WASHINGTON
Gazze'de yaşanan insanlık dramına rağmen ABD'nin İsrail'e kayıtsız şartsız destek vermeye devam etmesi komplo teorisi kokan bir tartışmayı kaçınılmaz olarak tekrar gündeme getiriyor. Nedir bu tartışma? ABD'yi Museviler ve İsrail lobisi yönetiyor!
Şimdi birçoğumuz "Bunun neresi komplo" diye soracaktır. Sorun da burada zaten. Artık neredeyse bütün dünya ABD dış politikasının İsrail lobisi tarafından kontrol edildiğine inanıyor. Oysa bu tür basite indirgemeci ve biraz da antisemitizm kokan yaklaşımlara prim vermemek gerek. Zira sorun İsrail lobisinin gücünden çok Amerikan toplumunda genel anlamda bir İsrail'e sempati ve yakınlık duyma ruh halinin olması .
Her şeyden önce şunu belirtelim: Evet, İsrail'in ulusal güvenliği ABD için son derece önemli . Öte yandan bu durum "ABD'yi Museviler ve İsrail lobisi yönetiyor" anlamına gelmiyor. Amerikan lobi sisteminin nasıl çalıştığını anlayanlar zaten böyle anlamsız komplo teorileri kurmaz. Doğru, Amerika'da oldukça güçlü bir Musevi lobisi vardır. Bunu inkâr etmenin bir anlamı yok. Ancak en azından İsrail lobisi kadar önemli ve güçlü başka lobiler de var .
Mesela sizce ABD-Suudi Arabistan ilişkileri neden bu kadar iyi? 11 Eylül'de 1 saat içinde 3000 Amerikalı sivili öldüren teröristlerin Suudi Arabistan kökenli oluşu neden bu kadar çabuk unutuldu Amerika'da? Tabii eğer 11 Eylül'ün CIA ve MOSSAD tarafından düzenlendiğine inanıyorsanız, bu yazıyı hiç okumayın daha iyi. Başka bir soru soralım. Eğer ABD'yi gerçekten İsrail lobisi yönetiyor olsaydı Mısır her yıl Washington'dan 2 milyar dolara yakın askeri yardım alabilir miydi? ABD'nin Ortadoğu politikasını anlamak için sürekli olarak Musevi lobisine bakmak yerine biraz da başka lobilere göz atmak gerek. Mesela Washington'da son derece güçlü olan petrol ve silah lobisine.
Zira ABD'nin petrol ve savunma şirketleri en azından İsrail lobisi kadar finansal güce sahipler ve bu lobilerin en büyük müşterisi Araplar. Sadece Ortadoğu körfez ülkeleri ABD savunma sanayi şirketleri için 200 milyar dolarlık bir pazar. Petrolde de durum aynı. Dünya petrolünün yüzde 60 kadarı İslam ülkelerinde çıkıyor. Bu nedenle petrol ve silah lobileri Arap ülkeleri lehine Washington'da milyonlarca dolarlık lobi yapıyorlar. Amaçları ticari olsa da Araplar lehine çoğu zaman İsrail lobisine karşı dengeleyici bir unsur olmak için gayret ediyorlar.
ABD neden hep İsrail'i tutar?
O halde sürekli olarak İsrail lobisi konusunda komplo kurmak yerine şunu anlamak gerek: ABD siyasetinde lobiler arasında ciddi bir mücadele var. Sadece etnik lobiler değil aynı zamanda ticaret ve sanayi lobileri de çok güçlü.
Peki, bütün bunlara rağmen neden ABD hep İsrail'in tarafını tutuyor? Bunun basit bir nedeni var: ABD kamuoyu. Amerikan halkı genel anlamda İsrail'i seviyor ve korumak istiyor. Bunun üç temel nedeni var. Birincisi Holokost yani Yahudi soykırımı. İkinci Dünya Savaşı'nda 6 milyonluk bir kitlenin, yani dünya Musevi nüfusunun yarısının yok edilmiş olmasını hiç unutmuyor Amerika. İkinci neden dini. Amerika'da sayıları 40 milyonu bulan Evanjelistler ABD-İsrail dayanışmasının en önemli destekçileri. İsrail'in kurulmasını İsa'nın geri dönecek olmasının habercisi olarak görüyorlar.
Üçüncü neden ise Amerikan halkının İsrailFilistin meselesine dünya genelinden farklı bakıyor olması. Amerika bu meseleye Filistin halkının ezilmesi değil, 5 milyonluk küçücük İsrail'in, 350 milyonluk Arap dünyasına karşı yaşam mücadelesi olarak bakıyor. Ayrıca Amerikalı uzmanlar Arap diktatörlerin Filistin meselesini iktidarda kalmak için sömürdüklerini düşünüyorlar. İsrailFilistin meselesini iç meseleleri unutturmak ve toplumsal öfkeyi İsrail'e karşı yönlendirmek için kullandıklarını iddia ediyorlar. Bu bakış acısı da toplum ve medya genelinde kabul görüyor. Bütün bu faktörler Amerika'nın İsrail politikasına komplosuz bakmamıza yardımcı olabilir. Obama'nın nasıl bir İsrail politikası izleyeceğini değerlendirirken de işin bu toplumsal boyutunu hatırlamakta sonsuz yarar var.