Her gün ziyaret ettiğimiz siteler içinde "Presseurop"un bizde ayrı bir yeri var. Çünkü Avrupa medyasında yayınlanan önemli yazıları alıntıladığı için, gazetelerin siteleri arasında sörf yapmaktan kurtuluyoruz.
"Presseurop"ta üç gün önce bir yazı dikkatimizi çekti. Daha doğrusu yazının başlığı: "Türkiye, Doğu'ya dönüyor."
Baktık; bizim Almatı'da kaleme aldığımız "Rapor üstüne" başlıklı yazımızın çevirisi! Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'le mülakat için gittiğimiz Almatı'daki temaslarımızdan edindiğimiz izlenimlere dayandırdığımız o yazıda şöyle demiştik:
Geleceğin diyarına dönüş "
Kiminle görüşsek, 'Tamam, yüz yıllık Avrupa yolculuğunuzdan vazgeçmeyin ama asıl güzergâhınızın buraları olduğunu bir gün fark edeceğinizi de aklınızın bir köşesine yazın' diyor. Gerçekten de Türkiye'nin geleceği büyük ölçüde buralarda, bu coğrafyada..."
"Presseurop" yazıdaki mesajı doğru okumuş; tebrikler!
Zaten aynı mesajı Cumhurbaşkanı Nazarbayev de verdi. Önce Almatı'daki görüşmemiz sırasında bize: "Atalarınızın yurduna gelin!" Dün de Ankara'da, Meclis'te yaptığı konuşmada: "Türkiye yüzünü Doğu'ya dönmeyi ihmal etmemeli."
Zaten öyle bir ihmal Türkiye için kesinlikle söz konusu olamaz. En az üç nedenden ötürü:
1- Tarih: Kazaklar'la ortak atadan geliyoruz. Nazarbayev'in vurguladığı gibi, ilk Türk hanlığı 535 yılında Kazakistan'da kuruldu. Yakın tarihe gelirsek, Kazakistan'ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülke Türkiye oldu. 16 Aralık 1991'de bağımsızlığın ilan edilmesinden sadece 12 dakika sonra merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Nazarbayev'i telefon arayıp Türkiye'nin kararını bizzat iletti.
2- Ekonomi: Kazakistan'ın potansiyeli insanın başını döndürüyor. Yeryüzündeki tüm madenler bu ülkede var. Bir örnek verelim: Hazar Denizi'nin kuzeyindeki Kaşagan bölgesinde bulunan petrol rezervleri 13 milyar varile ulaşıyor. Dünyada son 30 yılda bulunan en büyük rezerv. Bu yataklar 2013'ten itibaren işletmeye alınacak. Yıllık üretim kısa sürede 100-120 milyon tona ulaşacak. Bu petrolün bir bölümü Karadeniz üstünden Samsun-Ceyhan petrol boru hattıyla Akdeniz'e ulaştırılacak ve oradan dünya pazarlarına gönderilecek.
Kazakistan'ın sadece potansiyeli değil, onu değerlendirmek için yapılan yatırımların büyüklüğü de insanın başını döndürüyor. İki örnek verelim: Kaşagan petrol yataklarının değerlendirilmesi için yapılmakta olan yatırımın toplamı 137 milyar dolara ulaşacak. Amerikan gayrimenkul grubu "Mark Advent", Kazakistan'ın güney-doğusunda Las Vegas'ın benzerini inşa edecek. 10 yılda gerçekleştirilecek projenin maliyeti 30 milyar dolar!
3- Jeostrateji: Dünyanın ağırlık merkezinin Doğu'ya kaymakta olduğunu artık herkes kabul ediyor. Bu süreçte Kazakistan kilit ülke konumuna gelecek. Gözünüzün önüne getirmeye çalışın; bir ucu Avrupa'da, öbür ucu Uzakdoğu'da olan, 2 milyon 717 bin 300 kilometrekarelik alana yayılmış bir ülke... Sınırları içine üç Türkiye yerleştirebilirsiniz. Arta kalan bölüme İngiltere'yi koyabilirsiniz. Ondan da artan topraklar ise Benelüks'ü barındıracak büyükte! Ve böylesine uçsuz bucaksız coğrafyaya yayılan ülke, Batı'nın Çin'e, Çin'in Batı'ya, Hindistan'ın Rusya'ya köprüsü. Bu coğrafya aynı zamanda Orta Asya'nın kapısı. Hatta Orta Asya'nın ta kendisi.
En büyük küresel sahne
21'inci yüzyılda ve küreselleşme çağında "Büyük oynayan"ın, "Büyük güç olmak isteyen"in yolu mutlaka Kazakistan'dan geçecek.
Türkiye'nin Kazakistan'la zaten mükemmel olan ilişkilerini "Stratejik ortaklık" düzeyine yükseltmesi son derece doğru bir karar.
Düşünün; her yerde Türkiye'nin ayak izlerinden giden Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy bile, iki hafta önce pürtelaş Astana'ya koşup Kazakistan'ı "Stratejik müttefik" ilan ediverdi.
Nazarbayev'e kulak vermek şart: "Türkiye'nin AB'ye üye olmasını destekliyoruz. Bununla beraber, akraba olarak yüzünüzü Doğu'ya da çevirmeniz yerinde olur diye düşünüyoruz."
"Presseurop"un alıntı yaptığı yazımızda zaten biz de aynı şeyi söyledik. Tekrarlayalım: "Tamam, yolumuz AB. Ama tek yolumuz AB değil."
