Türkiye ile IMF ilişkilerinin yeniden ivme kazanacağı artık kesinleşti. Geçtiğimiz yıl "ümük sıkma" tartışması ile başlayan, yerel seçim nedeni ile inişli çıkışlı seyir izleyen pazarlıklar hayli çetin geçmeye aday. Zira IMF destekli programın, az çok bilinen yönleri dışında zorlayıcı bir yönü daha var: "Bankacılık" Kuşkusuz bankacılık vurgusu, ilk başta şaşırtıcı geliyor. Küresel kriz ortamında başarılı sınav veren, Türkiye ekonomisinin güçlü yanı olarak gösterilen finans sektörü için IMF ne istiyor olabilir ki? IMF'nin talebi, "Beklenmedik Durum Planı" (Contingency Plan). Aslında bu plan, kurmayları ikiye bölmüş durumda. Bir tarafta Niyet Mektubu'na ayrıntılı plan yansıtılmasına sıcak bakan Hazine ve Merkez Bankası diğer tarafta "Eylem planı hazırlayalım ama IMF'ye katı taahhütlerde bulunmaya gerek yok." diyen BDDK. Esasen, Türk bankalarının sistemik riskle karşılaşması halinde ne tür önlemler alınacağı gerek Merkez Bankası Kanunu'nda gerekse Bankacılık Kanunu'nda var. Bu tür bir B Planı'nın gerekliliğini ilk kez 16 A r a l ı k 2008'de Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz duyurmuştu. Yılmaz, "2009 Yılı Para ve Kur Politikası" nı anlatırken sürpriz bir başlık açmıştı. Küresel kriz nedeniyle Türk bankacılık sisteminde belirsizlik ve güvensizlik oluşması, fon çekilişlerinin hızlanması durumunda kredi desteği verileceğini söylemişti.
FİİLİ YETKİ DEVRİ
Yılmaz, "Bu aracı kullanma koşullarının oluşmayacağını öngörmekle beraber, her türlü olumsuzluğa hazır olmak istiyoruz" demiş ve Merkez Bankası Kanunu'nun 40. maddesini hatırlatma gereği duymuştu. Kaldı ki Bankacılık Kanunu'nun 72. maddesi de "Sistemik riske karşı alınacak önlemler" başlığını taşıyor. İddia edildiği gibi, bankacılık sektörünü ilgilendiren tüm yapısal kararların doğrudan IMF'ye danışılarak alınması söz konusu olacaksa fiili yetki devri anlamına gelen bu durum gerçekten sıkıntı yaratır. Ayrıca bankacılık sektörüne yönelik aksiyon planı hazırlamak ayrı şey, bunun Niyet Mektubu'na bağlanıp Ankara'nın esnekliğini ortadan kaldırması ayrı şeydir. Eğer, sermayesi zayıflayan bir bankaya ne yapılacağını IMF belirleyecek olursa, Türkiye deneyimi bunun hayırlı sonuçlar vermediğini gösteriyor. Yok, BDDK bu kararı verecek IMF de gözetleyici rolünü üstlenecekse bunun uluslar arası aktörlere yansıyacak mesaj değeri vardır ve bu kadarı yeterlidir.