Amerikan yönetiminin, Suriye'deki kimyasal silahların Esad rejiminin kontrolünden çıkması durumunda müdahale etmeleri için Türkiye ve Ürdün tarafına baskı yaptığı öne sürüldü.
İddiaya göre Batılı hükümetler bu sebeple Türk ve Ürdün ordusuna kimyasal silahlara karşı kullanılacak malzemenin yanı sıra askeri eğitim vermeye başladı. Gerek görülmesi halinde acilen harekete geçecek birliklerin, kimyasal silahları kontrol altına alması hedefleniyor. Center of Public Integrity adlı internet sitesinin haberine göre, ABD yönetimi, Esad rejiminin çökmesinin ardından kimyasal silahların ülke dışına çıkarılması operasyonu için Irak ve Rusya ile de görüşüyor. Washington, bu silahların Hizbullah gibi Amerikan ve İsrail karşıtı grupların eline geçmesinden endişe ediyor.
Adı açıklanmayan Amerikalı yetkililere dayandırılan habere göre; Türkiye ve Ürdün henüz kendilerine biçilen bu rolü oynama konusunda söz vermiş değil. Siteye konuşan Ürdün Büyükelçiliği Sözcüsü Dana Zureykat, Ürdün askerlerinin bu konuda bir eğitim aldığını doğruladı fakat bunun herhangi bir operasyonla ilgili olmadığını savundu. Zureykat, Suriye'deki kimyasal silahların akıbeti konusunda dost ülkelerle istişare içinde olduklarını söylemekle yetindi.
Habere göre kimyasal silahlara karşı koruma sağlayan giysiler ve detektörler kış öncesinde bölgeye gönderilmeye başlandı. Türk Büyükelçiliği de konuyla ilgili açıklama yapmaktan kaçındı. Fakat ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey, "Ankara, Suriye krizinin çözümü için ABD'nin bölgede daha büyük rol oynamasını istiyor ama Türkler piyade erlerimiz olma konusunda genelde pek istekli değildir." dedi.
Üzerinde çalışılan senaryolardan birine göre kimyasal silahlar önce Türkiye, Irak ya da Ürdün'deki güvenlik askeri tesislere götürülecek. ABD ve Batılı müttefikleri ise bunları bir yıl içinde peyderpey imha edecek. Diğer bir seçenek ise silahların Tartus'tan bir Rus gemisine yüklenmesi ve Batı'nın maddi desteğiyle Rusya'da kurulacak bir tesiste imha edilmesi.
Habere göre; 350-400 ton civarında olduğu tahmin edilen kimyasal silahlardan büyük endişe duyan ABD, bazı Suriyeli komutanlarla doğrudan temasa geçerek, "güvenlik, yeni hükümette rol alma garantisi" gibi tekliflerle, bu silahlar konusunda 'sorumlu' davranmalarını sağlamaya çalışıyor. Esad rejimine karşı mücadele eden muhalif komutanlara da kimyasal silahları ele geçirmeleri durumunda bunların müttefiklere teslimi konusunda da benzer mesajlar iletiliyor.
Bölgedeki özel kuvvetlerin, kimyasal silahların yanlış ellere düşmesi ya da geniş alana yayılması istihbaratı almaları durumunda doğrudan müdahale edebilecekleri de iddialar arasında.
Cihan
