Küresel dünyayı algılamanın tek yolu ABD'nin özellikle dış politikasını çok iyi analiz etmekten geçiyor. ABD, küresel dünyanın tek ve yalnız patronu. Trilyon dolarların döndüğü dünya para trafiğinin en önemli aktörü.
Tek başına yarattığı gayrisafi milli hasılası 13.5 trilyon dolar . Tasarruflarını değerlendirdiği yatırım fonlarının tutarı 10 trilyon dolar.
Bizim gibi tasarruf fukarası yoksul ülkeler için yazdığımız bu rakamlar inanılmaz. Hayal bile edemeyeceğimiz kadar büyük.
İyi, güzel de ABD bu zenginliği nasıl yaratmış? Boşuna yaratmamış. Küçük küçük tasarruflar bu ülke vatandaşları için de, ülkeyi yönetenler için de çok önemli olmuş. O yüzden kısmı kongre seçimlerine rağmen ABD Kongresi'nde tartışılan önemli bir başka konu var. ABD Hükümeti tasarrufları teşvik etmek için uğraşıyor. Gündemdeki tasarı, "Growth Act" ya da "Büyüme Yasası." Yasa, yatırım fonlarına vergi teşviğini öngörüyor. Diyeceksiniz ki, 10 trilyon dolar yatırım fonu büyüklüğü olan bir ülkede zaten vergi teşviği yok mu?
Var, var.
Ama gelin görün ki, fon büyüklüğünü artırmanın bir sakıncası olmadığını düşünen ABD, yatırım fonlarının elde tutulduğu sürece vergi dışı kalmasını teşvik etmek için uğraşıyor. Kolay değil. Tasarruf yaratılmadan ne sanayi büyüyor, ne de ülke... İsterseniz gelin, birlikte Türkiye'yi değerlendirelim. 21 yıllık sermaye piyasası yolculuğunda yatırım fonu büyüklüğü 16 milyar dolara ulaşmış. Toplam 4 milyon insan kurumsal yatırıma inanmış. 1 milyon kişi bireysel emeklilik sisteminden, 3 milyon kişi de yatırım fonları kanalıyla sisteme girmiş.
Açıkçası, Türkiye büyümek istiyorsa ulusal kaynaklarını güçlendirmek zorunda. Peki, ulusal kaynaklar nasıl yaratılacak? Bu, çantada, sandıkta, ambarda, yastıkaltında bekleyen paranın fonlara gitmesiyle olacak. 10 yıl önce sandıktaki para kurumsal yatırımcılara gitmezdi. Türkiye, yüksek enflasyon ve faiz çemberini kırmaya çalışıyor. Açıkçası paradan para kazanmak eskisi kadar kolay değil. O yüzden vergi teşviği olan yatırım fonları çok iyi bir alternatif.
Dünyada 3 çeşit fon var.
Birincisi Bağkur, Emekli Sandığı, SSK gibi kamu sosyal güvenlik fonları. İkincisi kurumların kendi fonları. Üçüncüsü ise bireysel emeklilik sistemi fonları.
Türkiye, fon endüstrisini kıyısından yakaladı. O yüzden Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği (TKYD) 1-3 Kasım tarihleri arasında İstanbul'da 32 fon birliği yöneticisine karşı sınav verecek. Çünkü, Uluslararası Yatırım Fonları Birliği (IIFA) 20. genel kurulunu Türkiye'de yapıyor. 32 fon birliği 10 trilyon doları temsil ediyor.
Üstelik aynı tarihlerde İstanbul Sanayi Odası da 5. Sanayi Kongresi'ni yapıyor. Bize göre çok anlamlı iki toplantı... Sanayiye strateji ve güçlü ulusal kaynak, fon endüstrisine ise tasarrufları harekete geçirecek güç lazım. Açıkçası cari açığı başka türlü önlemenin de yolu yok.
İşte birbirini tamamlayan iki ekonomik halka.