Hemen her yarışta Dünya rekoru var.. Hem de nasıl?.. Dünya rekorundan daha iyi yüzüyorsunuz ama kürsüye bile çıkamıyorsunuz.. Altıncı olabiliyorsunuz ancak..
Olacak şey mi?..
Oluyor.. Pekin'de, yüzmede akla hayale gelmez şeyler oluyor.. Neden?..
İnsanoğlu atletizmde nerdeyse duvarlara dayanmışken yüzmede rekorların hem de böylesi büyük farklarla, böylesi bol kırılmasının sebebi ne?..
Dünya yüzme otoriteleri, uzmanlar günlerdir bu konuyu tartışıyorlar..
Bu konuda yığınla makale okudum, günlerdir.
Tamamen bir meçhul olan dopingi bir yana bırakırsak..
"Meçhul" dedik.. Çünkü, dünyanın en çok doping testine giren atleti Marion Jones, her testten temiz çıktı, ama Olimpiyattan 6 yıl sonra, doping kullandığını kendisi itiraf etti.. Bu ihtimali bir kenara koyup, ortaya çıkan, bilimsel, yasal sebepleri şöyle özetleyebiliriz..
Antrenman tekniklerindeki gelişmeler, havuz tasarımları ve mayo teknolojisi.. Bunların hepsi, yüzücüyü hızlandırıyor..
Yüzücüyü hızlandıran bir sebep daha var.. Profesyonellik.. Olimpiyatlara sadece amatörlerin katıldığı günlere oranla bugün yüzücüler, hayatlarının daha uzun bir bölümünü havuzda geçirebiliyorlar.
Michael Phelps eğer 8 altın madalya kazanmayı başarırsa, sponsoru mayo yapımcısı Speedo ona, "Ayrıca" bir milyon dolar verecek.. Hadi hızlanma bakalım!..
Speedo'nun vücudu saran yeni Lazer Racer mayoları, şubatta dünyaya sunulduktan sonra, Olimpiyatlara kadar 50 dünya rekoruna imza attılar.
Giyilmesi yarım saat süren bu mayolarda, dikiş, örgü yok. Materyel kaynaklanıyor. Korse şeklindeki yapısıyla vücudu sımsıkı sarıp suyun içinde ok biçiminde en az direnç yapacak şekilde toparlıyor. Bu da sürtünmeyi azaltıyor.
Bazı uzmanlar, Racer'i bir nevi doping kabul ediyor ve yasaklanmasını istiyorlar. Bir yarışın saniyenin yüzde biri farkla kazanılabildiği bir spor dalında, yüzde 2'lik bir performans hızı sağlayan mayo için bu iddia, pek de haksız sayılmayabilir. Daha önce hız artıran mayolara izin vermeyen FİNA (Uluslararası Yüzme Federasyonu), Racer'i bu yıl nisanda kabul ettiğini açıkladı.
Havuz tasarımları da hızı etkiliyor. Pekin havuzu üç metre derinlikte ve 10 kulvar. Eskiler 2 metre ve 8 kulvarken.. Dipteki ilave bir metre ve yanlardaki boş birer kulvar, yüzücülerin çıkardığı dalgaların geri dönüşünü yumuşatıyor. Dalganın sporcuyu engelleme gücü azalıyor.
Kulvarları birbirinden ayıran minik şamandıralar da artık çarpan dalgayı suyun dışına değil, içine verecek şekilde düzenlendi.
Çıkış tahtalarının kaymaz materyelden yapılmaya başlanması, yüzücünün takozu daha güçlü tepip, havuza daha şiddetle fırlamasına imkân veriyor.
Peki ya insan unsuru!..
Sponsorlar ve yüzmenin popülaritesi arttıkça katlanan televizyon yayın hakları, üst düzey yüzücüleri çok iyi kazanan insanlar arasına sokunca, bu spor dalı en iyi sporcular için cazip olmaya başladı.. En büyük yetenekler, daha paralı sporları seçerlerken, şimdi yüzmeyi de tercihe başladılar. Ve de yüzme tek başına onlara yaşam sağladığı için antrenmanlara daha fazla vakit ayırdılar. Süre artınca, teknikler de gelişti. Daha önce dayanıklılık idmanlarına önem verilirken, hız idmanlarının oranı yüzde 50'ye çıktı.
Her yarış videoya alınıp, uzmanlar tarafından, sporcu ve hocasıyla birlikte analiz edilir oldu. Çıkış, suyu çekiş ve itiş, duvarı itiş, nefes alış ve vücudu kullanış antrenmanları yapılmaya başlandı. Bu teknikler sayesinde mesela Phelps'in en büyük üstünlüğünün suyun üstünde değil, altında olduğu, suya daldığı anda dipte bir roket gibi gittiği, dönüşlerde gene dipte büyük hız yaptığı gözlendi.
Videolar kulaç temposunu, her kulaçta alınan mesafeyi, çıkış ve dönüşlerin bio mekaniğini izleme ve geliştirme fırsatı verdi.
Tüm bunlar, insan unsurunun önemini kaybettiği izlenimi vermesin..
Teknoloji sadece yardımcı unsur..
Yoksa Olimpik İnsan orada duruyor hâlâ, sporcu ve hocasıyla.. Onlar olmasa, bu teknoloji tek başına bir Phelps yaratır mı sanıyorsunuz..
