İkişer kişilik ekipler halinde dolaşan ve İstanbul'un 39 ilçesinde 1116 kişilik sivil polis kadrosu ile görev yapan Güven Timleri, 2012 yılında 32 bin 672 olaya birebir müdahalede bulundu. Takım oyunu ve iş bölümü ile çalışan sivil dedektifler kılıktan kılığa girdi, kimi zaman Noel Baba oldu, kimi zaman simitçi… son bir yıl içerisinde meydana gelen vakalarda toplam 35 bin 102 şüpheliyi suçüstü yakalayarak gözaltına aldı…
İstanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın'ın "sokak polisi" projeleri kapsamında 2009 yılında oluşturulan Güven Timleri, sokak suçları ve suçluları ile mücadelesine hız kaybetmeden devam ediyor. Yılbaşı geceleri Noel Baba kılığında sokaklarda dolaşarak cinsel taciz, hırsızlık ve yankesicilik suçlarına göz açtırmayan Güven Timleri, 2012 yılında İstanbul'un 39 ilçesinde bin 116 kişilik sivil polis kadrosu ile görev yaptı. Bir yıllık süre içerisinde 32 bin 672 olaya birebir müdahale eden ekipler, toplamda 35 bin 102 şüpheliyi suçüstü yakalayarak gözaltına aldı. İlçe karakolları ile İstanbul Asayiş Şube Müdürlüğü'ne götürülen şüphelilerin 12 bin 387'si tutuklanarak cezaevlerine gönderildi. Özellikle 2000'li yılların başlarında kadın vatandaşlar ile yaşlıların kabusu haline dönüşen ve en son 2011 yılında vaka sayısı 32 olan kap-kaç suçları, 2012'de 17'ye geriledi.
Cadde, sokak ve kaldırımlarda dümeni suçlulara kıran Güven Timleri, İstanbul'da artık araçlı ve motorlu ekipler halinde de dolaşıyor. Birer satranç uzmanı edası ile hangi hamleyi ne zaman yapacaklarını iyi bilen suç uzmanları, İstiklal Caddesi'nde adeta 'Nostaljik Tramvay' ile yarışıyorlar. İşte Güven Timleri'nin 2012 yılı suçlu yakalama projeleri ve öyküleri…
1800 metre takip ettiler, kadınlar tuvaletinde bastılar
Yılbaşı gecesi kutlamaların adresi olan Beyoğlu'nda görevli iki sivil dedektif, İstiklal Caddesi girişinde yürümekte olan iki turist kadını tacize yeltenen ve peşlerinden giden bir şüpheliyi takibe aldı. 23 yaşındaki Erman E. isimli yankesicilik şüphelisi, iz peşinde olan sivil polisleri Galatasaray'da fark etti. Fark edildiklerini anlayan Güven Timleri, bölgede görevli olan iki arkadaşlarına eşkal tarifi ile konuyu devretti. Şüpheliyi takibe alan iki yeni dedektif, zanlıyı Tünel'e kadar izledi. Şüpheli, kadınların Asmalımescit'te tercih ettikleri eğlence mekanına girdi. Polis de soluğu o gece kulübünde aldı. Erman E.'yi izlemeye devam eden Güven Timleri, iki buçuk saat süren takibi, kadınlar tuvaletinde sonuçlandırdı. Eğlence mekanında (Babylon) tacize yeltendiği ve iki turistin çantasına uzandığı belirlenen şüpheli, kadınlardan bir tanesi tuvalete gittiğinde peşinden içeriye girdi. Sarhoş taklidi yaparak dikkat çekmemeyi başaran Güven Timleri, şüpheliyi kadınlar tuvaletinde gözaltına aldı ve mekandan çıkarttı. Şüpheli, turist oldukları belirlenen kadınların kendisinden şikayetçi olmaması nedeniyle serbest bırakıldı.
Tezgahtar ve müşteri rolleri ile 73 şüpheli yakalandı
Yankesicilik suçlarından ötürü İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nde 48 adet sabıkası bulunan 36 yaşındaki Aslı S. geçtiğimiz Kasım ayında İstiklal Caddesi'nde girdiği bir kadın mağazasında koltuğun üzerinde duran küçük çantayı hedef aldı. Sahibinin ayakkabı denemesini fırsat bilen ve çantaya yaklaşan şüpheli, ilk olarak montunu çantanın üzerine bıraktı. Ardından da montunu çantaya sardı. Kaldırımcılık suçu adına hünerlerini sergilediği esnada, kendisini Taksim'deki Cumhuriyet Anıtı'ndan itibaren takibe alan ve ardından müşteri gibi mağazaya giren kadın Güven Timi'nden habersizdi. Montu ile sarmaladığı çantayı çalmaya yeltenen şüpheli, mağazayı terk etmek için hızla arkasını döndüğünde polisi fark etti ve bayılmış numarası yaparak kendisini yere bıraktı. Taksim Polis Merkezi'ne götürüldüğünü anladığında ise ayılmaktan başka çaresi kalmamıştı. Asayiş Şube Müdürlüğü'ne sevk edildi ve deliller ışığında Metris Cezaevi'ne gönderildi.
Barmen-müşteri tekniği, yankesicilere kelepçe vurdu
Beyoğlu'ndaki gece kulüplerinde yaşanan hırsızlık olaylarına yönelik ihbarlar üzerine soruşturma başlatan İstanbul Polisi, hırsızlık vakalarının meydana geldiği mekanlara ait güvenlik kameralarını inceledikten sonra iki şüphelinin kimliğini tespit etti. Şüphelilerin, müşteri olarak girdikleri yedi farklı işletmede vatandaşların dalgınlıklarından faydalanarak masalarının üzerlerine bıraktıkları cep telefonları ile sandalyelerinin arkalarına astıkları çantaları çaldıkları belirlendi. Yankesicilik ve Dolandırıcılık Büro Amirliği'ne bağlı ekipler, kimliklerini belirledikleri 34 yaşındaki Elvan B. ile 32 yaşındaki Veysel Z.'nin fotoğraflarını B Bölgesi Güven Timleri'ne dağıttı. Bölgede yer alan gece kulüplerinde çalışma başlatan sivil ekipler, iki şüpheliye 24 Kasım 2012 Cumartesi gecesi İstiklal Caddesi'nde rastladı ve takip başladı. Şüphelilerin girdikleri gece kulübüne giden iki Güven Timi, barmen ve müşteri olmak üzere ikiye ayrıldı. Polisler, bar bölümünden izledikleri Elvan B. ile Veysel Z.'yi suçüstü yakalayarak gözaltına aldı.
Kaçakçılara ve zehir tacirlerine de rahat vermiyorlar
Geçen yıl Ağustos ayında, şüpheli hareketler sergileyen 17 yaşındaki Muhammet Ö.'yü durdurarak kimlik kontrolü yapan polis, suç unsuru bulunamaması nedeniyle genci serbest bıraktı fakat genç, otobüs firmalarının üst katlarından izlemeye alındı. Takip edebileceğini düşünen Muhammet Ö., telefonundan aradığı arkadaşı Jale E.'yi yanına çağırdı. Takip çemberine giren genç kız, bir otobüs firmasının emanetine giderek kırmızı renkli valizi aldığında ikili yakalandı. Dört saat süren takipten, piyasa değeri 50 bin lira olan 14 kilogram esrar maddesi çıktı. İşte sivil ekiplerin bir başka uyuşturucu çalışması: Tarlabaşı'nda uyuşturucu sattığı tespit edilen şüpheliyi takip eden B Bölgesi Güven Timleri, operasyon için taksi kiraladı. Bir Güven Timi aracı kullandı, diğeri ise şoför koltuğunun yanına oturdu. Bir taksinin, dükkanı önünde durduğunu fark eden 22 yaşındaki Mehmet A., "Bir şey mi istediniz?" dedi. Polisler "Kaya gibi olmak istiyoruz" yanıtını verdi. Müşteri zannettiği sivil polislerin uzattığı 100 lira karşılığında iki adet taş kokain veren uyuşturucu taciri, suçüstü yakalandığı için tutuklandı. Timler, Mart 2012'de Fatih'te düzenlenen operasyon ile 4 bin 954 paket kaçak sigara ele geçirdiler.
Ticariler, turist zannederek sivil ekipleri dolandırınca
Operasyonun düğmesine, ticari taksicilere yönelik şikayetlerin artması üzerine geçtiğimiz Kasım ayı başında basıldı. İstanbul'un belirli noktalarında yabancı turistleri dolandırdıkları tespit edilen ticari taksicilere yönelik özel bir çalışma başlatan polis; Beyoğlu, Eminönü ve Sultanahmet başta olmak üzere turistlerin yoğun olarak bulunduğu bölgelerde taksici avına çıktı. 'Sosyal yaşamın simgeleri' arasına karışan Güven Timleri, ülkemize gelen yabancı uyruklu turistleri dolandıran taksicileri tespit etmek için cinsiyet ayırt etmeksizin turist kılığına girdi. Taksilerine binen turist müşteri kılığındaki polislerin verdikleri 50 lira değerindeki parayı el çabukluğu kullanarak 5 lira ile değiştiren ve "5 lira verdiniz" diyerek dolandırmaya çalıştığı tespit edilen 72 taksici, bir hafta süren operasyon kapsamında sivil polisler tarafından suçüstü yakalandı. Taksimetrelerine özel aparat ve düzenekler yerleştirerek kurdukları sistem aracılığıyla hesabın ikiye katlanmasını sağlayan ve genellikle yabancı uyruklu turistler ile yaşlı vatandaşları dolandırdıkları belirlenen 12 taksici de Güven Timleri'nce gözaltına alındı. Asayiş Şube Müdürlüğü'ne sevk edilen taksicilerden 8'i tutuklanarak cezaevlerine gönderildi. Yakın mesafelere gitmek isteyen müşteri kılığındaki polisleri araçlarına almamaları nedeniyle 10 bin 267 ticari taksiciye 'Kabahatler Kanunu' kapsamında cezai işlem uygulandı. Vatandaşlar, benzeri vakalarda mutlaka şikayet etmeleri konusunda uyarıldı.
"Dondurma satıyordu, sonra polis oldu. Biz de şaşırdık"
Yaz aylarında yankesicilik vakalarının en fazla yaşandığı semt olan Fatih'te kestaneci, mısırcı ve dondurmacı tezgahlarında görev yapan Güven Timleri, turist olarak İstanbul'a gelen 24 yaşındaki Ukraynalı İnna B. ile 26 yaşındaki Amerikalı arkadaşı Katarina Z.'nin omuzlarında asılı olan çantalarını aynı anda kaptıktan sonra kaçan 24 yaşındaki Ali B.'yi suçüstü yakaladı. Büyük Reşitpaşa Caddesi üzerinde meydana gelen kısa kovalamaca, turistleri de şaşkına çevirdi. Yere düşerek bacağından yaralanan İnna B., kaldırıldığı Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde tedavi altına alındıktan sonra arkadaşı Katarina Z. ile birlikte Beyazıt Polis Merkezi'ne götürüldü. İnna B. ile Katarina Z.'nin tercüman aracılığıyla ifadeleri alındı. İki turist, "Aniden bir adam gelerek çantalarımızı aldı. O esnada dondurma alıyorduk. Dondurmayı satın aldığımız kişi bağırarak koşmaya başladı. Etraftaki insanlar da yardım edince adamı yakaladılar. İlk önce yardımsever bir insan olduğunu düşündük. Sonra polis olduğunu öğrendik. Hırsızın böyle kısa sürede yakalanması da bizleri şaşırttı. Türkiye'deki uygulama, diğer ülkelere örnek olmalı. Her ülkede en azından turistler için çeşitli meslek gruplarına giren polisler bulunmalı. Türkiye'de uzun yıllar boyunca unutamayacağımız bir hatıramız oldu" dedi. İnna B. ile Katarina Z.'ye çantaları eksiksiz olarak teslim edildi. Sabıkası olmadığı ifade edilen Ali B. ise tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
Etek altı fotoğraf çeken tacizcilere saatlerce takip...
Metrobüs, otobüs ve minibüs gibi taşıma araçlarında, merdivenlerde, kafe ve restoranlarda kadınların kabusu olan etek altı tacizcileri, Güven Timleri'nin suç ortalaması yüksek olan ve kalabalık noktalarda artırılmasına rağmen tükenmedi. Sivil ekipler, kadınlara sözlü veya fiziksel tacizde bulunan kişileri linç edilmekten kurtarırcasına gözaltına alıyor. Cep telefonları veya farklı cihazlar aracılığıyla kadınların etek altı fotoğraflarını çekiyor, görüntüleme yapıyorlar. Tıpkı, 1 Temmuz'da B Bölgesi Güven Timleri tarafından Taksim'de yakalanan 35 yaşındaki Selahattin Asım A. gibi. Şüpheli görünmesi üzerine polisler tarafından İstiklal Caddesi'nde takibe alınan Selahattin Asım A. isimli şahsın, kalabalık olan kafe ve restoranlara gittiğini ve sürekli olarak etekli olan kızların yanına oturduğunu tespit eden polis, şüphelinin çantasını yere bırakarak kayıt yaptığını belirledi. Selahattin Asım A., bir kafede oturan ve arkadaşlarının yanından ayrılan 17 yaşındaki İ.A. isimli genç kızı takibe alınca yakayı ele verdi. 70 dakika boyunca şahsı takip eden ve şüphelinin çantasının ucunda çıkıntı olduğunu fark eden sivil polisler, musluk imalatçısı olduğu belirlenen şahıs gözaltına aldığında şüphelinin çantasına düzenek kurduğunu ve telefon ile etek altı görüntü çektiğini saptadı. Evli ve üç çocuk babası olduğu ortaya çıkan taciz şüphelisinin cep telefonundan çok sayıda kadına ait müstehcen fotoğraf ve video kaydı çıktı. Taciz şüphelisi tutuksuz yargılanıyor.
Emir Somer