Bu ülkede doğdu... 19 yaşına kadar Türkiye havasını soludu, suyunu içti... Geleceğin Nobel Ekonomi Ödülü adayı. İstanbul'da yaşayan Ermeni kökenli bir aileye mensup. Prof. Dr. Daron Acemoğlu, önemli bir kuramsal iktisatçı... İktisada farklı bakışıyla da Nobel'e aday gösterilmek isteniyor.
G. Saray Lisesi mezunu.
Lisansı York Üniversitesi'nden aldı. London School of Ekonomics' te doktora yaptı. Massachusetts Institute of Technology'de (MIT) öğretim üyesi. Yale'de de ders veriyor.
***
Çok tartışılan "Economic Origins of Dictatorship and Democracy" adlı kitabını Jim Robinson ile birlikte yazdı. Bahçeşehir Üniversitesi'nin davetiyle yıllar sonra Türkiye'ye adım attı. Bahçeşehir Rektörü Prof. Dr. Yılmaz Esmer'e göre, Acemoğlu'nun, "Demokrasi ve Siyasi Rejim"ini iyi anlayabilmek için yüksek düzeyde oyun teorisi ve matematik bilgisi gerekiyor. Ortaya koyduğu, "Ekonomi-Demokrasi" ilişkisi yankı buluyor. Acemoğlu diyor ki: "Demokrasi, elitlerin kitlelere mecburen verdiği bir taviz... Demokrasiyi kitleler ister, elitler istemez. İkisi arasındaki güç dengesi de sonucu belirler.
Çalışmaları şu anda Türkiye'nin güncel sorunlarına ışık tutuyor. Türk siyasetinin tartışmalı iki konusu, "parlamenter sistem ve başkanlık" ile "Vesayetçi demokrasi" konusunda görüşü net; başkanlık sistemini daha istikrarsız buluyor. Ona göre, vesayetçi demokrasi, demokrasinin konsolidasyonuna yardımcı olabilir. Çünkü elitlerin gücünü artırmak demokrasiye geçişi kolaylaştırabilir ama elitlerin gücünün ölçüsü kaçarsa o zaman demokrasi yıkılabilir.
O halde demokrasiye geçiş şansının en yüksek olduğu toplumlar hangileri? Acemoğlu'na göre, eşitsizliğin orta düzeyde olduğu ülkeler. Örneğin, Singapur. Hiç demokratikleşmemiş. Refah düzeyi yüksek ve eşit dağıtılmış.
