Metalurji Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü doktora öğrencisi Sena Bilgiç, Yrd. Doç. Dr. Neşe Şahin Yeşilçubuk yönetiminde yürüttüğü yüksek lisans tez çalışmasında, engerek otu tohum yağı ve zeytinyağı kullanarak ''dünyada ilk kez'' omega-3 ve omega-6 yağ asitlerince zenginleştirilmiş fonksiyonel özellikte yeni bir yapılandırılmış yağ üretti.
İTÜ'nün yazılı açıklamasına göre, iki akademisyenin konuyla ilgili makalesi, Journal of the American Oil Chemists' Society dergisinde yayımlandı. Yeni ürün genetiği değiştirilmiş bir ürün değil, ''enzimatik interestertifikasyon'' denilen doğal bir süreç sonucu elde edildi. Elde edilen yapılandırılmış yağın içerisinde yüzde 25 oranında omega-3 yağ asidi bulunuyor.
Bu yağdan günde 2 gram tüketildiğinde günlük tavsiye edilen omega-3 miktarı (500 mg) karşılanabilecek. Yeni üretilen yağ, yemeklik sıvı yağ olarak tüketilebileceği gibi salata sosu, mayonez, margarin, bebek maması formülasyonları gibi çok çeşitli gıda gruplarında kullanabilecek. Sena Bilgiç, konuya ilişkin şu değerlendirmede bulundu: ''İyi bir omega-3 kaynağı olarak bilinen balık yağı, gün geçtikçe azalan balık stokları, balık tüketiminin mevsimsel değişiklik göstermesi, hayvansal kaynakların bazı tüketiciler tarafından tercih edilmemesi gibi sebepler açısından iyi bir kaynak değildir.
Bu nedenle, günümüzde alternatif omega-3 ve omega-6 kaynaklarına ihtiyaç duyulmaktadır. Engerek otu tohum yağı içermiş olduğu yüksek SDA konsantrasyonu ve sahip olduğu diğer omega-3 ve omega-6 yağ asitleri dolayısıyla balık yağına alternatif bir yağ olarak görülmektedir.''
Engerek otu Türkiye'de doğal olarak yetişiyor
Engerek otu, Türkiye'de orman altları, buğday, nohut, tek yıllık yem bitkileri ve ayçiçeği tarlalarında doğal olarak yetişiyor. Çevre ve Orman Bakanlığı verilerine göre, Kırklareli, Edirne, İstanbul, Bursa, Bolu, Kastamonu, Sinop, Samsun, Giresun, Erzurum, Çorum ve Ankara'da oldukça yaygın bulunuyor.
Engerek otu yurt dışında tohum yağı, ilaç sanayinde egzama gibi cilt rahatsızlıklarının tedavisinde ve diğer bazı cilt rahatsızlıklarının tedavisinde, kozmetik ve kişisel bakım sanayinde kullanılıyor. Çalışmalarda engerek otu tohum yağının cilt kırışıklıklarını azalttığı, cildi güneş ışığının zararlı etkilerinden koruduğu ve nemlendirdiği tespit edildi. Engerek otu tohum yağı içermiş olduğu omega-3 ve omega-6 yağ asitleri sebebiyle bazı kanser türleri, kalp rahatsızlıkları, cilt rahatsızlıkları gibi hastalıklarda etkili olması nedeniyle balık yağına alternatif bitkisel bir yağ kaynağı olarak da öngörülüyor.
İTÜ'lü akademisyenlerin çalışması sektör temsilcilerinin de aralarında bulunduğu bir kongrede de tartışıldı. Yağ üreticilerinin gurme yağ veya sağlıklı yağ üretmeye olan yaklaşımları ile bu yağı üretme isteklerinin paralel olacağı tahmin ediliyor.
