"KRAL gene çıplak, bienal felaket" diye yazınca, Sevgili Dostum, İstanbul'da sanatın gerçek hamisi Şakir Eczacıbaşı kaleme sarılmış.. Ne de şirin yazmış..
Diyor ki.. (Çok uzundu, öyle üzülerek bazı bölümleri atladım, ne yazık..)
***
Sevgili dostum Hıncal,
Yanıtıma üç büyük sanatçının sözleriyle başlamak istiyorum:
"Sanat insanı allak bullak etmek için yapılır" Georges Braque
"Sanat günlük yaşamın ruhta biriktirdiği tozu temizler" Picasso
"Kamuoyu, beğenilerine uygun isteklerinin karşılanması, gülünç gururunun okşanması, kendisine daha önce söylenenlerin yinelenmesi, bakmaktan bıkmadıkları şeylerin yeniden gösterilmesi için sanatın sürekli popüler olmasını isterAsla popüler olmaya çalışmamalıdır sanatSanata erişmeye çalışmalıdır insanlar" Oscar Wilde
On yıl kadar önce ölen, Birleşik Devletler'in en saygın sanat eleştirmenlerinden sayılan Clement Grennberg de şöyle diyordu:
"Derin anlamları bulunan her sanat yapıtı ilk anda çirkin görünür insanlara"
Yazında "Kamasutra cinsel birleşme tariflerine uyan çiftlerin ellerindeki tüfekleri Melih Gökçek görse ne derdi acaba?" diyorsun. Sanattan hiç nasibini almamış Sayın Belediye Başkanı'nın neler diyebileceğini ben de senin gibi tahmin edebiliyorum.
Picasso, resim sanatının gerçekle ilişkisini şöyle belirtmişti. Sergisinde bir resmin altında "Kuş" adını gören bir bayan ona, "Bu kuşa hiç benzemiyor, adını neden 'Kuş' koydunuz?" dediğinde, Picasso'nun yanıtı şöyle olmuştu:
"Sayın Bayan, o kuş değil resim!"
Bütün bunları ukalalık yapmak için değil, çağdaş sanata karşı kendi beğenilerinden hiç kuşku duymadan onca sanatçıyı saçmalık yapmakla suçladığın için söyledim.
Bu yılki 10. Uluslararası İstanbul Bienali'nin açılışına geldiğini bildiğimiz müze ve galeri küratörlerinin, galeri sahiplerinin, koleksiyoncuların ve basın mensuplarının sayısı 4000'i aştı. Giderek bu sayının çok artacağını düşünüyoruz.
Bienal açılalı 10 gün olmasına rağmen bienal sergilerini gezenlerin sayısı 14.000 dolayına ulaşmış bulunuyor. Bu sayının Bienal'in sonuna kadar 150.000 dolayına varacağına inanıyoruz.
Burada sevineceğini düşündüğün bir bilgiyi de vermek istiyorum:
Birleşik Amerika'da çıkan "Arts Management" (Sanat Yönetimi) adlı bir derginin sanatçılar ve sanat eleştirmenleri arasında yaptığı bir araştırmaya göre, dünyadaki 150 dolayındaki bienal arasında Türkiye ikinci bulunmuştu. (Venedik Bienali ancak beşinci sırayı alabilmiş). Hatta bu yıl özellikle, Centre Pompidou ve Museum of Modern Art'tan (MOMA) gelen küratörler, İstanbul'u yaratıcılık açısından birinci sırada saydıklarını, Venedik'i eskimiş bulduklarını söylediler.
Sevgilerimle,
Şakir Eczacıbaşı Yönetim Kurulu Başkanı
***
İstanbul Bienal'inin Antrepo 3'te sergiledikleri hakkında düşüncelerim değişmedi. Kral çıplak.. Bu sergi felaket.. 4 değil, 400 bin kişi aksini söylese de..
"Göstereceğin tepkiyi sezdiğim için, sana bu defa 'Birlikte gezelim' teklifi yapmadım" diyen Sevgili Dostuma minik bir notum var.. Picasso'nun "O kuş (Ben 'Balık' diye biliyorum) değil, resim" dediği yapıtı boyamayı bir dener mi?.. Başarabilir mi?.
Onu yapmak için Picasso olmak gerek. Oysa Bienal'de "Sanat" diye sunulanların hepsini, sanat yeteneği sıfır ben bile yapabilirim.
O zaman, sanat, sanatçı, yetenek nedir?.
Önüne gelen herkes, ama herkesin her yaptığı, herkesin yapabileceği her şey sanat olur mu? O zaman sanatın anlamı olur mu?
