Sektör temsilcileri, "Dünyanın yasakladığı balıkların Türk halkına yedirilmesi skandaldır. Sorumluları bir an önce tespit edilmelidir" dedi. İstanbul Aydın Üniversitesi Afet Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi Başkanı Yrd. Doç. Dr. Kubilay Kaptan, İzlanda'daki volkanik patlama sonucunda ortaya çıkan radyoaktif kimyasal maddelerin deniz suyuna karıştığını ve balıkların da zehirlendiğini ortaya koydu. Dün TAKVİM'de yayımlanan bu çalışmaya göre; sadece İzlanda'nın değil, aralarında Norveç, İsveç, Finlandiya ve Danimarka'nın da olduğu 9 ülkenin sularındaki balıklar patlamadan etkilendi.
İZLANDA İTİRAF EDİYOR
Çalışmaya göre; bu balıklar, ağır kurşun içermesi nedeniyle yiyenlerde kansere neden oluyor. Asıl skandal ise bu zehirli balıkların sadece Türkiye ve Güney Afrika'ya satılmış olması. Dünyanın her yerinde bölgeden balık alımı dururken, Türkiye'de TÜİK rakamlarına göre ithalat yüzde 150 arttı. Patlama sonrası İzlanda'da ve diğer ülkelerde yapılan testlerde hem deniz suyunun hem de denizde yaşayan canlıların radyoaktif maddelere maruz kaldıkları ve insan sağlığını tehdit ettikleri ortaya konuluyor. Bu tespitlere rağmen Türkiye, zehirli balıkları ithal etmeye devam etti. Üstelik, bu dönemde İzlanda ve Norveç elde kalan balıkları ucuza satınca ithalatımız da patladı. Kubilay Kaptan, İzlanda'daki testlerle ilgili olarak, "İzlanda Hayvan ve Tarım Bakanlığı'nın yayınladığı raporlarda ve İzlanda üniversitelerinde yapılan araştırmalarda, ülkede üretilen başta balık olmak üzere birçok ürünün kanserojen madde içerdiği açık olarak gözler önüne serilmiştir" dedi.
HER YERDE SATILIYOR
Türkiye'de, İzlanda ve Norveç gibi bölge ülkelerinden gelen başta somon olmak üzere balıklar her yerde rahatlıkla satılıyor. Marketlerde paketli halde bulunan bu ürünler, otel ve lokantalarda da vatandaşa sunuluyor. Şu an satılanlarda zehir olup olmadığı bilinmezken, özellikle 2010- 2012 dönemindeki balıkların hastalık saçtığı raporlarla da tespit edildi. Yapılan tespitlerde, balıklarda ağır kurşunlar, radyoaktif maddeler ve kanserojen kimyasallar görüldü. Balıkları yiyenlerde zamanla kanser, sinir sistemi bozuklukları, böbrek ve solunum yetmezliği gibi hastalıklara rastlanıyor.
BÖLGEDEN BALIK ALIP SATAN FİRMALAR
Türkiye'de halen 11 firma bölgeden ithalat yaparak ya da gelenleri satın alarak balık satışı yapıyor:
İmren Marmara Göl ve Deniz Ürünleri
Doblin Denizcilik Gıda Sanayi
Sagun Balıkçılık
Alfarm Alarko Leröy
Supet Su Turizm
Black Sea Food
Kemal Balıkçılık
Kocaman Balıkçılık
Derya Su Ürünleri
Munzur Su Ürünleri
İzem Dış Ticaret
TAHLİL YAPILMALI
Marmara Balıkçılar Birliği eski Başkanı Özcan Bayraktar, Türkiye'de avlanan balıklarda kanserojen madde olmadığını vurgulayarak, "Biz balıklarımızın sürekli tahlillerini yapıyoruz" dedi. "Keşke yurt dışından getirilen balıklara da aynı tahliller yapılsaydı" diyen Bayraktar, "Ama maalesef tahliller yapılmadan piyasaya sunuluyor" şeklinde konuştu.
EN LEZZETLİSİ BİZDE
Semt Pazarları Balık Satıcıları Derneği Başkanı Recep Akbal da, İzlanda'dan balık ithalatı yapıldığını doğrulayarak, "Maalesef kimi firmalar Türk halkının sağlığıyla oynuyor" dedi. Dünyanın en lezzetli balıklarının Türkiye'de yetiştiğini vurgulayan Akbal, şunları kaydetti: "Lezzetli, sağlıklı balık yemek için uzaklara gitmeye gerek yok. Karadeniz balıkları, hepsini geride bırakır."
9 AYRI ÜLKEYİ ETKİLEDİ
İzlanda' daki patlama, bölgedeki 9 ayrı ülkenin denizlerini etkiledi. Böylece bu ülkelerdeki balıklar şüpheli hale geldi.
PATLAMAYLA İTHALAT YÜZDE 150 ARTTI
YILLAR İTHALAT $
2009 .................. 4.130.089
2010 .................. 7.714.119
2011 .................. 10.671.246
2012 .................. 8.894.673
NOT: Tablodaki TÜİK verileri, İzlanda'dan Türkiye'ye yapılan balık, kabuklu hayvan, yumuşakça ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanların ithalat rakamlarıdır.
TAKVİM