluyor. AB'nin yeni kozmetik tüzüğü aslında mart ayından beri geçerli olan kozmetik alanında hayvan deneylerini yasaklayan direktifin teyit edilmesi anlamına geliyor. Yeni tüzük, hayvan deneyleriyle üretilen ürünlerin pazarlanmasını da yasaklıyor. AB bu sayede üreticilerin hayvan deneylerini başka alanlarda yapmalarını engellemeyi istiyor. Ancak Hayvan Deneylerine Karşı Doktorlar Örgütü Sözcüsü Silke Bitz'e göre bu yeterli değil. Çünkü çelişkili bir biçimde kozmetik ürünlerini ihraç etmek isteyenler hayvan deneyleri için istisnai bir izin alabiliyorlar. Bitz'e göre çoğu istemese de hayvan deneyi yapmak zorunda kalıyor. Silke Bitz, "Bunun anlamı şu: Bir firma örneğin Çin'e ürün pazarlamak istiyorsa, o zaman önceden olduğu gibi şimdi de hayvan deneyleri yapabiliyor. Çünkü Çin'deki makamlardan hayvan deneyleri yapmak için izin talep edilebiliyor" diye açıklıyor.
İkinci bir eleştiri noktası ise yasağın temizlik malzemeleri gibi diğer ürünler için geçerli olmaması. Bu ürünlerde kimyasal madde şartnamesi geçerli oluyor. Alman Hayvanları Koruma Birliği'nde hayvan deneyleri konusunda uzman olan Irmela Ruhdel, "Bu durumda kozmetik sanayii hayvan deneyinin sadece kozmetik amaçlar için yapılmadığını gösterebiliyorsa, o zaman muhteviyat yine de kozmetik ürünlerinde kullanılabiliyor" diyor.
Ancak kozmetik sanayii de durumdan memnun değil. Vücut Bakımı ve Temizlik Malzemeleri Sanayi Derneği, ürün güvenliği konusunda alternatif yöntemler bulunmamasından yakınıyor. Bu durum kozmetik sanayiinin kendisini yenileme gücü önünde de engel teşkil ediyor. Gerçi kozmetik sanayii yıllardır alternatif yöntemlerin geliştirilmesi üzerinde çalışıyor ve 1989 yılından bu yana gönüllü olarak hazır ürünler için hayvan deneyleri yapmaktan vazgeçmiş durumda.
Hayvan deneyleri konusunda çalışmalar yapan merkezden Michael Ölschlaeger, hayvan deneylerine alternatif bir yöntemi şöyle ifade ediyor:
"Günümüzde cildi tahriş eden ya da yaralayan maddelerin tespit edilmesinde kullanılan cilt modelleri var. Bunda insan hücreleri kullanılıyor. Bu, laboratuardaki hayvan deneylerinin tamamen yerine geçebilecek en iyi örnek."
AB içinde bilimsel amaçlar için yılda toplam 12 milyon hayvan kullanılıyor. Bu hayvanların kozmetik sanayii içindeki oranı oldukça düşük: Binde 2. Yani yaklaşık 2 bin hayvan. Vücut Bakımı ve Temizlik Malzemeleri Sanayi Derneği'nden Irmela Ruhdel'a göre bu yeterli değil:
"Hayvan deneyleri olmadan kullanılan yöntemler başka kimyasal maddeler ya da ilaçlar gibi geniş bir alanda da kullanılabilir. Bununla diğer alanlardaki hayvan deneylerinin sayısı da azaltılmış olur."
Ancak uzmanlar hayvan deneylerinden günümüzde tıp alanındaki temel araştırmalarda vazgeçilmesinin söz konusu olmadığının da altını çiziyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Luisa Frey / Hülya Topçu
Editör: Başak Özay
