Ekim ayında euro bölgesinde yıllık enflasyon yüzde 2.5'ten yüzde 0.7'ye geriledi. Bu oran süper düşük enflasyon olarak değerlendiriliyor.
Peki enflasyonun gerilemesi ekonomiyi nasıl etkiliyor? Enflasyon azalıyorsa, tüketici, fiyatlar daha da gerileyecek beklentisiyle mal alımlarını erteliyor. Firmalar, gerileyen fiyatlar nedeniyle kâr beklentisi azaldığından yatırımlarını erteliyorlar. Böylece toplam talep hızla geriliyor. Ekonomi durgunluğa giriyor. Dolayısıyla merkez bankaları yıllık enflasyonu yüzde 2'nin altına düşürmemeye çalışıyorlar. Avrupa Merkez Bankası da işte bu nedenle enflasyon hedefini yüzde 2 olarak belirledi.
Hatta devletlere 200 milyar euro, bankalara üç yıl vadeli 1 trilyon euro borç verdiği halde fiyatlar artmıyor.
Gelelim işsizliğe...
Euro bölgesinde ekim ayında işsizlik yüzde 12.2 oldu. O halde enflasyon azalırken işsizliğin artması Avrupa Merkez Bankası'nın (AMB) yeni bir hamle yapmasını gerektiriyor.
Bu hafta perşembe günü AMB toplanacak. Ve bu toplantıda AMB'nin politika faizlerini yüzde 0.50'den yüzde 0.25'e indirmesi bekleniyor.
Bazı iktisatçılar ise faizlerin değiştirilmesinin aralık toplantısına sarkacağını, orta vadeli enflasyon raporunun o tarihte güncelleştirileceğini söylüyorlar.
Peki süper düşük enflasyonla Avrupa batar mı? Amerikan Hazinesi'ne göre euro bölgesinin durgunluktan bir türlü çıkamayışının nedeni Almanya oluyor. Çünkü Almanya iç tüketimi çoğaltmayıp sürekli ihracata yönelerek cari işlemler fazlası veriyor, bu nedenle küresel dengeleri bozuyor. Almanya'nın cari işlemler fazlası 242 milyar doları buldu. Bu tutar dünyada en yüksek cari işlemler fazlasına denk geliyor. ABD'nin ise 412 milyar dolar cari açığı var. O halde ne yapmalı?
Almanya iç tüketimini çoğaltmalı.
Fakat Almanya ABD'nin bu çağrısına geçen hafta olumsuz cevap verdi. ABD'ye cevabında Alman Maliye Bakanı Wolfgang Schauble "ucuz ve kaliteli mal ürettiğimiz için ihracatımız artıyor" dedi. Fakat Almanya bu şekilde yola devam ederse Yunanistan, İspanya ve İrlanda'nın euro bölgesinde kalmaları zorlaşıyor. Çünkü yıllık enflasyon Yunanistan'da yüzde 1, İspanya'da yüzde 0.1 geriledi. İrlanda'da ise değişmedi. Oysa Almanya'da enflasyon yüzde 1.3, Avusturya ve Hollanda'da yüzde 2'ye yakın seyrediyor.
Tekrar Euro bölgesinin ekim ayı enflasyon ve işsizlik verilerine dönersek... Bu son veriler karşısında faizlerin indirileceği beklentisiyle euro, dolar karşısında değer kaybetti. Euro/dolar paritesi 1.38'den 1.34 seviyesine geriledi. Tabii Türk parası da buna paralel olarak dolar karşısında değer kaybedip yeniden 2 liranın üzerine çıktı. Altın fiyatları da euro/ dolar paritesine bağlı olarak aşağı yönlü hareket etti. O halde Avrupa Merkez Bankası perşembe günü faiz indirim kararı alırsa fiyatlar şimdiden belirlendi diyebiliriz. Eğer Avrupa Merkez Bankası faizleri değiştirmezse bu defa ABD'den gelecek haberlerin fiyatlar üzerinde etkin olacağını söyleyelim.