Prof. Dr. Bengi Semerci
Yeditepe Üni. Çocuk Psikiyatristi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi
Malatya olayında yaşananlarda, sorunun kaynağı nedir sizce?
Bu tür haberler medyada sık sık tekrarlanıyor, demek ki yolunda gitmeyen bir şeyler var. Sorun sistem, bu yanlış bir sistem, yurt sistemi bütün dünyada terk edildi. Koğuş gibi çocukları bir binanın içine sokmak, bir kişiye hele ki eğitimsiz bir kişiye birden fazla çocuk teslim etmek çok yanlış.
Çözüm nedir peki?
Dünya 3 tane sistem uyguluyor. İlki, yurtta kalan çocuk için anne baba ile ilgili bir problem yoksa (taciz, fiziksel zarar vs. gibi) anne babaya çocuk yardımı yapılarak çocuk kendi evinin içinde korunmaya çalışılıyor. Bu yapılamadığında 2. sistem uygulanıyor ve çocuk koruyucu aile sistemi ile ailelerin yanına dağıtılıyor. Bu sistem 1990'dan beri Türkiye'de uygulanmaya çalışılıyor fakat hala istekli aile sayısı çok az. Böyle olaylar yaşandığı zaman toplum TV kanallarının telefonlarını kilitliyor, yurt önlerinde gösteriler yapıyor ama koruyucu aile olmak ya da bu çocuklara yardım etmek söz konusu olduğunda kimse olmuyor ortada.
Yurtdışında nasıl bu durum?
Yurt dışında çok sayıda koruyucu aile var. Koruyucu aile sisteminde ailenin zengin olması gerekmiyor, sadece çocuğa sevgi vermesi ve gerçekten istemesi gerek. Çünkü zaten devlet her çocuk için para ödüyor, şuan da ki rakam sanırım 300 YTL.
Bu tür olaylardaki toplumsal tavrı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Şuan gösterilen tepki, bizim genel ülke tavrımız. Olay olduğu anda aşırı tepki gösteriyoruz ama çözüm gerektiğinde kendimiz birşey yapmıyoruz. Toplumsal bir olaya öfkemizi dizginlemeyip dile getiriyoruz ama onu olumlu bir şeye yöneltmede sıkıntımız var.
Devlet ne yapıyor bu konuda?
Çocuk Esirgeme ile ilgili de şöyle bir sorun var, ilk olarak bu yurt sistemiyle ilgili çok acil çözüm üretilmeli. Çocuklara koğuş sistemiyle değil 4-5 çocuğun bakıldığı ev sistemi ile bakılmalı. Türkiye'de şuan iki örneği var: Barbaros Köyü ve İzmir'deki Bolluca.
Neden bu kadar az?
Çünkü göreve gelen yeteri kadar koltuğunda kalamıyor. Sürekli bir değişim söz konusu. Zaten tecrübeli elemanlar az buna rağmen yandaşlar ve sempati duyulan insanlar göreve getiriliyor. Bunlarında yüzde 90 bu konuda bilgisiz oluyor.