Birçok kişi çocukların stresten etkilenmediğini düşünse de uzmanlar uyarıyor: Çocuklar stresi en az sizin kadar hissedebilirler!
Dr. Mehmet Yavuz
Yaşanan önemli değişiklikler, iş hayatının zorlukları, ikili ya da aile ilişkilerindeki iletişim sorunları, fizyolojik değişikler ve birçok daha neden strese yol açabiliyor. Fizyolojik ve psikolojik pek çok soruna neden olabilecek aşırı stresi sadece yetişkinler yaşamıyor. Bu durumdan en az yetişkinler kadar çocukların da etkilenebileceğini söyleyen Dr.Mehmet Yavuz, çocuklarda yaşanan stresin nedenlerini belirterek, çözüm önerileri sunuyor.
Çocuğunuz Stres Altında Olabilir!
Ebeveynler, çocuklarının rahat olduğunu ve yaşanan stresten etkilenmediğini düşünse de çocukların da stres altında olabileceğini söyleyen Dr. Mehmet Yavuz, ailelerin bu durumu anlamaları için şöyle ipuçları veriyor: 'Çocuğunuzun hareketlerinde değişiklikler fark ediyorsanız bu durum çocuğun kendisini stres altında hissetmesinden kaynaklanabilir. İçe kapanma, uyku ve yeme problemleri, aniden ortaya çıkan şiddetli ağlamalar, aşırı kızgınlık hali, davranışlarını kontrol edememe, sosyal çevreye karşı baş gösteren ilgisizlik, okul yaşamında başarısızlık gibi durumlar söz konusuysa çocuğunuz kendisini stres altında hissediyor olabilir.
Stresin Farklı Nedenleri Olabilir
Doktor Mehmet Yavuz, çocuklarda stresin temel iki nedene bağlı olarak çeşitli durumlardan kaynaklanabileceğini belirtiyor. Doktor Mehmet Yavuz, 'Çocuklarda görülen stres iç kaynaklara ve dış kaynaklara bağlı olarak ortaya çıkan nedenlerden olabiliyor. İç kaynak olarak ortaya çıkan nedenler arasında, çocuğun gelişimine bağlı olan nedenler ilk sırayı alıyor. Çocuklar büyürken farklı gelişim evrelerinden geçerler ve kendine göre zorluklar yaşarlar. Bu durum çocuğun kendisini stres altında hissetmesine neden olabilir. Diğer bir neden ise çocuğunuz karakteristik özelliğinden dolayı kaynaklanıyor. İçe dönük, hassas yapıdaki çocuklar kendilerini daha fazla stres altında hissederler. Fiziksel nedenler de stresli olmasına sebep olabilir. Çocuğunuzun sahip olduğu bir fiziksel engel ya da kronik bir hastalık onun dış olayları farklı algılamasına ve stres yaşamasına sebep olabilir.' diyerek iç kaynaklardan kaynaklanan nedenlere dikkat çekiyor.
Çocuğunuzun Çevresi de Stres Kaynağı Olabilir
Dış kaynakların da çocukta stres yaratabileceğine vurgu yapan Dr. Mehmet Yavuz, stres kaynağı olarak aile etkenine de dikkat çekiyor. Dr. Yavuz, 'Huzursuz bir aile ortamı çocuğun psikolojisini olumsuz yönde etkileyerek kendisini rahat hissetmemesine sebep olur. Bu nedenle stres belirtilerine yol açabilir. Çocuğunuzun, sosyal çevresinde de kendisini rahat hissetmesi oldukça önem taşıyor. Kendisini dışlanmış ya da zayıf hissediyorsa stres belirtileri baş gösterebilir. Bir diğer etken ise, çocuğunuza sunduğunuz sayıca fazla aktivite seçeneği. Ebeveyn olarak çocuğunuzun donanımlı yetişmesi adına birçok alanda eğitim görmesini, bilgi sahibi olmasını istiyor olabilirsiniz ancak çocuğunuzun bunu istememesi ya da başarısız olma korkusu kendisini streste hissetmesine yol açabilir.' diyerek ailelere uyarılarda bulunuyor.
Stres Kaynağı Olmayın!
Doktor Mehmet Yavuz, bazı ailelerin aşırı koruma güdüsüyle istemeden de olsa çocuklarını strese soktuklarını belirterek, 'Çocuğunuzdan beklentileriniz anlamlı olsun. Onun yaşının küçük olduğunu ve oyuna ihtiyacı olduğunu unutmayın ve ona oyun oynayabilmesi için zaman yaratın. Çocuğunuzun bir şeyleri yapması için farklı seçeneklerde bulunun ve kendi iradesiyle karar vermesini sağlayın. Çocuğunuzla beraber TV seyrettiğinizde, programlarınızı ona göre seçin. Şiddet ya da dram içeren içerikler izletmeyin' şeklinde vurgu yaparak aileleri uyarıyor.
Çocuğunuzu Stresten Koruyabilirsiniz!
Çocuğun stresini ailenin engelleyebileceğini ve azaltabileceğini söyleyen Dr. Mehmet Yavuz, şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Çocuğunuzla konuşabilir ve onu anladığınızı ifade edebilirsiniz. Fakat bu süreçte de dengeyi iyi kurmalısınız. Aynı konuyu sürekli konuşmak da çocuğunuzu strese sokabilir.
- Kendinizi stres altında hissettiğiniz durumlarda, çocuğunuza da faydanız olmayabilir. Bu nedenle yakın çevrenizde çocuğunuz ile konuşabilecek kişilerin varlığı size yardımcı olabilir.
- Çocuğunuza stresle problem çözmenin ve stresle mücadele etme becerisi kazandırabilirsiniz. Unutmayın, bu beceriler ona hayat boyu yardımcı olacaktır.
- Çocuğunuza stresli olduğu durumlarda destek olun. Stresli olduğu zamanlarda oyun oynaması ve resim yapmasına fırsat tanıyabilir, bu sayede çocuğunuzu stres kaynağından uzaklaştırabilirsiniz.
- Günün stresini çocuğunuza yansıtmanız da onu olumsuz yönde etkileyebilir. Sizin mutsuzluğunuz direkt olarak çocuğa yansıyabilir bu durum da çocuğunuzu gererek strese sokabilir.
- Büyük bir şehirde yaşıyorsanız, çocuğunuzu şehir hayatının gerginliğinden ve stresinden uzaklaştırmak için arkadaşlarıyla sağlıklı vakit geçirebileceği durumlar yarabilirsiniz.
Sağlık ve yaşam dergisi
