Türkiye'yi 2007 yılındaki genel seçime taşıyacak bütçeye bu hafta son şekli verilecek. Bakanlar Kurulu iki ayrı toplantı yapacak. Ardından Yüksek Planlama Kurulu, IMF ziyareti öncesinde durumu gözden geçirecek.
Bugün İstanbul'da olması beklenen IMF heyetinin Washington'dan estirdiği rüzg Ankara'yı harekete geçirmeye yetti. 2007 Bütçesi'nden önce, 2006 Bütçesi'ne ve faiz dışı fazla hesabına dönük iki kritik önlem için mutabakata varıldı. Birincisi, enerji KİT'lerinin mali dengesini yakından ilgilendiren elektrik zammı diğeri bütçe harcamalarına yeniden blokaj konulması.
187 milyar YTL civarında bağlanması beklenen 2007 Bütçesi'ne gelince...
Memur maaşı kısmı zaten halledildi. Milyonları yakından ilgilendiren kalem, vergi gelirleri. Brüt vergi hasılatı 150-155 milyar YTL civarında olacak.
Ancak önceki yıllarda büyük ilgi gören bütçe hazırlıkları, bu kez heyecanlı yürümüyor. "Nasıl olsa seçim dönemindeyiz. Seçimin her zaman mazereti vardır" görüşü bürokraside hakim. IMF Türkiye Masası Şefi Lorenzo Giorgianni'nin, bürokrasiyle buluşmadan önce bankacılarla ve işadamlarıyla gerçekleşecek görüşmesinde, "2007'den beklentimiz fazla değil. Artık 2008 yılını bekliyoruz. Çünkü cumhurbaşkanlığı ve genel seçim gündemi belirleyici hale geldi" mesajının ön plana çıkacağı biliniyor. Bankacılar, yılın ikinci yarısında büyüme ve kârlılık marjının daralacağını vurgulayıp, aracılık maliyetlerinin düşürülmesine yönelik önlemlerin mutlaka devreye girmesi gerektiğini de dile getirecek.
Sihirli yatırım formülü
2007 Yılı Bütçesi'nde, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın büyük önem verdiği yatırım ödenekleri açısından durum hayli sıkıntılı. Erdoğan, "duble yolların bitirilmesini, köy yollarının asfaltlanmasını, köy içmesuyu ve kanalizasyon projelerinin sonuçlandırılmasını" istiyor. Fındık fiyatları nedeni ile AK Parti'nin ağır yara aldığı Karadeniz Bölgesi'nde, Sahil Yolu'nun tam kapasite ile hizmete açılması için ciddi ödenek takviyesi gerekiyor.
Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi'nin, Ankara-Eskişehir ayağında işler iyi gidiyorsa da daha maliyetli olan Eskişehir-İstanbul hattı için ödenek isteniyor. Telekom özelleştirmesi öncesi kasadan çekilen nakit fazlası ile ihalesi yapılan Ankara-Konya Hızlı Tren Projesi de kaynak bekliyor. Aynı şekilde devam etmekte olan Marmaray Projesi'ne de ödenek aranıyor.
2007-2009 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Mali Program'da gelecek yıl 13.3 milyar YTL yatırım yapılması öngörülüyor. Gel gör ki 10 milyar doları bile bulmayan ödenek sınırlaması hükümeti geriyor. Yatırımcı kuruluşlar 56 milyar YTL ilave ödenek istiyor. Devlet Planlama Teşkilatı, ödenek baskısını 1.5-2 milyar YTL ile sınırlamaya çalışıyor. Tabii, 2007'nin önemli bir handikabı da Köy Destek Projesi'ne gereken kaynakla ilgili. Bu yıl, TMSF tahsilat gelirlerinin 2 milyar YTL'sini oya dönüşecek köy alt yapı yatırımları için seferber edilmişti. Önümüzdeki yıl aynı imkân yok. Bu çaresizlik içinde geliştirilen formül hayli eskilerden. Özelleştirme gelirleri, bazı yatırım projeleri ile ilişkilendirilecek. Özellikle elektrik dağıtım özelleştirmesinden elde edilen gelirler doğrudan enerji projelerine ödenek olarak yazılacak. Kağıt üstünde yetersiz gibi görünen ödenek tavanı yükseltilecek.
Sözün özü...
Ankara'da bürokrasi seçime endekslendi. İş dünyası ise komutanların şifresini çözmeye çabalıyor. Ama kimse sandalın sallanmasını istemiyor. Kimi yeni ihalelerde pozisyon alma kimi de daha önce aldığı kuruluşların borcunu ödeme telaşında.