10 küsur günlük tatilden sonra merhaba. İzne çıkarken "Tatil boyunca astronomi üstüne, dünya dışı yaşam ve uygarlıklar üstüne yazılmış kitapları okuyacağım" notunu düşmüştüm.
Ama evdeki hesap çarşıya uymadı.
Bir melek dürttü, yola çıkmadan önce benim için son derece değerli kaynaklar oluşturan bazı internet sitelerine bir kez daha göz atmak istedim. "Yeni bir yapıt yüklemiş olabilirler mi" merakıyla.
Antik ve Orta Çağ yazarlarının (Yunan, Latin, Arap, Pers, Balkan, İtalyan, İspanyol, İskandinav) eserlerine erişim olanağı veren "remacle.org" sitesinde bir sürprizle karşılaşmayayım mı!
"El Fahri" lakabıyla tanınan İbn Al-Tiktaka'nın "Müslüman Hanedanlar Tarihi"nin 1893 tarihli Fransızca çevirisinin tam metnini koymuşlar. Bin sayfadan fazla. İbn Al-Tiktaka, Hazreti Ali'nin 20'nci kuşaktan torunu.
"Müslüman Hanedanlar Tarihi" ise ilk dört halifenin ölümlerine kısaca değindikten sonra Emevi ve Abbasi imparatorluklarını anlatıyor.
661-750 yılları arasında hüküm süren Emeviler'de 1'inci Muaviye ile başlayıp 2'nci Mervan ile noktalanan toplam 14 hükümdar veya halife tahta çıktı.
750-1258 yılları arasında hüküm süren Abbasiler'de ise Seffah (Ebu'l Abbas) ile başlayıp Mustasım ile sona eren toplam 37 hükümdar veya halifelik bir zincir oluştu.
İbn Al-Tiktaka iki imparatorluğun 51 halifesinin hepsinin yaşam öykülerini ve yönetim dönemlerini anlatıyor.
O kadarla da kalmıyor, tüm halifelerin tüm vezirlerinin öykülerine de yer veriyor.
Muhteşem, paha biçilmez bir eser.

***
İbn Al-Tiktaka "Müslüman Hanedanlar Tarihi"ni, yeni bir imparatorluğun, Osmanlılar'ın doğuş yıllarında, 1300'lerin başında yazdı.
Emeviler ve Abbasiler'den sonra, 50 yıl kadar aranın ardından Osmanlı İmparatorluğu devraldı "Müslüman Hanedanlar" meşalesini.
Ve bu iki imparatorluğun Ortadoğu'daki, El Cezire'deki (Arap Yarımadası) ve Kuzey Afrika'daki tüm topraklarını fethetti.
Onların üstüne Bizans topraklarını ekledi. Anadolu'dan Yunanistan'a kadar.
Onların üstüne Orta Avrupa krallıklarının tüm topraklarını ekledi.
Artık sıra İtalya üstünden Batı Avrupa'nın fethine gelmişti.
Bir başka deyişle, Endülüs ordularının Avrupa'daki ilerlemesine son veren 25 Ekim 732 tarihindeki Poitiers savaşının rövanşını almaya.
Avrupa'da panik fırtınaları esiyordu, "Hıristiyanlığın sonu geldi" haykırışları yükseliyordu Vatikan'dan Lizbon'a, Berlin'den Viyana'ya kadar...
Ve Osmanlı ordularını durduracak bir mucize aranıyordu.
Tam da o yıllarda bazı Avrupa başkentlerine "Rahip Yohannes" imzalı gizemli mektuplar gelmeye başladı. Hindistan Piskoposu olduğunu, uçsuz bucaksız bir krallığa hükmettiğini yazıyordu.
Hıristiyan Avrupa, Osmanlı'yı durdurmak için aradığı mucizeyi bulmuştu!
İyi ama Hindistan neresiydi? Nasıl gidilirdi?
Portekiz Kralı Manuel, maiyetindeki görevlilerden Vasco de Gama'yı Rahip Yonannes'i ve büyüleyici krallığını bulmak için 1498'de 4 gemilik filoyla Afrika açıklarına gönderdi. Umutları Yohannes'e ulaşıp Osmanlı'ya arkadan saldırmaya ikna etmekti.
***
Vasco de Gama'nın işte o büyüleyici seferlerini de İngiliz tarihçi Nigel Cliff kaleme aldı. Adı: "Son Haçlılar".
Bir ay kadar önce Türkçe'ye çevrildi. Remzi Kitabevi yayınlarından. Gerçekten bir başucu kitabı.
İbn Al-Tiktaka'nın "Müslüman Hanedanlar Tarihi"ni bitirdikten sonra Nigel Cliff'in "Son Haçlılar"ını okudum. Böylece yaklaşık 850 yıllık bir tarihte at koşturdum.
Bu köşede zaman zaman İbn Al-Tiktaka'dan öykülere yer vereceğim. Bayılacaksınız.