Güney Kıbrıs bankaları battı. Şimdi tartışmalar bu faturayı kimin ödeyeceği üzerine yapılıyor ve batığın bir kısmı mevduat sahiplerine ödetilmek isteniyor. Ancak G. Kıbrıs halkı batığı ödemeye yanaşmıyor.
Nitekim Kıbrıs parlamentosu AB ve IMF'nin önerdiği kurtarma programını reddetti. Ve hükümet yeni bir çözüm için çok miktarda Rus vatandaşının mevduatının Kıbrıs'ta olması nedeniyle Rusya'ya başvurdu. Kıbrıs Maliye Bakanı Moskova'dan para yardımı istedi ve Rusya bu talebin karşılığında Kıbrıs'ın doğalgaz rezervlerini masaya yatırdı.
Gelelim Kıbrıs'ın doğalgazının ekonomik değerine... Kıbrıs'ın çevresindeki denizlerde 2008'de Afrodit doğalgaz sahasında Noble Enerji tarafından 200 milyar metreküp doğalgaz keşfedildi. Bu doğalgazın değeri 80 milyar doları buluyor.
Ayrıca Leviathan sahasında da 1700 milyar metre küp, yaklaşık 680 milyar dolarlık doğalgaz rezervi tespit edildi. Ama bu doğalgazı gemilerle taşımak için likit gaza dönüştürmek gerekiyor. Bu dönüşümün maliyeti 7 ile 15 milyar dolar arasında bir kaynak ihtiyacını ortaya çıkartıyor.
Bu parayı G. Kıbrıs'ın kendi olanaklarıyla bulması zor. Buna rağmen Kıbrıs milli petrol şirketi 2019'da doğalgazı çıkartıp satacaklarını ileri sürüyor. Ve Ruslarla kurtarma pazarlıklarını bu doğalgaz rezervi üzerinde sürdürüyorlar. Oysa bu rezervlerde Kuzey Kıbrıs'ın da hakkı var. Dolayısıyla Ruslarla yapılacak bir anlaşma Türkiye'yi de ilgilendiriyor.
G.Kıbrıs'ın doğalgazının satılması görüşüne Nobelli ekonomist Christopher Pissarides de destek veriyor. Kıbrıs'ın ekonomisinin küçük olduğunu, bütçe açığı ve borç yükünün düşük seviyede bulunduğunu ve petrol ile doğalgaz kaynaklarının Kıbrıs'ın ekonomik sorunlarını çözmek için yeterli olduğunu ileri sürüyor.
Pissarides, kurumlar vergisi oranının Kıbrıs'ta yüzde 10 olması nedeniyle, Rusların, 1990'ların başında Rusya'daki yüzde 20 oranından kaçınmak için G. Kıbrıs'a geldiklerini, söylendiği gibi Rusların adada kara para aklamadıklarını ileri sürüyor.
Kıbrıs için bu savunmalar yapılırken, dün Avrupa Merkez Bankası'ndan (AMB) Kıbrıs'a sert bir uyarı geldi. AMB, G. Kıbrıs, AB ve IMF'nin programını 25 Mart 2013 Pazartesi gününe kadar kabul etmediği takdirde acil likidite yardımını keseceğini o günden sonra programa uyumu dikkate alarak yardım edebileceğini duyurdu.
Bildiğiniz gibi AB ve IMF'nin programı, toplam kurtarma programının finansmanının 10 milyar euroluk kısmının AB ve IMF tarafından, kalan 5.8 milyar euronun mevduat sahiplerinden karşılanmasını tasarlıyor.
Anlayacağınız Avrupa, "pazartesiye kadar önerdiğimiz programı kabul edin, etmediğiniz takdirde Avrupa Para Sistemi'nin dışına çıkartılabilirsiniz uyarısında bulunuyor G. Kıbrıs'a. Bu sert uyarı, Avrupa'nın önerisi için "adaletsiz, profesyonel olmayan ve tehlikeli" diyen Putin'e aynı zamanda bir cevap oluyor. Hatta Kıbrıs doğalgazının Rusya'ya verilmesini de kabul etmeyen bir mesaj içeriyor.