Paraya yön veren tüm aktörler nefesini tuttu. Cuma günü ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Bernanke'nin Jackson Hole'de yapacağı konuşmayı bekliyor. FED, ek parasal genişleme yapacak mı, yapmayacak mı? Gündem bu. Ortada ciddi bir resesyon (durgunluk) iddiası var.
Bunu düşük büyüme ile tırmanan işsizlik besliyor. Çekirdek enflasyon hareketli.
Tezi savunanlar, "Bütün bunlar resesyona işaret ediyor" diyor.
Bu iddiayı besleyen en önemli gösterge ise sıfıra yakın nominal eksi reel faiz.
Herkesin kafası karışık.
İşte şirketlerin ve para yönetiminin güven bunalımı yaşadığı bir dönemde FED'de muazzam likidite bolluğu var. Üstelik paraya boğulan sadece FED değil. ABD'li şirketler de çok yüksek likiditeye sahip.

Öyle ya, elde bu kadar yüksek likidite varken ve faizler bu kadar düşük bir seviyeye inmişken, FED'in yeni bir parasal genişleme açıklaması acaba ekonomiyi nasıl hareketlendirecek?
Kimi diyor ki, yeni parasal genişleme ile alınan uzun vadeli tahviller, düşen faizler yoluyla tüketiciye ek kaynak yaratacak!
Bu da ekonomiyi canlandıracak.
Ya da mevduata uygulanan munzam karşılık indirilecek, bankacılar da daha çok kredi verebilir hale gelecek.
Böylece durum düzelecek.
Ancak soru şu:
Bu düşük faiz ve likiditenin arkasından gelecek yeni likidite bankacılık sisteminin kârlarını düşürür mü?
Çoğu ekonomiste göre, düşürme ihtimali yüksek. Üstüne üstlük sigorta sisteminin aktüeryal dengesini de altüst edebilir. Çünkü zayıflayan dolar, yüksek ithalat yoluyla "enflasyon ithalatına" yol açabilir.
***
FED tıkandı!..
Büyük Amerikan şirketleri şaşkın!
Ellerindeki muazzam yüksek likiditeyi nereye taşıyacaklarını kestiremiyorlar! Ekonomik milliyetçi olup, doygun ve yaşlı pazarlarında mı iş yapacaklar? Yoksa küresel davranıp, Türkiye, Malezya, Meksika, Hindistan, Çin gibi yükselen aç pazarlara mı koşacaklar?
Ortaya net bir görüş konulamıyor.
Görünen köy kılavuz istemez.
Ek parasal genişleme hiçbir işe yaramama ve uygulananama riski taşıyor.
FED'in yolunu da kendi politikacıları değil, Rus, Arap ve Çin bloku tıkıyor. FED, bu üç büyük ekonomik blokun tutumunu dikkate almazsa, küresel finansal mimariye ve uluslarararası ilişkilere sırtını dönmüş olur.
Bu siyaseti de etkiler ve kaos yaratır.
Yani, parasal genişleme kolay karar değil!
Hem ABD'de hem de yurtdışında uygulanabilirliği risk altında. Merkez bankaları, eğer FED'e siyasi gözlükten bakmazsa, FED'in kısıtlarını göremez.
Tehlike bu.