Faizleri ortak hareket ederek belirledikleri yönünde soruşturulan 12 bankaya alt limitten ceza geldi. Rekabet Kurumu mevduat, kredi ve kredi kartı hizmetleri alanında mevzuatın ihlal edildiğini belirledi.
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın "Adil ve ölçülü olsun" çıkışından bir hafta sonra gelen kararda 12 bankaya toplam 1 milyar 116 milyon liralık ceza kesildi. Ancak Rekabet Kurumu soruşturma raporunda yer alan kartel iddialarını kabul etmedi. Kurum "kartel" tespiti yapsaydı ceza üst limitten verilecek ve miktar 5 milyara kadar çıkacaktı.
EN ÇOK CEZA GARANTİ'YE
Kurum bankaların 2011 yılı sonunda gayri safi gelirlerinin yüzde 0.3'ü ile yüzde 1.5'i oranında cezalar verdi. Rekabet Kurumu'nun 2007-2011 dönemini kapsayan soruşturmasında en yüksek ceza alan bankalar Akbank, Garanti ve Yapı Kredi oldu. Bu üç bankaya cironun yüzde 1.5'u oranında ceza kesildi. Akbank'a 172, Garanti'ye 231, Yapı Kredi'ye ise 149.9 milyon lira idari para cezası verildi. Aralarında Ziraat, Halkbank ve Vakıfbank'ın da bulunduğu kamu bankalarıyla İş ve Finansbank'a da yüzde 1 oranında ceza verilmesine karar verildi. En az cezayı ise binde 6'yla Denizbank, HSBC ve ING Bank aldı.
Babacan karardan önce konuşmuştuBaşbakan Yardımcısı Ali Babacan geçen hafta "Ceza adil ve ölçülü olsun" çıkışı yapmıştı. Cironun yüzde 10'una kadar kurumun ceza verme yetkisi olduğunu hatırlatan Babacan, "Ciroyu yüzde 10 ile çarptığınızda çok büyük rakamlar çıkıyor. Belirsizlik oluşturuyor. Sürecin sonuna yaklaşıyoruz. Burada 2 kriter var. Adil ve ölçülü. Arkadaşlar bunu kendi aralarında konuştular. Bizler ilgilendik biraz" demişti.
Ceza geldi hisse arttı
Karar dün borsa kapandıktan sonra açıklanmasına rağmen banka hisselerinin cezaya rağmen günü yükselişle kapatması "Karar borsaya sızdı mı?" tartışması yarattı. Soruşturma sürecinde 1 milyar liraya razı olduklarını belirten bankaların hisseleri arttı. Garanti yüzde 3.30, Akbank yüzde 4.20, Yapı Kredi yüzde 1.87, İş Bankası yüzde 2.42, Finansbank yüzde 0.28, Halkbank yüzde 2.18, Vakıfbank yüzde 2.11, Denizbank yüzde 0.45, TEB ise yüzde 1.47 yükseldi.
4. madde ne diyor?
Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanunu'nun 4. Maddesinde "Belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma, kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerini bu tür karar ve eylemleri hukuku aykırı ve yasaktır" deniyor.
Ceza yüksek, yargıya gideceğiz
Karardan sonra ilk açıklama en çok cezayı alan Garanti'den geldi. Garanti Bankası'nın üç şirketine kesilen toplam 213. 3 milyon liralık cezayı değerlendiren Genel Müdür Ergun Özen, cezaları çok yüksek bulduklarını söyledi. Kararı yargıya taşıyacaklarını belirten Özen, "Bankacılık sektörü en rekabetçi sektörlerden biri. Hiçbir fiyatı beraber belirlemiyoruz. Böyle bir şey söz konusu değil. Biz demek ki derdimizi yeteri kadar anlatamadık" dedi.
Soruşturma 2 Kasım 2011'e dayanıyor
Rekabet Kurumu, 2 Kasım 2011'de Akbank, Finans Bank, HSBC Bank, ING Bank, Türk Ekonomi Bankası, Garanti Bankası, Halkbank, İş Bankası, Vakıfbank, Yapı ve Kredi, Ziraat Bankası ile Garanti Ödeme Sistemleri A.Ş. ve Garanti Konut Finansmanı Danışmanlık A.Ş. hakkında soruşturma açılmasına karar vermişti. Soruşturma, kredi kartı ihraç eden bankaların kredi kartı alışveriş ve gecikme faizi oranlarını da kapsayacak şekilde oranları anlaşarak belirlediği iddiaları üzerine başlatılmıştı. Bankalar savunmalarında kartel iddialarını reddedip, faizi ortak belirlediklerini kısmen kabul etmişlerdi.
