Avrupa'da domuz gribi dört yıl aradan sonra yeniden ortaya çıktı. Norveç'te geçen hafta 11 yaşındaki çocuğun domuz gribinden ölmesinin ardından 14 yeni H1N1 vakasına daha rastlandı.
H1N1 ülkemiz için de epey tanıdık. 2009'da birçok kişi salgından etkilenmişti. Virüs şimdilerde Avrupa'yı yeniden tehdit ediyor. Norveç Halk Sağlığı Enstitüsü domuz gribinin sağlığı tehdit ettiğini açıkladı. Üstelik risk grubundaki herkesi aşı olmaya davet etti. Enstitü, Norveç'te değişik bölgelerde hastanelere başvuran 14 kişide domuz gribi virüsüne (H1N1) rastlandığını açıkladı.
2009 yılında yaşanan domuz gribi salgınında Norveç'te tam 32 kişi hayatını kaybetmişti. Enstitü, Norveç'te değişik bölgelerde hastanelere başvuran 14 kişide yapılan testler sonucunda domuz gribi virüsüne (H1N1) rastlandığını belirtti.
Peki Avrupa yeniden H1N1 tehdidi altındayken Türkiye'de durum ne? Aklımıza takılan tüm soruları Çamlıca Medicana Hastanesi'nden İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Engin Yurt ile konuştuk.
Domuz Gribi Nedir?
Domuz gribi, influenza A virüsleriyle oluşan bir hastalıktır. Influenza A virüsleri insandan başka domuzlarda, atlarda, ördeklerde, hindilerde hatta balinada hastalık yaptığı bulunmuş göçmen kuşların bu influenza virüslerini bütün dünyaya yaydığı gösterilmiştir. Hayvanlardan insana bu virüsün geçebileceği önce domuzda gösterilmiş; daha sonra kuşlardan da insana influenza A virüslerinin bulaşabildiği ( kuş gribi ) anlaşılmıştır.
Nasıl Bulaşır?
Influenza A virüsleri insandan insana burun boğaz salgıları ile solunum yolundan bulaşmaktadır. Ayrıca infeksiyona yakalanmış olanların öksürük hapşırık gibi reflekslerle çıkardıkları salgıların bulaştığı havlu ve eşyalara temasla da bulaşma olabilir. Tokalaşma öpüşme vb. yakın temas ile de bulaşma olabilir. Hastalığın kuluçka süresi 5 - 7 gündür. Bu tam olarak mikrobun alınmasından hastalık belirtilerinin ortaya çıkmasına kadar geçen süredir.
Belirtileri nelerdir?
Başka bir nedenle açıklanamayan 38 dereceyi geçen ateş -genellikle ani başlar-, yaygın vücut ağrısı, baş ve boğaz ağrısı, öksürük, hapşırık ve solunum güçlüğü gibi belirtiler görülür.
Riskli temas nedir?
Son 7 gün içinde domuz gribine yakalanmış bir kişi ile yakın temas veya son 7 gün içinde insandan insana bulaşmanın tespit edildiği bir ülkede bulunmak riskli temas sayılır. Riskli temasın yanı sıra yukarda bahsedilen hastalık belirtilerini taşıyan insanlar olası vaka kabul edilir bunlardan uygun numuneler alınarak ( boğaz kültürü, burun kültürü vb ) laboratuar tanıları konulur. Laboratuarda kesin tanı almış vakalar hastaneye yatırılarak tedavileri yapılır. Hastaneye yatırılması gerekmeyen olası vakalar evlerinde takibe alınabilir.
***
Tedavi
Tedavide kullanılan antiviral ilaçlar kullanılıyor. Kesin vaka ile son 7 gün içinde yakın teması olan ancak klinik belirtileri olmayanlara koruyucu dozda 7 gün süre ile tedavi dozunun yarısı kadar ilaç veriliyor. Kesinleşmiş vakayı takip eden sağlık personeli ve laboratuar çalışanları da 6 haftayı geçmemek şartıyla koruyucu tedaviye alınıyor.
Korunma ve aşı
Kalabalık ortamlardan olabildiğince uzak durma, el sıkışma, öpüşme vb. yakın temastan kaçınma, gerekirse maske takma, sık sık el yıkama ( en önemli önlemdir) başlıca önemler. Aşı geliştirme çalışmaları sürmekte, bu virüsün (H1N1) bir Influenza A virüsü olması ve genetik yapısını değiştirebilme özelliğinin diğer Influenza virüslerinden daha baskın olması aşı geliştirme çalışmalarında zorluk oluşturuyor.
